Eretiki Κριτική

Αφιέρωμα στον Ντάνι Κέι: Έναν Ηθοποιό Φαινόμενο!

Αφιέρωμα στον Ντάνι Κέι: Έναν Ηθοποιό Φαινόμενο!
ViberViber MessengerMessenger WhatsAppWhatsApp
Ακούστε το άρθρο

Από τον Eretiko κριτικό Γιάννη Κρουσίνσκυ

Υπήρξε ένα σπάνιο ταλέντο, που συνδύαζε όλη τη γκάμα των απαιτητικών καθηκόντων ενός ηθοποιού. Είχε σαφή ειδίκευση στην Κωμωδία.

Προσθέτοντας μάλιστα, νέα στοιχεία στην ερμηνευτική δράση της Έβδομης Τέχνης και όχι μόνο!

Κανονικά, όφειλε να παρουσιάζεται πιο αναλυτικά στις σχολές υποκριτικής η καλλιτεχνική αξία του αξεπέραστου Ντάνι!

Έμφυτη γκάμα δυνατοτήτων

Στην πραγματικότητα, ο κορυφαίος καλλιτέχνης Ντάνι Κέι υπήρξε ένας ηθοποιός, ο οποίος διέθετε εκ φύσεως όλα τα εφόδια, που απαιτεί η ίδια η υποκριτική. Ερμηνεία, κίνηση, έκφραση, χορό, μουσική & μουσικότητα, ξιφασκία, τραγούδι, φωνητική ερμηνεία, σωματική ευεξία που ελευθερώνει πλήρη κινησιολογία, παντομίμα, ευγλωττία, ορθοφωνία κ.α. Ειδικευόταν ξεκάθαρα στην Κωμωδία, αλλά μπορούσε να ανταποκριθεί με επιτυχία και σε δραματικούς ρόλους. Η παρουσία του ακτινοβολούσε από κάτι το καλοσυνάτο και αληθινό. Ακόμη και όταν ήταν απλά καλεσμένος στην τηλεόραση. Εμφανίστηκε σε 20 τουλάχιστον τηλεοπτικές εκπομπές. Είχε επίσης τη δική του ραδιοφωνική (194546), αλλά και τηλεοπτική εκπομπή (1963-1967), με όμοιο τίτλο The Danny Kaye Show.” Στο θέατρο συμμετείχε σε τέσσερα μιούζικαλ.

Στον Κινηματογράφο έπαιξε συνολικά σε 23 ταινίες, όπου πρωταγωνίστησε στις 17. Τα φυσικά κόκκινα μαλλιά του τραβούσαν την προσοχή. Ξεχώριζε η δυνατότητά του να ανταποκριθεί με εκπληκτικά φωνητικά, τραγουδώντας ιδανικά στους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Διότι είχε το “αυτί,” καταλαβαίνοντας, πώς έπρεπε να κινηθεί μουσικά. Μολονότι δεν ήξερε να διαβάζει παρτιτούρες. Διέθετε και δισκογραφία, με τέσσερις μουσικές δουλειές. Ο Ντάνι, γενικότερα, είχε επινοήσει έναν δικό του χαρακτήρα στην ιδιωτική ζωή, όταν ήθελε να διασκεδάσει τους στενούς φίλους και τη γυναίκα του. Λεγόταν “Καπλάν.Ήταν πομπώδης και διαφήμιζε τις φιλανθρωπίες του (ήταν φυσικά ο αντίθετος χαρακτήρας του πραγματικού καλοσυνάτου & ανθρωπιστή Κέι).

Ορισμένες κινηματογραφικές συμμετοχές, αποτύπωσαν πιστά το πραγματικά αστείρευτο ταλέντο του Κέι (μερικές ταινίες εξ’ αυτών φαίνεται να μην έχουν τιτλοφορηθεί στα ελληνικά): Η Κρυφή Ζωή του Γουόλτερ Μίτι (1947), Ο Γενικός Επιθεωρητής (1949),On the Riviera(1951),Hans Christian Andersen(1952),Χτύπα Ξύλο(1954), Ο Γελωτοποιός του Βασιλέως (1956), “The Five Pennies” (1959) {σε συνεργασία με τον μουσικό Λούις Άρμστρονγκ}.

Πραγματικά, τα έργα αυτά κατά τις δεκαετίες του 40 και 50 τον έκαναν δικαίως αγαπητό στο ευρύ κοινό, όχι μόνο στις Η.Π.Α. Γενικώς, εκτός από θεατές ενέπνευσε και πάρα πολλούς κωμικούς παγκοσμίως. Μεταξύ αυτών φυσικά και Έλληνες. O ταλαντούχος Σωτήρης Μουστάκας λάτρευε το στυλ του Ντάνι! Πήρε κάτι το ερμηνευτικά εκρηκτικό από εκείνον σε απρόβλεπτη κίνηση και φωνή. Κάτι μου λέει, ότι ένα ειδικό, ενδιαφέρον γέλιο, που είχε βρει στις ταινίες του ο ποιοτικός κωμικός, Κώστας Βουτσάς, μάλλον έφερε έμπνευση από το κινηματογραφικό άστρο του ΝτάνιΟμοίως και μια περίτεχνη έκφραση θλίψης, με έξυπνη κωμικοτραγική προσέγγιση.

Σπάνιο Ταλέντο

Αδιαμφισβήτητη διαχρονικότητα! Όταν ένας πραγματικά ταλαντούχος καλλιτέχνης μπορεί να υποδυθεί διάφορους ρόλους, προσθέτοντας καινούργια στοιχεία στην 7η Τέχνη…Ο Ντάνι Κέι υπήρξε μια ολόκληρη νέα σχολή για το Σινεμά, από μόνος του. Με ασύλληπτη συνεισφορά στην Κωμωδία και όχι μόνο. Ήταν αυτοδίδακτος! Η βασική πληρότητα, μαζί με τις επιπρόσθετες ιδέες του, έθεσαν νέα όρια στα καθήκοντα ενός ερμηνευτή. Μπορούμε να αντιληφθούμε καλύτερα το σπάνιο ταλέντο αυτού του ηθοποιού, μέσα από ιδιαίτερες, απομονωμένες στιγμές τριών ταινιών. Εάν δεν πρωταγωνιστούσε εκεί ο Ντάνι Κέι, τα ωραία αυτά έργα δεν θα συγκέντρωναν όλη την εντυπωσιακή ζωντάνια, την οποία εκείνος αναντίρρητα τους προσέδωσε. Δεν εντοπίζεται αυτό το κράμα ερμηνευμένων γόνιμων ιδεών σε καμία σχολή υποκριτικής! Δεν διδάσκεται. Και αν διδάσκεται, μαντέψτε, ποιος το ενέπνευσε…

Α) “Η Κρυφή Ζωή του Γουόλτερ Μίτι” (1947).

Ο Ντάνι υποδυόταν έναν ονειροπόλο, ευφάνταστο διορθωτή-επιμελητή ιδεών σε περιοδικά. Με συνεχείς ρόλους μέσα στο ρόλο. Φαντάζεται κάποια στιγμή, ότι είναι πιλότος και κάνει αστεία, παριστάνοντας κάποιον ιδιόμορφο καθηγητή μουσικής. Διηγείται τότε σε πλήθος ολοζώντανα, μια προσωποποιημένη, συναισθηματική ιστορία μουσικών οργάνων. Η παραστατικότητα & κωμικότητα της περσόνας του καθηγητή, με χροιά παράξενης φωνής, ξεχωρίζουν. Αλλά η ερμηνευτική μίξη μουσικότητας, ευγλωττίας και οργανωμένης απομνημόνευσης είναι το κάτι άλλο! Δεν έχει σημασία πόσα cuts έγιναν στο μοντάζ. Ο Ντάνι είτε σε ενώσεις, είτε σε συνεχή πλάνα συναρπάζει, κάνοντας εναλλασσόμενες περσόνες και ήχους, γαλλικού κόρνου, βιολιού, τρομπέτας, σκύλου, κατσίκας, μέσα από έναν μουσικοδιδάσκαλο. Σαν διασταύρωση ανθρώπου & κινηματογραφικής εμψύχωσης (animation). Τι φινάλε της μικρής ενότητας!

Β) Ο Γενικός Επιθεωρητής” (1949).

Εδώ υποδυόταν τον Γκιόργκι (πιο σωστά προφερόταν Georgi). Έναν απλό κομπιναδόρο με καλή καρδιά και παράξενα παιχνίδια ατυχίας/τύχης στο διάβα του. Για να σωθεί, παρίστανε τον Γενικό Επιθεωρητή του Ναπολέοντα. Χορεύει στη βραδινή γιορτή με ένα φλεγόμενο σπαθί και δημιουργεί τις προϋποθέσεις, ώστε παντομίμα, χορός, ξιφασκία, οργανωμένη και φυσική έκφραση του σώματος, να ενωθούν με κωμικότητα σε ένα εντυπωσιακό, ερμηνευτικό σύνολο. Οργανωμένη χορογραφία, με ωφέλιμη κινησιολογία σε χέρια και πόδια, υπό κωμικούς ρυθμούς, σε μια ατομική ξιφασκία, κρατώντας ένα φλεγόμενο σπαθί! Και μάλιστα, αντιμετωπίζοντας αυτό το σπαθί σαν αντίπαλό του, έχοντας τις κατάλληλες εκφράσεις ανταγωνισμού στο πρόσωπο. Μόνο ο Ντάνι Κέι! Γενικότερα, σε όλη την ταινία ο ίδιος μεγαλουργεί. Του δόθηκε ορθά πολύς χώρος, για να εκφραστεί (“Ζουμ, Στοκ Στοκ, Χα Χα Χα” για τους μυημένους).

Γ) Ο Γελωτοποιός του Βασιλέως (1956).

Ως Χιούμπερτ, διασκεδαστής-συνεργάτης του επαναστάτη “Μαύρη Αλεπού.” Ο ρόλος, εισχωρώντας στο κάστρο, αναγκάστηκε να παριστάνει κάποια στιγμή τον επίσημο γελωτοποιό, Τζιάκομο. Προς τέρψιν των ευγενών. Ο Ντάνι Κέι εδώ δικαιολογεί την πιστοποίηση της γκάμας ενός ηθοποιού. Αλλά πάλι προσθέτει καθοριστικά στοιχεία. Διαπιστώνουμε, πως η ευγλωττία, η ορθοφωνία, το τραγούδι & η μουσικότητα του Ντάνι μπορούν να λειτουργήσουν, χρησιμοποιώντας όχι μόνο επιφωνήματα (όπως σε άλλα έργα). Μα ακόμη και κανονικές, περίτεχνες, εννοιολογικές φράσεις ενός χιουμοριστικού σεναρίου. Η χροιά της φωνής αλλάζει, δίνοντας κατάλληλους τόνους έμφασης & ειρωνείας. Ακολουθεί η παντομίμα συναισθημάτων, με φράσεις των χαρακτηριστικών του προσώπου. Πιο ειδικά, συγχρονίζονται αυτά τα χαρακτηριστικά με την ακουστική κιθάρα στο ισπανικό, μουσικό θέμα. Φυσικά, υπάρχει ο χορός σε μοτίβο γελωτοποιού! Καθώς και η σκόπιμη απόπειρα χορού με τραυματισμό (ρόλος, μέσα στο ρόλο, του ρόλου =γελωτοποιός που δήθεν χτύπησε).

Τα Βιώματα

Το πλήρες όνομά του ήταν Ντέιβιντ Ντάνιελ Καμίνσκι. Οι γονείς του υπήρξαν Ουκρανοί-Εβραίοι, που εγκαταστάθηκαν τελικά στην Αμερική, δύο χρόνια προτού γεννηθεί ο Ντάνι. Συγκεκριμένα, στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης. Ήταν ο τρίτος & μικρότερος ηλικιακά γιος. Ο θάνατος της μητέρας του, κατά τα πρώτα εφηβικά του χρόνια, έκανε τον Ντάνι να παρατήσει προσωρινά το σχολείο. Τον επηρέασε σημαντικά αυτή η ανθρώπινη απώλεια (ο Κέι φορούσε πολλά χρόνια αργότερα στις ταινίες το γαμήλιο δαχτυλίδι της μητέρας του, στο μικρό δάχτυλο του δεξιού του χεριού).

Μετά το θάνατό της, ως έφηβος δημιούργησε μουσικό σχήμα με ένα συμμαθητή του. Οι δυο τους πήγαν στη Φλόριντα, όπου έβγαζαν τα προς το ζην, παίζοντας μουσική. Αλλά το σχήμα δεν κράτησε πολύ. Όταν επέστρεψε ο Ντάνι στη Νέα Υόρκη, ο πατέρας του δεν τον πίεσε, ούτε να τελειώσει το σχολείο, ούτε να αναζητήσει εργασία. Του άφησε χρόνο, ώστε να ανακαλύψει μόνος του, τις όποιες φιλοδοξίες και δυνατότητες εκείνος διέθετε. O Ντάνι είχε εκδηλώσει την επιθυμία να γίνει χειρουργός. Όμως η οικογένεια τού ξεκαθάρισε, πως δεν μπορούσε να τον υποστηρίξει οικονομικά. Εκείνος αποφάσισε τότε να αφήσει τα εκπαιδευτικά σκαλοπάτια, που θα οδηγούσαν σε αυτή την καριέρα, εγκαταλείποντας τελικά και το σχολείο.

Έκανε ύστερα διάφορες δουλειές, στις οποίες τελικά απολυόταν (υπάλληλος που σερβίρει σόδα, ασφαλιστής κ.α.). Αποκορύφωμα υπήρξε το επάγγελμα του βοηθού οδοντιάτρου. Μια μέρα ο εργοδότης του, επιστρέφοντας στη δουλεία, τον βρήκε να κάνει αστεία, παίζοντας με το οδοντιατρικό τρυπάνι! Τον έδιωξε. Αργότερα, ο Κέι παντρεύτηκε την κόρη εκείνου. Τη σπουδαία συνθέτρια Σύλβια Φάιν. Φανταστείτε τη φάτσα του αναπόφευκτα μετατρεπόμενου πεθερού, όταν παρουσιάστηκε ο μελλοντικός γαμπρός του…

Το καθοριστικό ξεκίνημα

To 1933 ο Ντάνιελ Καμίνσκι βρισκόταν σε ένα βαριετέ χορευτών (The Three Terpsichoreans). Όταν έδωσαν παράσταση στη Νέα Υόρκη, ο ίδιος χρησιμοποίησε τότε για πρώτη φορά το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο Ντάνι Κέι” (Danny Kaye). Αμέσως μετά, ταξίδεψαν στην Οζάκα της Ιαπωνίας. Εκεί, εξαιτίας ενός τυφώνα που έπληττε την πόλη, η παράσταση θα ακυρωνόταν. Δεν υπήρχε ηλεκτροδότηση. Οι συντελεστές είχαν ήδη κινδυνέψει, λόγω των καιρικών συνθηκών! Αλλά και το πλήθος των θεατών είχε εξαγριωθεί.

Όμως ο απτόητος, αυθόρμητος, δημιουργικός Ντάνι βγήκε τότε στο σκοτάδι, κρατώντας ένα φακό και στρέφοντάς τον στο πρόσωπό του. Προσπάθησε να τους διασκεδάσει, κάνοντας παντομίμες στα τραγούδια του (καθώς το κοινό δεν ήξερε αγγλικά, χορευτές-performers είχε έρθει να δει). Έτσι του γεννήθηκε η ιδέα για την παντομίμα, που χρησιμοποίησε αργότερα με μεγάλη επιτυχία στις ταινίες του. Ως μέσο Διεθνούς Κωμικής Έκφρασης!

Κατόπιν, υπέγραψε κάποια συμβόλαια, για σειρές που δεν ευδοκίμησαν. Ο ίδιος αποτέλεσε μέρος της απόδοσης των μουσικών συνθέσεων της γυναίκας του τα επόμενα χρόνια. Κάποιοι τον ξεχώρισαν. Έτσι για δύο έτη (1941-42) έπαιξε στο Broadway (π.χ. “Lady in the dark,” Let’s face it”). Το Σινεμά επανήλθε όμως στην καριέρα του, με τη συμμετοχή στην ταινία Up in Arms (1944). Αυτή τον κατοχύρωσε ως ποιοτικό ηθοποιό, μαζί με τη ραδιοφωνική του εκπομπή (1945-46). Από εκείνο το σημείο η καριέρα του είχε μονίμως ανοδική πορεία.

Σημαντικές Δράσεις-Αναγνωρίσεις

Μεταξύ πολλών καλλιτεχνών, ο Λούις Άρμστρονγκ και η Σίρλεϊ Μακ λέιν τον εκτιμούσαν. Ο πρωθυπουργός της Αγγλίας, Ουίνστον Τσώρτσιλ, ήταν θαυμαστής του. Ο Ντάνι Κέι υπήρξε ο πρώτος πρεσβευτής καλής θέλησης της οργάνωσης UNICEF από το 1954 για πολλά χρόνια. Στις δεκαετίες 1960-70, για φιλανθρωπικό σκοπό, ο ίδιος διηύθυνε χιουμοριστικά, τη Φιλαρμονική Ορχήστρα της Νέας Υόρκης. Ο κορυφαίος μαέστρος, Δημήτρης Μητρόπουλος, εξήρε το στυλ του. Η βασίλισσα της Δανίας τον τίμησε ως Ιππότη το 1983, για τη δράση του στη UNICEF, αλλά και για την προσφορά του στην ταινία Hans Christian Andersen.” H Γαλλία έδωσε επίσης στον Ντάνι Κέι τον τίτλο του Cevalier” (1986) για την πολυετή και αφοσιωμένη προσφορά του στη UNICEF.

Το φινάλε της ζωής

Τη δεκαετία του 1970 o Ντάνι Κέι συμμετείχε σε τηλεοπτικά, χιουμοριστικά προγράμματα ως guest star (“Muppet Show,”Pinocchio,” “Peter Pan” κ.α.). Αντιστοίχως ξεχώρισε, χορεύοντας με τη Miss Piggy ή αναλαμβάνοντας τους ρόλους των Geppetto και Captain Hook. Έκανε αργότερα μια σημαντική, αλλιώτικη ερμηνεία στην τελευταία του ενασχόληση με ταινίες! Στην τηλεταινία Skokie” (1981). Εκεί υποδύθηκε με επιτυχία έναν δραματικό ρόλο! Τον Μαξ Φέλντμαν, όπου ως επιζήσας από εβραϊκό Ολοκαύτωμα στην Ευρώπη, βίωνε 40 έτη μετά με παρόμοια φρίκη, τον νεοναζισμό πλέον, στην αμερικανική ήπειρο. Αλλά αυτή τη φορά δεν θα καθόταν άπραγος. Η καλλιτεχνικά διαμαρτυρόμενη, ξεκάθαρα αντι-νεοναζιστική θεματική, εξελισσόταν σε συνοικία του Σικάγο.

Τελευταίο καλλιτεχνικό πέρασμα ήταν η συμμετοχή του ως guest star στην τηλεοπτική σειρά “The Cosby Show.” Κατά μεγάλη ειρωνεία, στο ρόλο του οδοντιάτρου (1986)! Απεβίωσε τελικά το 1987 από ανακοπή καρδιάς. Καθότι από το 1983, μετά την εγχείρηση τετραπλού bypass, δυστυχώς, του μεταδόθηκε από μετάγγιση στο αίμα ηπατίτιδα C, η οποία από τότε τον ταλαιπωρούσε. Το καλλιτεχνικό άστρο του Ντάνι Κέι θα ζει όμως για πάντα. Θα μας ψυχαγωγεί με πολύ ποιοτικό και ενδιαφέροντα τρόπο! Μέσα από κάθε τι, κινηματογραφικό ή μη (υπήρξε ακόμη & πιλότος), εκείνος καταπιάστηκε δημιουργικά. Γλυκαίνοντας και γλυτώνοντας σταθερά την ψυχή μας, από ό,τι επιχειρεί μονίμως να την πικράνει. Διότι, εκτός από το επιπρόσθετο εύρος των καθηκόντων της ηθοποιίας, ο ίδιος διέθετε και ανάλογη πληρότητα μέσα στην ξεχωριστή ψυχή του.

Κάτι Ακόμα

Μεγάλωσα με δημιουργικά όνειρα, ακριβώς επειδή παρακολούθησα σαν έκπληκτο παιδάκι, σπάνια ταλέντα, όπως αυτού του ανθρώπου… Αναλύοντας τελικά στο σήμερα τις πολυσύνθετες διαστάσεις της αστείρευτης, καλλιτεχνικής του έκφρασης. Αυτή συμπορεύεται με όλες τις ηλικίες των Σινεφίλ. Φίλε Ντάνι, αυτό το αφιέρωμα ειλικρινά στο χρωστούσα!

Πηγές:

-Παρακολουθήσεις ταινιών, τηλεοπτικών-ραδιοφωνικών εκπομπών & διαφόρων καλλιτεχνικών δράσεων του Ντάνι Κέι (Danny Kaye).

την προβολή της ταινίας “Ο Γενικός Επιθεωρητής” (1949), προσωπική παρουσίαση-ανάλυση-συντονισμός σχετικής συζήτησης (το 2018), του έργου, ως μέλος της λέσχης στο Κινηματοθέατρο της Ίριδος.

-Παρακολούθηση του ραδιοφωνικού ντοκιμαντέρ από το BBCThe Secret Life of Danny Kaye.”

(https://www.youtube.com/watch?v=apl0jBP_4so

https://www.youtube.com/watch?v=n1BO_ykal1E

https://www.youtube.com/watch?v=bQkf7K9gS98

https://www.youtube.com/watch?v=fbEe1efqyG8 )

Παρακολούθηση-διασταύρωση γενικών πληροφοριών για τον Ντάνι Κέι και τους καλλιτέχνες θαυμαστές του.

https://en.wikipedia.org/wiki/Danny_Kaye

https://www.youtube.com/watch?v=dHTDJsY_zFE

https://www.youtube.com/watch?v=UMz3Y30VFZI

https://www.youtube.com/watch?v=90smtgeUI3g

https://wiki.phantis.com/index.php/Sotiris_Moustakas

Ολες οι Ειδήσεις

Ειδήσεις Top Stories
X