Η κρυφή ψυχολογία της ψήφου

Facebook Twitter Viber Messenger WhatsApp E-mail

Οι ψήφοι δίνονται βάσει ορθολογικών αποφάσεων, σωστά; Όχι. Κάθε φορά που πλησιάζουν εκλογές, οι ψηφοφόροι πρέπει να περάσουν εβδομάδες αντιμετωπίζοντας πολιτικές, πολιτικούς, ιδεολογίες. Καθώς πλησιάζει η ημέρα των εκλογών, φτάνει η ώρα για κάποιους ορθολογικούς υπολογισμούς στην κάλπη. Ή μήπως όχι;

Μπορεί να μην έχουμε τον έλεγχο της ψήφου μας όσο θέλουμε να πιστεύουμε. Το συμπέρασμα αυτό δεν είναι, ας πούμε, μια συμπυκνωμένη καφενειακή σοφία. Σύμφωνα με πολλούς ψυχολόγους η εκπαίδευση, η υγειονομική περίθαλψη και η οικονομία έχουν σημασία στην απόφαση επιλογής ψήφου, αλλά οι επιλογές των ψηφοφόρων μπορούν επίσης να επηρεαστούν από παράγοντες που κυμαίνονται από το πόσο εύκολα αηδιάζουν ή φοβούνται, μέχρι το πώς αντιδρούν στις καιρικές συνθήκες και στα αποτελέσματα αθλητικών αναμετρήσεων.

Ανεπαίσθητη επιρροή

Είναι γνωστό ότι οι συνειδητές μας αποφάσεις επηρεάζονται συνήθως από ασυνείδητες διαδικασίες σκέψης, συναισθήματα και προκαταλήψεις. Ο Τζον Κρόσνικ, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, έχει αφιερώσει την καριέρα του στο φαινόμενο αυτό. «Αυτό που γνωρίζουμε τώρα από 50 χρόνια ψυχολογικής έρευνας είναι ότι μπορείτε να χωρίσετε τον εγκέφαλο σε δύο μέρη», εξηγεί. «Στην πραγματικότητα, όλη η λήψη αποφάσεων είναι ασυνείδητη».

Ο Αρνητισμός ως εργαλείο ψηφοθηρίας

Πολλές υποσυνείδητες προκαταλήψεις εργαλειοποιούνται από τις πολιτικές εκστρατείες κόμματων και υποψηφίων ηγετών. Ένα τέτοιο παράδειγμα αποτελεί η λεγόμενη «αρνητική προκατάληψη», μια καλά τεκμηριωμένη τάση των ανθρώπων να θυμούνται κατά προτίμηση αρνητικές πληροφορίες και να επιτρέπουν στα αρνητικά συναισθήματα να κυριαρχούν στη λήψη αποφάσεων.

Η έρευνα του Κρόσνικ υποδηλώνει ότι όταν οι πολιτικοί τονίζουν τις αρνητικές ιδιότητες του αντιπάλου τους, αυτό μπορεί να αυξήσει τους υποστηρικτές τους. Πίσω στη δεκαετία του 1990, μελέτησε πώς τα συναισθήματα των ανθρώπων για τους πολιτικούς επηρέασαν την πιθανότητα να προσέλθουν στην ψηφοφορία. Όπως θα περίμενε κανείς, διαπίστωσε ότι μία συμπάθεια απέναντι και στους δύο υποψηφίους παρέχει λιγότερα κίνητρα για ψήφο. Αλλά ακόμα κι αν ένας ψηφοφόρος τους αρέσει περισσότερο, αυτό δεν αποτελεί ισχυρό κίνητρο για να πάει να ψηφίσει…

διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου στο: fragilemag.gr