Τι προμηνύει η  συγχώνευση Deutche Bank και Commerzbank?

Facebook Twitter Viber Messenger WhatsApp E-mail

Γράφει:  ο Δημήτρης Παναγιωτόπουλος*

Η Γερμανία χωρίς αμφιβολία είναι η χώρα με την μεγαλύτερη βιομηχανική παραγωγή αυτοκινήτων στον κόσμο. Αυτό το διαπιστώνει κανείς αν δει πόσα μοντέλα Mercedes κυκλοφορούν  στις ΗΠΑ. Οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες, πέρυσι εξήγαν στις ΗΠΑ 1,35 εκατ. οχήματα. Ο Ντόναλντ Τραμπ, τον Μάιο του 2018, απευθυνόμενος στον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν είχε εκφράσει  τη δυσαρέσκειά για το διμερές εμπόριο αυτοκινήτων της ΕΕ με τις ΗΠΑ εστιάζοντας κυρίως στο πλεόνασμα Γερμανίας. Επισημαίνεται ότι στην Ε.Ε. στις εισαγωγές αυτοκινήτων από τις ΗΠΑ μπαίνουν δασμοί ύψους 10%., ενώ οι αντίστοιχοι δασμοί στις ΗΠΑ για τα ευρωπαϊκά  αυτοκίνητα περιορίζονται στο 2,5%. Αυτός φαίνεται να είναι και ο λόγος για τον οποίο ο Ντ. Τραμπ δήλωσε ότι σύντομα οι ΗΠΑ θα επιβάλουν δασμούς 20% στις εισαγωγές από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι αληθές ότι για να κρατείται σταθερή η οικονομία με τέτοιες μορφές παραγωγής  θα πρέπει να υπάρχουν αγορές και οι απαραιτήτως καλές σχέσεις προς εξαγωγή αυτών προϊόντων. Πέραν αυτών ο Αμερικάνος Πρόεδρος μετά από τα ευρήματα του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου ότι οι επιχορηγήσεις της ΕΕ στην Airbus έχουν επηρεάσει αρνητικά τις ΗΠΑ δήλωσε ότι για την ασφάλεια των ΗΠΑ, αποφάσισε « να επισπεύσει την έρευνα του αμερικανικού υπουργείου Εμπορίου εισαγωγής αυτοκινήτων και εξαρτημάτων αυτοκινήτων από την Ε.Ε».  «Η ΕΕ είχε πλεονέκτημα εις βάρος των ΗΠΑ τόσα χρόνια. Σύντομα αυτό θα σταματήσει»  και ότι  θα επιβάλει «δασμούς ύψους 11 δισ. σε  ευρωπαϊκά προϊόντα» (09.04.2019,  http://www.kathimerini.gr ).    

Εξηγείται έτσι,  γιατί δημοσίευμα του Spiegel μιλά για τις “γερμανικές εξαγωγές” που ακολουθούν συνεχώς φθίνουσα πορεία, ενώ τονίζεται  και διερωτάται πως “ενώ η άλλοτε περίφημη βιομηχανία κατευθύνεται όλο και βαθύτερα προς την κρίση (!), η ελληνική οικονομία αναπτύσσεται όλο και περισσότερο. Είμαστε καλά;». Πράγματι  ότι αν ο κ. Τραμπ επιβάλλει δασμούς στα αυτοκίνητα είναι βέβαιο η  Γερμανία θα χάσει πολλά δις. Και η γερμανική οικονομία μετά τα συνεχιζόμενα αμερικανικά “πυρά” οδηγείται σε σοβαρή κρίση. Αυτός φαίνεται ότι είναι και ο λόγος που το γερμανικό τραπεζικό και πολιτικό σύστημα, η  Deutsche Bank και Commerzbank ανακοίνωσαν επισήμως ότι ξεκίνησαν ήδη συζητήσεις για τη συγχώνευσή τους (https://www.pronews.gr/).

Τι είναι όμως αυτό που εξαναγκάζει τη γερμανική εφημερίδα να αντιδιαστέλει την «άλλοτε περίφημη βιομηχανία κατευθύνεται όλο και βαθύτερα προς την κρίση» με την δήθεν αναπτυσσόμενη ελληνική οικονομία ; Απλούστατα το κατοχικό κέντρο κατ’ αρχήν αντιλαμβάνεται έστω και καθυστερημένα ότι  σε χώρες όπως η Ελλάδα, με τη μικρή βιοτεχνικής φύσεως οικονομία , η επιβληθείσα δημοσιονομική λιτότητα , ένεκα της δημιουργίας εξαγωγικής δυνατότητας των προϊόντων του, αναγκαία για το Βερολίνο, ήταν και παραμένει δηλητήριο για τις χώρες σαν την Ελλάδα, και τώρα δεν μπορεί παρά να κάνει χρήση. Πρέπει να σημειωθεί ότι  η παραγωγή της γερμανικής βιομηχανίας εδώ και μήνες συρρικνώνεται. Σύμφωνα με το Spiegel “το Φεβρουάριο υπήρξαν θεαματικά λιγότερες παραγγελίες κατά 8,2% από ό,τι το προηγούμενο έτος όσο δεν είχαν μειωθεί από τη μεγάλη ύφεση του 2009. Και η πτώση φαίνεται πως επιταχύνεται». Επίσης  ο αντίστοιχος δείκτης για την κατάσταση τη βιομηχανίας είναι 44 μονάδες -κάτω από το όριο των 50 που σύμφωνα με την πείρα αντικατοπτρίζει τα αποτελέσματα της ανάπτυξης », όταν ο ίδιος δείκτης στην Ελλάδα « βρίσκεται σαφώς πάνω από το όριο της ανάπτυξης -και αυξήθηκε μάλιστα τον Μάρτιο στις σχεδόν 55 μονάδες» . Πράγματι η μικρή αυτή οικονομία, ακόμα και  με μια μικρή ανεξαρτητοποίηση από τις δαγκάνες των μνημονίων και της επιβληθείσας κατοχικής λιτότητας και των σκληρών οικονομικών μέτρων, σε βάρος του λαού της , καταφέρνει να εμφανίζει οριακή ανάπτυξη.  Τούτο δεν συμβαίνει όμως επειδή, όπως έλεγε ο γερμανικός τύπος, οι  Έλληνες ως τεμπέληδες ξαφνικά έπαψαν να είναι, που δεν ήταν ποτέ βεβαίως -βεβαίως! Για άλλο σκοπό αναδεικνύεται η κατάσταση έτσι, το οποίο είναι πολύ σημαντικό και θα φανεί πιο καθαρά στο άμεσο μέλλον .  

Η ανησυχία του γερμανικού τύπου όμως , διότι περί αυτού πρόκειται ,υφίσταται  επειδή η οικονομία της Γερμανίας όπως και της Ευρωζώνης βρίσκεται σε άσχημη κατάσταση.  

Γιατί λοιπόν είναι άσχημη κατάσταση στις γερμανικές τράπεζες;:

α) Γιατί αμφισβητείται  έντονα ο γερμανικός τρόπος λειτουργίας στην ευρωζώνη και διεθνώς  άρα και η αξιοπιστία της και μαζί και το οικονομικό εργαλείο, που κατέστη  γερμανικό ΕΥΡΩ, αν λάβει κανείς υπόψη του και την μεγιστοποίηση του ευρωσκεπτικισμού.

β) Γιατί η εσωτερική πολιτική συνοχή της άρχουσας και άλλοτε απόλυτα αξιόπιστης εσωτερικής γερμανικής  πολιτικής αρχής αμφισβητείται όταν χρειάστηκε μισός χρόνο για να σχηματιστεί κυβέρνηση.

γ)  Γιατί η παραγωγή συνδέεται κυρίως με την αυτοκινητοβιομηχανία και την κατασκευή μηχανημάτων, τομείς όπου  υπάρχει εξαγωγικό εμπόριο και το οποίο για τρίτες και δη ανεξάρτητες και οικονομικά κυρίαρχες όπως είναι οι ΗΠΑ,  χάριν και της προστασίας της εθνικής τους οικονομίας ,εξαρτάται από αυτές και όχι απ την παραγωγό χώρα.

δ) Γιατί η γερμανική οικονομία ως ο σκληρός πυρήνας της παγκοσμιοποίησης, επηρεάζεται απόλυτα από τα προβλήματα όπως είναι: το Brexit, τις δηλώσεις και την πρακτική του Πρόεδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ (βλ. ανωτέρω) και την πολιτική της Ιταλίας και του ευρωσκεπτικισμού.

Στην περίπτωση όμως της  ελληνικής οικονομίας, παρότι αυτή  στην Ευρωζώνη , παρουσιάζεται μερικώς αναπτυσσόμενη, μάλιστα δε, μετά  την οικτρή επιβολή της λιτότητας, την μείωση των μισθών σε βαθμό λιμοκτονίας  και την εξαφάνιση και των στοιχειωδών μέσων για την κάλυψη των αναγκών από τα νοσοκομεία και των κονδυλίων για την παιδεία και την εξαφάνιση της ζήτησης. Σε αυτά επιπλέον  πρέπει να προστεθεί και να ληφθεί σοβαρά  υπόψη ότι το χρέος των νοικοκυριών πολλαπλασιάστηκε καθώς από το 37,5% του διαθέσιμου εισοδήματος το 2001, το 2017 ξεπέρασε το 114% (σύμφωνα με τα στοιχειά του ΟΟΣΑ), με το χρέος των ιδιωτών να αγγίζει πλέον το 137% της οικονομικής δραστηριότητας προστιθέμενων και των χρεών των επιχειρήσεων. Πράγμα που δεν είναι τυχαίο άλλωστε  γιατί κόπτονται να αρπάξουν τις ελληνικές περιουσίες προβάλλοντας το «τεράστιο ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs)», το οποίο σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος τον Ιούνιο 2018 κυμαίνονταν στο 47,6% επί του συνόλου των χορηγηθέντων δανείων. (Handelsblatt, Deutsche Welle). Ωστόσο μια μικρή ανάκαμψη της ελληνικής οικονομία μετά  την άρση αυταρχικής επιτήρησης με τα μνημόνια  και δη, την επιβολή των εφ άπαξ μεταμνημονιακών σκληρών μέτρων,  ήταν αναμενόμενη. Ένα μικρό μέρος της οικονομικής επίδοσης προέρχεται από τις εξαγωγές προϊόντων που φυσικά δεν συνδέονται με τα παραπάνω προβλήματα της παγκόσμιας καπιταλιστικής βαρβαρότητας, αλλά και ένα μεγαλύτερο μέρος από το Τουρισμό.

Τελικώς ποιο μπορεί να είναι τα διδάγματα από τα παραπάνω;

1. Η παγκοσμιοποιημένη οικονομία εξαρτάται κυρίως από τη βιομηχανική παραγωγή και τη δυνατότητα εξαγωγών με πρόβλημα τον ανταγωνισμό και την κυριαρχία με κάθε τρόπο. Παράδειγμα είναι η  Γερμανία που ως πυρήνας της παγκοσμιοποίησης πέφτοντας σε ύφεση θα συμπαρασύρει όλο το οικοδόμημα.
2. Αναδεικνύονται έτσι περίτρανα  τα αποτελέσματα του ακήρυκτου πολέμου του εθνικού καπιταλισμού της δύσης με τον χρηματιστηριακό μονοπωλιακό καπιταλισμό της διεθνούς ολιγαρχίας της παγκοσμιοποίησης όπως εκφράζεται από τον σκληρό  της πυρήνα τη Γερμανία.
3. Σε χώρες όπως η Ελλάδα, ακόμα και με ελάχιστη αύξηση κατώτατων μισθών, με αύξηση της εσωτερικής ζήτησης και αύξηση της κατανάλωσης θα αποτελεί πράγματι μοντέλο για τους Γερμανούς και τους όμοιους τους  στους καιρούς που ζούμε.
4. Η συγχώνευση των γερμανικών τραπεζών σημαίνει ότι  η Γερμανία εισέρχεται σε περίοδο ύφεσης και τα πράγματα στην ΕΕ και δη στην Ευρωζώνη γίνονται δυσοίωνα. Τούτο μοιραία όμως  συνεπάγεται και δυσοίωνη κατάσταση για τη συνέχεια της ύπαρξης της ΕΕ αλλά και τη διατήρηση του οικονομικού εργαλείου των τραπεζών αυτών, του ΕΥΡΩ. Ειρήσθω εν παρόδω ότι σύμφωνα με την  Deutsche Welle, 20 χρόνια μετά την εισαγωγή του ευρώ οι μεγάλοι κερδισμένοι του ενιαίου νομίσματος, ως προς την ενίσχυση της ευημερίας τους, είναι Γερμανία και Ολλανδία.
5. Ειδικά για τους Γερμανούς η εξέλιξη των πραγμάτων επιπλέον σημαίνει απόλυτη λιτότητα με εξελίξεις και που ξέρει κανείς ίσως ήλθε η ώρα να στείλει η Ελλάδα  στο Γερμανία κάποια τρόικα με συνταγές για τη βελτίωση της οικονομικής της πολιτικής .
6. Τα παραπάνω ακόμη αναδεικνύουν ως ζητούμενο το νέο ανθρώπινο σύστημα θεσμών διακυβέρνησης , την αντίσταση σ’ αυτή τη σύγχρονη βαρβαρότητα, για  τη σωτηρία του ανθρώπου .

Ειδικό δίδαγμα  για μας τους Έλληνες είναι να  καταλάβουμε ότι η Ελλάδα είναι πολύ  σημαντικό χαρτί, χώρα σπουδαία όχι μόνο εξ απόψεως φυσικού τοπίου,  αλλά γεωπολιτικής στρατηγικής και οικονομικής δύναμης. Για να γίνει αυτό όμως αντιληπτό,  απαιτείται η εξ υπαρχής θεσμική μας συγκρότηση – αναθέσμιση – με νέες πραγματικές δημοκρατικές δομές, τη δημοκρατία της κοινότητας . Το κοινόν των Ελλήνων, το πρότυπο αυτό είναι όσο  ποτέ αναγκαίο, με ταυτόχρονη συγκρότηση και αξιοποίηση του παραγωγικού ιστού της χώρας, με αποκεντρωμένο δημοκρατικό προγραμματισμό και ανάπτυξη, όταν μάλιστα εκ των πραγμάτων στο κέντρο του υπάρχει δεδομένη  και σε κυρίαρχη θέση η τουριστική οικονομία και οικονομία της ελιάς.

Το πρότυπο αυτό θεσμικής  δόμησης του κράτους στο σύγχρονο κόσμο της βαρβαρότητας του συγκρουόμενου καπιταλισμού  μπορεί να καταστεί σωτήριο για τον άνθρωπο και την μελλοντική του υπόσταση. Τούτο ακριβώς, επειδή το κοινόν αφενός δεν ευνοεί τον εθνομηδενισμό και αποκλείει την ανάδυση κάθε μορφής φασισμού, αφετέρου αναδεικνύει τον άνθρωπο δια του ανθρώπου, διότι όπως θα έλεγε ο Fichte καθίσταται το ίδιο το κοινόν παιδαγωγός  του ανθρώπου σε όλες της εκφάνσεις της ζωής.

*O Δημήτριος Π. Παναγιωτόπουλος είναι Καθηγητής Αθλητικού Δικαίου του  ΕΚΠΑ, Δικηγόρος