Eretiki κριτική της ταινίας Ένα Αγγελικό Πρόσωπο (Gueule d’Αnge)

Facebook Twitter Viber Messenger WhatsApp E-mail

Σενάριο της ταινίας Ένα Αγγελικό Πρόσωπο (Gueule d’Αnge). Η ζωή της Marlene δεν μοιάζει να είναι εύκολη. Η φαινομενικά ευτυχισμένη γυναίκα, αποφασίζει να παντρευτεί. Ο γάμος έχει κάποια οφέλη. Η νέα γυναίκα ήταν ήδη μητέρα ενός οκτάχρονου κοριτσιού. Το παιδί της ονομάζεται Elli. Η Marlene την αποκαλεί “Αγγελένια.” Το μικρό κορίτσι κοιτάζει έκπληκτο τη μητέρα του με το νυφικό, το μακιγιάζ και την ξαφνική, αποτυπωμένη ευτυχία στο πρόσωπο εκείνης. Ο γάμος ολοκληρώθηκε με ένα εντελώς ακατάλληλο τραγούδι από τη νύφη προς το γαμπρό, ενώπιον όλων των απορημένων καλεσμένων!

 

Η κεντρική ιδέα αυτού, θυμίζει ένα είδος προειδοποιητικού μηνύματος, σε περίπτωση πιθανών σκέψεων του άντρα της, για κάποια μελλοντική απιστία. Ο σύζυγός της πραγματοποίησε μια λιγότερο “εντυπωσιακή” ανακοίνωση, αλλά ουσιώδη. Η Marlene είναι ευτυχισμένη, μα μόνο επειδή κέρδισε το θαυμασμό των άλλων, ακολουθώντας ένα επιβεβλημένο στερεότυπο μιας εξιδανικευμένης ζωής.

 

Μετά το εν χορώ γλέντι όλων, ο ευτυχής κατ’ εξομολόγηση σύζυγος αναζήτησε το έτερον ήμισυ στην κουζίνα του χώρου της εκδήλωσης. Κρατώντας στην αγκαλιά του την Elli, διαπίστωσε με απερίγραπτη απέχθεια, πως η Marlene, φορώντας ακόμα το νυφικό, τον απατούσε ξέγνοιαστη. Αυτή η οικογένεια ήταν περισσότερο μια ιδέα. Τώρα Elli και Marlene είναι και πάλι μόνες. Η πρόνοια επισκέφτηκε το διαμέρισμά τους και η μικρή απήγγειλε το ποιηματάκι επιβεβαίωσης της ιδανικής μητέρας. Η αλήθεια όμως είναι τελείως διαφορετική… Η μικρούλα κοιτάζει κρυφά από την οπή της πόρτας του διαμερίσματος το γείτονα Julio. Μοιάζει πιο ήρεμος από τους υπολοίπους ενηλίκους στα δικά της μάτια.  

 

Η Marlene είναι μια νέα γυναίκα περίπου 37 ετών, η οποία δεν δύναται να προσφέρει την κατάλληλη, γονεϊκή φροντίδα στο παιδί της. Η παιδεία της είναι απούσα, καθώς η ίδια στον ελεύθερο χρόνο της παρακολουθεί reality shows και μάλιστα φανατίζεται κιόλας. Εκείνη, αν και ιδιαίτερα όμορφη, φέρει ριζωμένες ανασφάλειες για την εμφάνισή της. Σαν να εξαρτάται όλη η ύπαρξή της αποκλειστικά από αυτήν. Όμως το κρισιμότερό της ελάττωμα είναι, πως η Marlene -χωρίς να το παραδέχεται φυσικά- καταναλώνει συνεχώς μεγάλες ποσότητες αλκοόλ. Τα χρήματά της αρχίζουν να λιγοστεύουν. Οι κρίσεις πανικού την επισκέπτονται. H Elli θα μιμηθεί αυτή την κατανάλωση, “προσφέροντας” αρχικά στα κουκλάκια της, από το πώμα ενός μπουκαλιού, να πιούν αλκοόλ.

 

Ο εκνευρισμός της Marlene θα συνοδευτεί με αρκετές βωμολοχίες προς την Elli, κατά την πρώτη της ημέρα στην καινούργια, σχολική χρονιά. Οι “απόπειρες” της Marlene για αναζήτηση εργασίας έγιναν πιο πολύ, για να τις πιστέψει η ίδια. Ομοίως και οι τηλεφωνικές προσπάθειες συγχώρεσης προς τον πρώην σύζυγο. Η Elli ανακοινώνει, πως η δασκάλα της είπε, ότι διαθέτει ταλέντο σε μια θεατρική παράσταση. Ωστόσο η Marlene αδιαφορεί, μονολογώντας εγωιστικά για το εκπληκτικό προνόμιο, που η ίδια της προσέφερε, με ένα διαμέρισμα δίπλα στη θάλασσα.

 

Τα χειρότερα όμως θα εμφανιστούν, μόλις η Marlene αποφασίσει να πάρει σε ένα πάρτι εντός club, το παιδί της. Αρχικά βάφει το κοριτσάκι, λέγοντας πως έτσι θα την κάνει κούκλα και της δίνει λίγο αλκοόλ. Η παρέα είναι η πλέον ακατάλληλη για τα πρότυπα ενός παιδιού και προτού η φίλη της, Chiara και ο άγνωστος, κατ’ ευφημισμόν οικονομικά ευκατάστατος Michel το υποπτευθούν, η Elli “θα αδειάσει” όλα τα ποτήρια με αλκοόλ από το τραπέζι. Η ακόμη πιο μεθυσμένη Marlene εγκαταλείπει γρήγορα το θυμό της, προκειμένου να κάνει επαγγελματικά σχέδια αμφιβόλου ηθικής, υπό την κεκαλυμμένη μορφή μιας προσοδοφόρας πολυτέλειας. Αφήνει τελικά την οκτάχρονη Elli να γυρίσει μόνη στο σπίτι, με ένα ταξί!!!

 

Η μοναδική σωτηρία της μικρούλας είναι πλέον ο Julio, o οποίος δεν την αφήνει να ανέβει στη ριψοκίνδυνη ατραξιόν του Λούνα Παρκ, στο οποίο εκείνος εργάζεται. Έτσι η κατά συνθήκην ώριμη Elli ξέρει, ότι εκείνος είναι ο πιο υπεύθυνος ενήλικος, που η ίδια γνωρίζει…

 

Η Marlene θα εξαφανιστεί από τη ζωή της Elli. Επικοινωνεί μόνο μέσω κάποιων δακρύβρεχτων, τηλεφωνικών, ηχητικών μηνυμάτων υποτιθέμενης αγάπης προς εκείνη. Ενώ ανέθεσε ατυχώς στην εντελώς απροσάρμοστη Chiara να προσέχει το παιδί της. To κοριτσάκι θα εθιστεί απόλυτα στο αλκοόλ και θα μακιγιάρει το πρόσωπό της, προσπαθώντας να μοιάσει στη Marlene.

 

Πλέον, εκτός από την απόλυτη εγκατάλειψη, η Elli έχει να αντιμετωπίσει ακόμη τη δηλητηριώδη χλεύη μαζί με τον κοινωνικό αποκλεισμό των συμμαθητών της, αλλά και την εχθρική συμπεριφορά ορισμένων, μεγαλύτερων παιδιών…

 

Ο Julio είναι εκεί ως πατρική “σκιά”, μα με σάρκα και οστά!    

 

Σκηνοθεσία:

Εναρκτήριο ύφος σκηνοθετικής αφήγησης:

 

(Στη συγκεκριμένη ενότητα του κειμένου της eretikis κριτικής {καθώς και σε κάποιες άλλες} κυριαρχεί ο χρόνος του Ενεστώτα, προκειμένου να αντιληφθούν οι αναγνώστριες/αναγνώστες το “ζωντανό”, σκηνοθετικό σκεπτικό των διαδεχόμενων σκηνών του έργου)

 

Σε μαύρο φόντο ακούμε αρχικά τον ήχο αρκετών βημάτων. “Elli κοιμάσαι;” λέει η Marlene επιστρέφοντας στο διαμέρισμα και την κρεβατοκάμαρά της.  Ξαπλώνει αμέσως μες το σκοτάδι, δίπλα στην κόρη της. “Με αγαπάς;” ρωτά δύο φορές η μητέρα και τη δεύτερη απαντά με ζέση η μικρή: “Oui, Oui, Oui!” Το μέσο (κάμερα) βρίσκεται πάνω από τα κεφάλια τους. Τώρα διακρίνεται λίγο περισσότερο η πλάτη της μητέρας. Η Marlene δηλώνει κουρασμένη. Στη συνέχεια παρατηρείται η εκπληκτική αντίθεση νανουρίσματος από τη μικρή προς τη μητέρα, ώστε να τη βοηθήσει να κοιμηθεί με ένα παιδικό τραγουδάκι.

 

Ακολουθεί μια απεικόνιση του άπλετου ορίζοντα στον ουρανό, καθώς ξημερώνει, ενώ παράλληλα αναγράφονται τα ονόματα των ηθοποιών. Έπειτα οδηγούμαστε σε ένα κοντινό πλάνο της Marlene. Εκείνη φέρει ανησυχία για τις ελάχιστες ρυτίδες της, ενόσω η φίλη της, Chiara, τη μακιγιάρει. Αυτή η εικόνα προκαλεί έκπληξη στη μικρή. Η Marlene ζητά να της φέρει η Elli ένα ποτό. Βλέπουμε πως η Marlene, αναμένεται να παντρευτεί. Η νύφη δέχεται τα ενθουσιώδη συγχαρητήρια από τη φίλη της και το παιδί επιστρέφει, αφήνοντας ανοιχτή την πόρτα. Οι προλήψεις κυριαρχούν και η ευτυχισμένη γυναίκα με τα λευκά της ζητά να την κλείσει αμέσως.

 

Αργότερα η νύφη φιλά το γαμπρό. Η μικρή Elli παρατηρεί σιωπηλή. Παραμένει μόνη της στο μπάνιο και βάζει κραγιόν. Η νύφη αλλά και μητέρα Marlene, τη την ανακαλύπτει και τη μαλώνει. Το νιόπαντρο ζευγάρι φεύγει με ένα πλοίο. Ακολουθεί ο τίτλος της ταινίας με λευκά γράμματα.

 

Γενικά, στο έργο θα παρακολουθήσουμε τις τελευταίες, εναπομείνασες στιγμές της αγνής παιδικότητας της οκτάχρονης Elli. Οι πρωταγωνίστριες του φακού, τις οποίες καλύπτει η σκηνοθετική αφήγηση είναι δύο. Οι Marlene και Elli. Κυρίαρχη ηρωίδα είναι, εκ των πραγμάτων, η Elli. Καθώς η μητέρα της θα “φύγει” για αρκετό, χρονικό διάστημα από το προσκήνιο του βλέμματος των θεατών.

 

Ωστόσο, υπάρχει μια οπτική επαναφορά στην αποσυναρμολογημένη προσωπικότητα της Marlene, μόλις η ίδια προσπαθήσει μάταια να επαναπροσδιορίσει στο μυαλό της την έννοια της μητρότητας… Επιστρέφοντας μετά από καιρό στο διαμέρισμα. Κατανοώντας μερικώς την πραγματικότητα της εγκατάλειψης του παιδιού της.

 

Όμως η παιδική “ματιά” της Elli είναι εκείνη, η οποία αντιμετωπίζει στο μεγαλύτερο μέρος του έργου την αδυσώπητη πραγματικότητα, μέσα από το φακό.  

 

Έτσι η κινηματογραφική διάσπαση θα μπορούσε να γίνει ως εξής:

 

Ο πρόλογος της συμβίωσης μητέρας και κόρης περιλαμβάνει την υποψία μιας πιο ολοκληρωμένης οικογένειας, με την προσθήκη της πατρικής φιγούρας. Αλλά η Marlene αμέσως μετά θα καταστρέψει τα πάντα.

 

1) Η μικρή Elli μετά τον έλεγχο της πρόνοιας, μένοντας ξανά με τη Marlene αντιλαμβάνεται, ότι δεν ήταν όλα τόσο ιδανικά στη ζωή τους (κατανάλωση αλκοόλ από μητέρα, “άδειασμα” πιστωτικής κάρτας στο σούπερ μάρκετ).

 

2) Οι κρίσεις πανικού ξεκινούν για τη Marlene και η οκτάχρονη κόρη εισπράττει επίσης την παραίτηση και αδιαφορία της μητέρας προς την κοινή τους οικογενειακή πορεία (ολιγωρία σε ανακοίνωση της Elli περί εκτίμησης προσωπικού ταλέντου από τη δασκάλα σε παιδική, θεατρική παράσταση).

 

3) Άκρως ακατάλληλη διαπαιδαγώγηση στη μικρή Elli και σοκ εκείνης, λόγω γονεϊκής εγκατάλειψης. Το κοριτσάκι ωστόσο θα γνωρίσει τον υπεύθυνο ενήλικο, Julio.

 

4) Εθισμός στο αλκοόλ, αντιμετώπιση ψυχολογικής βίας στο σχολείο και απουσία από τη ζωντάνια της παιδικότητας για την Elli. Ο Julio σώζει και προστατεύει τη μικρή στο τροχόσπιτό του.

 

5) Η Marlene θα επιστρέψει, σε μια απέλπιδα προσπάθεια επανένταξης στην πραγματικότητα, μα όχι στην ενηλικίωση. Η Elli δεν επιθυμεί να την ανακαλύψει η απαράδεκτη μητέρα.

 

6)  Ο Julio παραδίδει το κοριτσάκι στη Marlene. Η θεατρική παράσταση ξεκινά, αλλά η παιδική κακεντρέχεια συνθλίβει την ελπιδοφόρα παιδικότητα. Η Elli θα δώσει την παράσταση της γοργόνας στην πραγματική ζωή!

 

Στον κινηματογράφο υπήρχαν πάντοτε γενικώς αντιπολεμικές, αντιρατσιστικές και ταινίες κατά τη βίας. Παρατηρούνται επίσης φιλμ κατά των εξαρτήσεων.

 

Όμως αυτή η ιδιαίτερης ομορφιάς, ευαισθητοποιημένη, σκηνοθετική ματιά, αφορά μια προσέγγιση ενάντια στις εξαρτήσεις, που εξαθλιώνουν τους ανθρώπους… Ενάντια στη ρηχότητα του πνεύματος και τάσσεται ξεκάθαρα κατά της εφιαλτικής ανευθυνότητας ακατάλληλων γονέων, οι οποίοι βαδίζουν με αναισθησία εις βάρος της ελπιδοφόρας βελτίωσης της εκάστοτε προηγούμενης γενιάς.

 

Το έργο φέρει μια πραγματικά καλλιτεχνική, οπτική γωνία ακόμη και στις αποκαρδιωτικές στιγμές, που βιώνουν οι χαρακτήρες. Τα σημεία της σύνδεσης των συναισθημάτων των ηρωίδων/ηρώων με το σενάριο και τη σκηνοθεσία παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον.

 

(Περισσότερη ανάλυση περί σκηνοθεσίας ακολουθεί σε σχετική, κάτωθι κατηγορία του κειμένου)

 

Ερμηνείες:  

 

Marion Cotillard: Υποδυόμενη τη ρηχή, εξαρτημένη από το αλκοόλ, ανεύθυνη μητέρα και άκρως αποπροσανατολισμένη ως προσωπικότητα, Marlene.

 

Αναλογιζόμενοι το προφίλ του ρόλου, καταλαβαίνουμε πως ήδη με τη συμμετοχή της, λόγω ταλέντου, η ηθοποιός θα έκανε μια ακόμη ερμηνευτική υπέρβαση.

 

Ξεχωρίζει αρχικά σε εκείνη την ασυνήθιστη αφιέρωση τραγουδιού του γάμου της Marlene, προμηνύοντας έτσι μια ανισορροπία στο χαρακτήρα του ρόλου. Αποδίδει την επιφανειακή ευτυχία της περσόνας, κατά τα χειροκροτήματα των άλλων. Η ηθοποιός τονίζει τη ρηχότητα της Marlene, παρακολουθώντας με φανατισμό reality shows. Οι πρώτες κρίσεις πανικού αποδίδονται με μια τρομακτικά ανθρώπινη, πιστευτή διάσταση.

 

Η ηθοποιός γνωρίζει, πως να σταθεί ερμηνευτικά στο φακό, ακόμη και όταν η ίδια δεν έχει ατάκες (μόλις τελειώνει το φωνητικό, τηλεφωνικό μήνυμα, που η Marlene άφησε στο κινητό του πρώην συζύγου της, ευρισκόμενη έξω από ένα κέντρο ευρέσεως εργασίας). Όσο η μικρή Elli τονίζει τη φιλοφρόνηση της δασκάλας της για το θέατρο, η ερμηνεύτρια ως Marlene, επισημαίνοντας το μεγάλο προνόμιο μιας διαμονής κοντά στην παραλία, εκφράζει εγωισμό και παραίτηση. Βυθίζεται άψογα σε μια δραματική έκφραση ψυχολογικής αδράνειας, σαν να έχει δηλητηριαστεί η αύρα της.

 

“Προετοιμάζοντας” τη μικρή για το Club εκφράζει όλη τη μέθη και ανευθυνότητα της Marlene, με ψήγματα παροδικού θυμού. Σαν αποκορύφωμα αυτών των συναισθημάτων λαμβάνει χώρα η απροκάλυπτη εγκατάλειψη του παιδιού της. Στο όνειρο της Marlene μεταφέρει την εικονική ευτυχία των δυστυχισμένων ανθρώπων μιας οριοθετημένης, “ακριβά” πληρωμένης πολυτέλειας. Οι κρίσεις πανικού, όταν επιστρέφει στο διαμέρισμα, πραγματοποιούνται σε μεγαλύτερη ένταση. Ενσαρκώνει την απόπειρα μιας αργοπορημένης μεταμέλειας της γονεϊκής, στοργικής υπευθυνότητας, χειροκροτώντας δύο φορές ολομόναχη για το παιδί της.

 

Ayline-Aksoy Etaix: Ενσαρκώνοντας την ψυχικά βαλλόμενη, από τις διαρκείς απογοητεύσεις ενηλίκων και παιδιών, οκτάχρονη Elli.

 

Η ηθοποιός ξεκινά την υποκριτική της απόλυτα επαγγελματικά, όμως κατά τη διάρκεια του έργου μας χαρίζει μια υπέροχη ερμηνεία, η οποία προσδίδει στο ρόλο τη δραματική διάσταση, που πραγματικά του αρμόζει!

 

Αυτή η ερμηνευτική απόδοση ξεκινά από το σημείο της σοκαριστικής εικόνας, όπου “προσφέρει” αλκοόλ στα αρκουδάκια της. Εκεί όλη η αθωότητα ως απειλούμενη, ενυπάρχει σε μια ενστικτώδη αίσθηση λάθους, αλλά ταυτόχρονα και ενός ανυπόταχτου μιμητισμού της μητέρας της. Έπειτα μιλά για το ταλέντο της στο θέατρο, προσπαθώντας φοβισμένη να αφυπνίσει την αδρανή μητέρα της. Η σκηνή του χορού υπό μέθη στο club φέρει και τη δική της συνδρομή. Όταν η Chiara έρχεται ετεροχρονισμένα, ώστε να δει σε τι κατάσταση βρίσκεται το παιδί, η ερμηνεύτρια θα υποδεχτεί με το πιο οργισμένο, αυστηρό ύφος την αφέλεια της ανωριμότητας της πρώτης.

 

Γενικώς, παίζοντας χωρίς φίλους εμφανίζει μια αποφασισμένη αίσθηση μοναχικότητας. Η ερμηνεία της εξάρτησής της από το αλκοόλ, είναι πραγματικά πειστική. Μας κάνει να σκεφτούμε, πόσο μπερδεμένα είναι όλα μέσα στο μυαλό της, καθώς ουρλιάζει. Λέγοντας στο Julio να μην την αφήσει μόνη, αντικατοπτρίζει την αίσθηση της υπάρχουσας προδοσίας από τη μητέρα της και εφιστά επίσης την προσοχή σε ακόμη έναν ενήλικο, ώστε να μην πράξει εκείνος το ίδιο.

 

Κομβικής σημασίας για το έργο είναι η ερμηνεία του πρώτου χαμόγελου της μικρής. Καθώς αυτό ακολουθεί μετά από ένα μεγάλο, χρονικό διάστημα έλλειψης εμπιστοσύνης στον οποιονδήποτε. Η σιωπηλή οργή της πριν και μετά τη θεατρική παράσταση είναι εντυπωσιακή.

 

Επιτυχής ή ανεπιτυχής η απόδοση σεναρίου σκηνοθεσίας και ερμηνειών:

 

Το σενάριο γράφτηκε από τους Diasteme (Alain Dias), Vanesa Filho (σκηνοθέτρια) και Francois Pirot. Το έργο είχε γραφτεί (προτού οδηγηθεί στον κινηματογράφο) από τη  Vanesa Filho πριν από πολλά χρόνια. Τη μεταφορά της προσαρμογής των κειμένων σε κινηματογραφικό περιβάλλον ανέλαβαν οι  Diasteme (Alain Dias) και Vanesa Filho (adaptation). Ενώ αντίστοιχα τις στιχομυθίες του σεναρίου της ταινίας (dialogue) και την εξέλιξη της δράσης των ηρωίδων/ηρώων (screenplay) πραγματοποίησε η  Vanesa Filho σε συνεργασία με τον Francois Pirot. Η γλώσσα που χρησιμοποιήθηκε, ήταν τα γαλλικά.

 

Οι σκηνές και οι δράσεις των ηρωίδων/ηρώων έχουν γραφτεί με τέτοιο τρόπο, ώστε να παρακολουθείται ομοιόμορφα η κατανόηση τόσο της “ανήλικης προσωπικότητας” της Marlene, όσο και της απότομα ερχόμενης σε επαφή με την ενήλικη πραγματικότητα Elli (από άποψη προσλαμβάνουσας γνώσης = γονεϊκή αδιαφορία και εγκατάλειψη, τρομακτικά άδικη επίκριση συνομηλίκων).

 

Η ελπίδα της ώριμης, ορθής καθοδήγησης εναποτίθεται στον -χαμηλών τόνων- χαρακτήρα του Julio. Ο οποίος γνωρίζει διαρκώς πιο είναι το σωστό για το κορίτσι. Μα δεν επιθυμεί να δεθεί μαζί της. Αισθάνεται την αγάπη όμως.   

 

Στο συγκεκριμένο σενάριο παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον οι ενέργειες των χαρακτήρων! Και φυσικά η παρουσία της Elli, ως πρωταγωνίστριας σε επικίνδυνη θέση για τη διαμορφωμένη ψυχοσύνθεσή της, αλλά και για την ίδια της τη ζωή. Η αντίθεση της -μεγάλης διάρκειας- ωφέλιμης εν τέλει απουσίας της μητέρας Marlene, προβληματίζει το θεατή. Καθώς η ίδια όσο βρισκόταν κοντά στο παιδί της, περισσότερο κακό έκανε. Η ιστορία αμφισβητεί τους συγγενικούς δεσμούς και εστιάζει στην καλοσύνη των ανθρώπων, ανεξαρτήτως εάν φέρουν το “ίδιο αίμα.” Φυσικά και είναι ένα καλογραμμένο σενάριο!

 

Τη σκηνοθεσία ανέλαβε η Vanesa Filho. Στο συγκεκριμένο έργο παρακολουθούμε μια σκηνοθετική αφήγηση διαρκώς παρούσα και με συγκεκριμένη άποψη! Η “ματιά” της δημιουργού θα εστιάσει στην αποσυναρμολογημένη ζωή της Marlene, στη διαρκώς αλλοιωμένη παιδικότητα της Elli, στην ηθική στάση του Julio, στην κακεντρέχεια των μικρών παιδιών, στη βίαιη συμπεριφορά εφήβων, στην τυχάρπαστη ύπαρξη της Chiara, στην ωφέλεια του οικονομικά άνετου ψευτο-επιχειρηματία Michel. Ακόμη και στην απέχθεια του πρώην συζύγου της Marlene.

 

Ο κυρίαρχος, διατιθέμενος, κινηματογραφικός χρόνος βέβαια αφορά τους Marlene, Elli και Julio. Οι εικόνες ως κατάλληλα συνδεδεμένες με το σενάριο δημιουργούν συναισθήματα, που αφοπλίζουν την πεποίθηση μιας απλής παρακολούθησης. Η ένωση της προκληθείσας αίσθησης του σοκ και της συγκίνησης διαποτίζει την αύρα της ταινίας, ως μια αναπόσπαστη συνοδοιπόρος των θεατών. Η μικρή Elli δίνει στα αρκουδάκια της να πιούν από το πώμα ενός αλκοολούχου ποτού το ανάλογο περιεχόμενο. Σε μια σκηνή, η οποία χωρίς πολλά λόγια εκφράζει τη μεγαλύτερη ήττα στη μέχρι πρότινος υποφερτή παιδικότητα της οκτάχρονης.

 

Η επανάληψη χρησιμοποιείται με έγκυρο τρόπο στο έργο. Η Marlene περνά κρίσεις πανικού καθήμενη στο κρεβάτι της, λίγο μετά τη διαπίστωση οικονομικών δυσχερειών. Πολύ αργότερα, μόλις επιστρέψει στο διαμέρισμα μετά από άγνωστο, χρονικό διάστημα, κάθεται μόνη ακριβώς στο ίδιο σημείο και βιώνει ένα παρόμοιο (λίγο αυξανόμενο) άγχος. Η σκηνοθέτρια μας δείχνει τότε μέσω της επανάληψης, ότι δεν προχωρά καθόλου η αυτοβελτίωση της Marlene, ούτε κατά συνθήκην! Καθότι τα πράγματα είναι πλέον πολύ χειρότερα.

 

Η σύνδεση του εγωισμού της Marlene και της ενοχικής, μητρικής οντότητας  περιγράφεται ιδανικά μόλις η μητέρα λέει: “Κέρδισες θα σε πάρω στο πάρτι. Χαμογελάς τώρα ε;!” Στην τελευταία φράση κοιτάζει μόνο τον εαυτό της στον καθρέπτη και δεν νοιάζεται καν για τη μικρή.

 

Η σκηνή του χορού του μεθυσμένου κοριτσιού είναι καλλιτεχνική και προειδοποιητική για τη δραματική συνέχεια.

 

Το παιχνίδι της Elli σε ελεύθερους, εξωτερικούς χώρους, όπου υπάρχουν ζωγραφισμένες, παιδικές μορφές στο έδαφος πιστοποιεί τη μοναχικότητα και μοναξιά της.

 

Φωτογραφία και μοντάζ συμπορεύονται σε πλήρη συνεργασία με τη σκηνοθεσία, με έναν ουσιώδη τρόπο στο έργο:

 

Στα αποδυτήρια της πισίνας η Elli απομονώνεται ηθελημένα, με ένα συνομήλικο αγόρι (το οποίο ήταν ένα από τα λίγα παιδιά, που τη συμπαθούσε). Το παιδί δέχεται ένα τρυφερό φιλί στο μάγουλο από τη μικρούλα, μα της δίνει σαν αντάλλαγμα ένα νόμισμα. Η Elli μπερδεύεται ακόμα περισσότερο. Βγαίνοντας από την πόρτα, τη βλέπουμε στην οθόνη μας μόνη στο πλάνο. Η μισή οθόνη εξ’ αριστερών (όπως την κοιτάζουμε ως θεατές) φέρει υδρατμούς και είναι θολή. Αντιθέτως η άλλη μισή, εκ δεξιών, έχει ευκρίνεια. Ο διαχωρισμός γίνεται καθέτως, αντιπροσωπεύοντας τη θολωμένη εκτίμηση των γεγονότων και τη διαύγεια μιας γαλήνιας πραγματικότητας αντίστοιχα. Η Elli κινείται προς τα αριστερά. Δηλαδή, απομακρύνεται περισσότερο από τη διαύγεια της ορατής πραγματικότητας. Στη διεύθυνση φωτογραφίας είναι ο Guillaume Schiffman.  

 

Το μοντάζ έχει ενδιαφέρον, διότι συνδέει σωστά τις σκηνές, αλλά παράλληλα μας αποδίδει και την ακαθόριστη αίσθηση του χρόνου, μέσα από τα παιδικά μάτια της Elli. Η μικρούλα ζωγραφίζει μια καρδιά στο στέρνο του Julio, έπειτα θυμώνει μαζί του σε περίπτωση ενδεχόμενης εγκατάλειψης, κατόπιν συζητά ήρεμα με εκείνον και τελικά ο αποφασισμένος άντρας την επιστρέφει με το αμάξι στη γειτονιά της. Κατά τη διάρκεια αυτής της οδήγησης, παρατηρούμε το μέσο (κάμερα) να κινείται διαγώνια προς τη θέση του συνοδηγού, ενόσω η μικρή Elli απλώνει ανέμελη το χέρι της έξω από το κατεβασμένο τζάμι της πόρτας, παριστάνοντας πως αγγίζει τον καθοδηγούμενο προς τη δύση του Ήλιο. Το μοντάζ ανέλαβε η Sophie Reine.

 

Το κοριτσάκι παρατηρεί έναν πνιγμένο, 50χρονο άντρα στην παραλία να τοποθετείται από αρμόδιους φορείς σε έναν επιχρυσωμένο σάκο για τις σορούς. Σε μια συμβολική σκηνή… Η Elli θα αντιληφθεί, ότι η εξιδανικευμένη τοποθεσία, που διάλεξε η μητέρα της ως κατοικία, αποτελούσε στην πραγματικότητα τόσο καιρό ένα επικίνδυνο μέρος για ένα παιδάκι. Επίσης συσχέτισε την επικινδυνότητα της προηγούμενης δουλειάς του Julio (καταδύσεις).

 

Η τελευταία σκηνή αποτελεί ένα κινηματογραφικό κόσμημα στον δραματικό ορίζοντα μιας πανίσχυρης, ψυχολογικής ηλιαχτίδας!  

 

Στις ομαδικές ερμηνείες διακρίνονται:

 

Όλες οι σκηνές του σύντομου γάμου έως το απρόβλεπτα, πικρό του τέλος. Καθώς αυτές αποδίδονται με ωραία συνύπαρξη χαρακτήρων, εχόντων αντικρουόμενα συναισθήματα.

 

Οι αντιπαραθέσεις της Elli με την πλειοψηφία των συμμαθητών της και με μερίδα άγνωστων εφήβων στα αντίστοιχα, χρονικά διαστήματα.

 

Στα ντουέτα των ερμηνειών ξεχωρίζουν:  

 

-Κατά κύριο λόγο η Elli με το Julio. Ειδικά στη σκηνή όπου το κορίτσι, του έχει ετοιμάσει γεύμα στο τροχόσπιτο. Ή ακόμη όταν για πρώτη φορά η Elli ζητά με ειλικρίνεια σε κάποιον ενήλικο (καθόλου τυχαία στο Julio) συγγνώμη.

 

-Η μάταιη αναζήτηση της Elli από την αγχωμένη Marlene, στο σπίτι της μητέρας της Mathilda (πρώτα οι δύο ενήλικες και έπειτα η Mathilda με τη μητέρα της στο πλάνο).

 

Συνεπώς αποδεικνύεται ως επιτυχής η απόδοση σεναρίου, σκηνοθεσίας και ερμηνειών.

 

Επιλογή casting/Σκηνογραφία/Ζωγραφική/Μακιγιάζ:

 

Υπεύθυνοι του τμήματος casting υπήρξαν οι Mohamed Belhamar, Audrey Gini-Ravel και Benedicte Guiho.

 

Εξυπακούεται, ότι η Marion Cotillard (Marlene) κατάφερε ακόμη και μέσα από τις αντιθέσεις αυτού του “αντιηρωικού” ρόλου να γοητεύσει (κινηματογραφικά) ξανά το κοινό. Αφήνοντας παράλληλα, ενδιαφέροντα ερωτηματικά για τη διαμόρφωση της ψυχοσύνθεσης του χαρακτήρα της. Και φυσικά ενισχύοντας το δραματικό στοιχείο.

 

Ωστόσο, η υποκριτική παρουσία της Ayline-Aksoy Etaix (Elli) είναι εκείνη, που κορυφώνει τη δραματική διάσταση με προοδευτικό ρυθμό στην πορεία του έργου. Αν σκεφτούμε, ότι επί της ουσίας είναι η πρώτη της συμμετοχή (καθότι στο Quotidien υποδύθηκε τον εαυτό της), δικαιωματικά μπορούμε να πούμε, πως ξεχωρίζει από όλους τους ηθοποιούς.

 

Η συμμετοχή του Alban Lenoir (Julio) είναι σωστά αναπαραστημένη. Αλλά δεν ξεχωρίζει εκείνος γενικώς, επειδή έτσι ορίζει το σενάριο, για την -χαμηλών τόνων- περσόνα του. Όμως μόλις γελά ως ελεύθερη μαζί του η Elli, χαλαρώνει ως Julio και εκείνος. Αργότερα ξεσπά συναισθηματικά με οργή και θλίψη ολομόναχος στο αμάξι.

 

Η εμφάνιση της Amelie Daure (Chiara) έχει κάποιο, ερμηνευτικό ενδιαφέρον. Όταν εκείνη ως Chiara δείχνει αποσβολωμένη με την ανωριμότητά της, μπροστά στη μικρή Elli. Σε μια ενστικτώδη μορφή αυτοκριτικής της. Οι υπεύθυνοι του τμήματος δικαιώνονται με αυτές τις επιλογές ηθοποιών, στους συγκεκριμένους ρόλους.

 

Τη σκηνογραφία ανέλαβε ο Willy Margery. Η διακόσμηση στο διαμέρισμα της Marlene (ειδικά στο μπάνιο), στο τροχόσπιτο του Julio ή στο σχολείο της Elli συνδράμει αναλόγως στην πειστική αναπαράσταση της ταινίας.

 

Ζωγράφισε για την ταινία η Catherine Little. Οι παιδικές ζωγραφιές στο δάπεδο ανταποκρίνονται στην εικαστική διακόσμηση ενός σχολικού προαυλίου και συνάδουν απόλυτα με την εξέλιξη της πλοκής του έργου.

 

Υπεύθυνη για το μακιγιάζ ήταν η Stephanie Guillon. Το βάψιμο της μικρής από τη Marlene πριν φύγουν για το club και το αντίστοιχο, αυτοσχέδιο της Elli πηγαίνοντας στο σχολείο, αυξάνει τη δραματική υπόσταση της ταινίας.

 

Μουσική/Ηχητική υπόκρουση:

 

Τη μουσική του έργου έγραψαν οι Olivier Coursier και Audrey Ismael. Το τραγουδάκι που λέει η κόρη Elli, νανουρίζοντας τη μητέρα Marlene, προοικονομεί στους θεατές/ακροατές την αντίστροφη σχέση υπευθυνότητας. Το πιάνο μαζί με τα ορχηστρικά έγχορδα συντροφεύουν την αυγή της ταινίας.

 

Το “ανάρμοστο” στιχουργικά τραγούδι της Marlene μετά την επισημοποίηση του γάμου εκείνης, αφήνει προσωρινά άναυδους τους παρευρισκόμενους. Η μεθυσμένη οκτάχρονη βαδίζει σε άσχημα τμήματα του μυαλού χορεύοντας, ενώ η δραματική σκηνή συντροφεύεται από ορχηστρικά έγχορδα. Δυστυχώς ο δηλητηριώδης, κοινωνικός αποκλεισμός από τους μικρούς συμμαθητές της Elli εκφράζεται τραγουδώντας: “Elli η τρελή, βρωμάει κρασί.”

 

Ο ήχος τονίζει τις κρίσιμες εξελίξεις της ταινίας και ξεχωρίζει μολονότι επικρατεί σε όλο το έργο η σκηνοθετική αφήγηση.

 

Η ταινία ξεκινά και σε μαύρο φόντο ακούμε τον ήχο των βημάτων της Marlene στο διαμέρισμα και προς την κρεβατοκάμαρά της. Το αρχικό γέλιο της Marlene, απατώντας -με το νυφικό- το σύζυγό της (χωρίς η ίδια να έχει καταλάβει, ότι εκείνος την έχει δει) ηχεί τόσο “άσχημα…”

 

Οι αλλαγμένου ρυθμού ανάσες της Marlene, κατά τη διάρκεια κρίσεων πανικού απασχολούν διακριτικά, μα ουσιαστικά τους θεατές/ακροατές. Η σιωπή της Elli μόλις η μητέρα της την εγκαταλείπει, καταδεικνύει το φόβο του παιδιού. Τα υποκριτικά, τηλεφωνικά-ηχητικά μηνύματα μητρικής αγάπης στην αντίστοιχη συσκευή του σπιτιού, τελικά θυμώνουν περισσότερο τη μικρή. Το ουρλιαχτό της εθισμένης Elli ακούγεται χωρίς καμία ανταπόκριση βοηθείας, στο άδειο από ενήλικες διαμέρισμα. Το κορίτσι επαναλαμβάνει με φόβο και έμφαση τα λόγια “Μη με αφήσεις μόνη” στο Julio, διότι ως μοναξιά θεωρεί ακόμη και την επιστροφή στην πιθανή αγκαλιά της Marlene.

 

Η άσωτη μητέρα φαίνεται πως ξυπνά από το λήθαργο της ανευθυνότητας, φωνάζοντας το όνομα της κόρης ή πηγαίνοντας στο σπίτι της μητέρας της Matilda και χτυπώντας νευρικά το τζάμι της μπαλκονόπορτας. Η πτώση βυθίζει την Elli μέσα στην τελευταία της ελπίδα, όπου ηχούν τα λόγια της θεατρικής παράστασης, μα και μια πολύ πιο σημαντική, ανθρώπινη πράξη…

 

“Η εγκατάλειψη της απαράμιλλης αγνότητας από την εγωιστική, δηλητηριώδη άρνηση της ενηλικίωσης, σε διαμάχη με την προσωποποιημένη, ανιδιοτελή, ηθική επανόρθωση”

 

Μια διανομή από τη Weirdwave

 

O Eretikos κριτικός Γιάννης Κρουσίνσκυ