«Φωτιά» οι τιμές -Συναγερμός για αυξήσεις σε τρόφιμα και ενέργεια: 1 στα 3 νοικοκυριά κινδυνεύει με φτωχοποίηση

Facebook Twitter Viber Messenger WhatsApp E-mail

Αύξηση των τιμών των αγαθών 15%-20% θεωρείται πολύ πιθανή -Τα μέτρα ελάφρυνσης που σχεδιάζει να εξαγγείλει ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη Δ.Ε.Θ- Αυξήσεις σε πάνω από 500 προϊόντα το φθινόπωρο.

Σημειώνεται, ότι ανατιμήσεις σε πολλά προϊόντα προανήγγειλε ο υπουργός Ανάπτυξης, Άδωνις Γεωργιάδης, τονίζοντας πως δεν είναι στο χέρι της κυβέρνησης να ελέγξει την κατάσταση.

«Θα υπάρξουν υπό τις παρούσες διεθνείς συγκυρίες ανατιμήσεις σε πολλά προϊόντα. Δεν είναι στη δυνατότητά μας να ελέγξουμε την παγκόσμια οικονομία», είπε ο Αδ. Γεωργιάδης στο πλαίσιο συζήτησης επίκαιρης ερώτησης του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Παναγιώτη Κουρουμπλή.

Ανοιχτό το ενδεχόμενο για αυξήσεις στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος άφησε προ ημερών ο υπουργός Περιβάλλον και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας.

«Αυτή τη στιγμή, σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, έχουμε μία εκτίναξη των τιμών του φυσικού αερίου και σε ότι αφορά την Ευρώπη εκτίναξη των τιμών για την εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα, με αποτέλεσμα να έχουν διπλασιαστεί οι τιμές κόστους σε σχέση με 7 μήνες πριν», ανέφερε ο κ. Σκρέκας μιλώντας στον ΑΝΤ1.
Τον κίνδυνο να βρεθεί αντιμέτωπο το φετινό χειμώνα με μικρά ή μεγάλα προβλήματα φτωχοποίησης ένα στα τρία ελληνικά νοικοκυριά επισημαίνουν καθηγητές οικονομικών και εκπρόσωποι καταναλωτικών οργανώσεων. Αιτία είναι η αύξηση των τιμών όλων των προϊόντων, μεταξύ των οποίων και αγαθών πρώτης ανάγκης, εξαιτίας διαφόρων παραμέτρων, η οποία άρχισε να γίνεται αισθητή τους πρώτους μήνες του έτους, αλλά παρουσίασε σημαντικές ανοδικές τάσεις από το τέλος της άνοιξης και μετά.

 Tα πορτοφόλια των νοικοκυριών

Σύμφωνα με τον καθηγητή Διεθνών και Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων του τμήματος Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Γιάννη Χατζηδημητρίου, ξεκάθαρη εικόνα, για το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση στα πορτοφόλια των νοικοκυριών, είναι πολύ πιθανό να έχουμε τον ερχόμενο Οκτώβριο ή το Νοέμβριο.

Ωστόσο, με βάση τα σημερινά δεδομένα μία αύξηση των τιμών των αγαθών κατά περίπου 15%-20% θα πρέπει να θεωρείται ως πολύ πιθανή. Το παραπάνω ποσοστό μπορεί να μην είναι υπερβολικά υψηλό, ωστόσο, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να χαρακτηριστεί εύκολα διαχειρίσιμο από οικογένειες, οι οποίες και σήμερα εξοικονομούν πολύ οριακά τα προς το ζειν.

Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Κέντρου Προστασίας Καταναλωτών (ΚΕΠΚΑ), Νίκος Τσεμπερλίδης, καλεί καταναλωτές και παραγωγούς σε συστράτευση για συλλογική αντίδραση, προκειμένου να σταλεί ένα ηχηρό μήνυμα για την κακή λειτουργία της αγοράς.

«Κάποιες οικογένειες θα ζοριστούν πολύ»

Κατά τον κ. Χατζηδημητρίου, σε περίπτωση συνέχισης ανόδου των τιμών των αγαθών σε παγκόσμιο επίπεδο είναι δεδομένο ότι σημαντική μερίδα των ελληνικών νοικοκυριών θα αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα.
«Η ελληνική κοινωνία έχει διαφορετικά εισοδηματικά επίπεδα. Αν συνεχιστεί αυτή η αυξητική τάση των τιμών, πιστεύω ότι το 50% των νοικοκυριών δε θα αντιμετωπίσει κάποιο πρόβλημα.

Ένα 20% θα αναγκαστεί να μειώσει την κατανάλωση, αλλά πιστεύω ότι θα αντέξει, όμως, το υπόλοιπο 30% θα βρεθεί αντιμέτωπο με σοβαρά προβλήματα, ιδίως αν η αύξηση των τιμών είναι μεγάλη στα βασικά αγαθά.

Για παράδειγμα, αν το ψωμί ή το γάλα αυξηθούν κατά 10%, η κατάσταση θα είναι σε γενικές γραμμές διαχειρίσιμη, ωστόσο, θα είναι μεγάλα τα προβλήματα που θα παρουσιαστούν και κάποιες οικογένειες θα ζοριστούν πολύ σε περίπτωση αύξησης των τιμών τους κατά 30% ή 40%. Εκτιμώ ότι τα είδη πρώτης ανάγκης δε θα σημειώσουν μεγαλύτερη αύξηση από το 15%-20%.

Ο καταναλωτής θα πρέπει να δείξει τη δύναμή του. Να κάνει έρευνα αγοράς και να προσέξει από που θα αγοράζει. Τον Οκτώβριο ή το Νοέμβριο θα έχουμε μια ξεκάθαρη εικόνα για την εξέλιξη του ζητήματος», τονίζει ο κ. Χατζηδημητρίου.

Το παρήγορο είναι, ωστόσο, ότι ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας αναμένει μια παροδική αύξηση των τιμών των αγαθών και σημειώνει ότι η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε ανοδική τροχιά, γεγονός που συμβάλλει, ώστε θα είναι σχετικά περιορισμένα τα προβλήματα.

«Είναι θετικό ότι η ελληνική οικονομία πάει καλά. Ο τουρισμός πήγε καλά φέτος και η βιομηχανική παραγωγή κάνει ρεκόρ σε διάφορους τομείς. Αυτό σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις θα προσλαμβάνουν υπαλλήλους. Επίσης, εκτιμώ ότι οι αυξήσεις στις τιμές των προϊόντων θα αποτελέσουν ένα παροδικό φαινόμενο. Όπως λόγω της καραντίνας παρατηρήθηκε μία πτώση των τιμών, διότι η παραγωγή δεν είχε σταματήσει, αλλά μειώθηκε σημαντικά η ζήτηση, έτσι πιστεύω ότι θα συμβεί και τώρα με τις αυξήσεις», αναφέρει ο κ. Χατζηδημητρίου.

Κάλεσμα σε συλλογική αντίδραση

Για ατομισμό, στον οποίο έχουν περιέλθει καταναλωτές και παραγωγοί και για συλλογική αντίδραση, προκειμένου να περιοριστούν τα φαινόμενα φτωχοποίησης κάνει λόγο ο κ. Τσεμπερλίδης. Παράλληλα, παραθέτει στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, από τα οποία φαίνεται μια ξεκάθαρη άνοδος του πληθωρισμού τον τελευταίο χρόνο

«Υπάρχει πρόβλημα στην εφοδιαστική αλυσίδα και θεωρώ ως πολύ πιθανό τουλάχιστον ένα 30% της ελληνικής κοινωνίας να βρεθεί αντιμέτωπο με φαινόμενα φτωχοποίησης. Αρκεί να σκεφθούμε ότι ένα 15% είναι σήμερα άνεργο.

Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ξεκάθαρα την αλήθεια. Το περσινό Ιούλιο ο πληθωρισμός βρισκόταν στο -1,8 ενώ τον ίδιο μήνα της φετινής χρονιάς έφτασε στο +1,4. Την ίδια στιγμή, ο… λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται και είναι δεδομένο ότι υπάρχουν φαινόμενα κερδοσκοπίας ακόμα και αισχροκέρδειας στην αγορά.

Οι έμποροι αγόρασαν τη βρώσιμη ελιά της Χαλκιδικής με ποσοστό -50%, αλλά την πούλησαν στην ίδια με την προηγούμενη σαιζόν τιμή. Επίσης, τα γαλακτοκομικά αυξήθηκαν κατά 20%, αλλά κανένας δεν αντέδρασε. Παραγωγοί και καταναλωτές μπήκαν σε ατομισμό και δε λειτούργησε η συλλογική αντίδραση. Οι καταναλωτές πρέπει να αντιδράσουμε, να πάψουμε να είμαστε υποχείρια. Αλλιώς θα κλάψουμε πάνω από το… χυμένο γάλα. Η συλλογική αντίδραση στέλνει πολύ ηχηρά μηνύματα», τονίζει ο κ. Τσεμπερλίδης.

Γιατί αυξάνονται οι τιμές

Όπως αναφέρει ο κ. Χατζηδημητρίου, σειρά παραμέτρων οδήγησε στην αύξηση των τιμών των προϊόντων, με κυριότερη την άνοδο του μεταφορικού κόστους σε παγκόσμιο επίπεδο, το οποίο συμπαρασύρει τις αξίες σχεδόν όλων των αγαθών.

«Εξαγωγείς και επιχειρηματίες κάνουν λόγο ακόμα και για… πενταπλασιασμό του μεταφορικού κόστους. Αυτό άρχισε να γίνει αντιληπτό τους πρώτους μήνες της φετινής χρονιάς, ωστόσο, τους τελευταίους τρεις – τέσσερις μήνες το μεταφορικό κόστος έχει αυξηθεί πολύ. Επιπλέον, αυξήθηκαν οι τιμές των πρώτων υλών, διότι μετά την καραντίνα και την πρόοδο των εμβολιασμών σε παγκόσμιο επίπεδο ξεκίνησε μια άνοδος της ζήτησης προϊόντων.

Η οικονομία άρχισε πάλι να ζεσταίνεται. Όμως, η άνοδος της ζήτησης δε συνοδεύτηκε από μία αντίστοιχη αύξηση της παραγωγής. Χρειάζεται χρόνος μέχρι να αναπροσαρμοστούν οι παραγωγικές διαδικασίες.

Η αυξημένη, λοιπόν, ζήτηση και η αργή αύξηση της προσφοράς προκάλεσαν άνοδο των τιμών. Παράλληλα, προς την κατεύθυνση αυτή οδηγούν και τοπικά φαινόμενα από χώρα σε χώρα και βέβαια οπωσδήποτε εμφανίστηκαν και φαινόμενα κερδοσκοπίας από κάποιες επιχειρήσεις που εκμεταλλεύτηκαν την κατάσταση. Κάποιες, μάλιστα, επιχειρήσεις έφτασαν και στην αισχροκέρδεια. Μέχρι στιγμής οι αυξήσεις των τιμών των προϊόντων είναι λογικές, αλλά για το μέλλον φοβάμαι και τα λέω αυτά, για να είμαστε προετοιμασμένοι», σημειώνει ο κ. Χατζηδημητρίου.

Παγκόσμια αύξηση έως και 30% που σε πρώτες ύλες

Ήδη, παρατηρείται παγκόσμια αύξηση έως και 30% που σε πρώτες ύλες κάτι που προκαλεί αυξήσεις την τιμή του ψωμιού και άλλων βασικών προϊόντων αρτοζαχαροπλαστικής.

Επιπλέον, εκφράζονται φόβοι ότι η τιμή του καφέ θα αυξηθεί σημαντικά, ενώ αναμένεται και μεγάλη αύξηση στις ζωοτροφές.

Την εκτίμηση ότι το κύμα ακρίβειας είναι πιθανό επιβεβαίωσε και ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, που έθεσε το θέμα σε ευρύτερη βάση λέγοντας πως η συζήτηση έχει ανοίξει σε όλη την ΕΕ για το πώς θα αντιμετωπιστεί το φαινόμενο.

Η κυβέρνηση θα κάνει τις παρεμβάσεις που μπορεί για όσο κρατήσει η τάση αλλαγής των τιμών» είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου, χθες στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ.

«Πρέπει να γνωρίζει ο κόσμος ότι έχουμε αίσθηση του τι συμβαίνει, του τι απασχολεί τον κόσμο. Από την άλλη να μην ξεχνάμε ότι η κυβέρνηση όλο το προηγούμενο διάστημα έχει στηρίξει οικονομικά επιχειρήσεις και νοικοκυριά με πάρα πολλά χρήματα, που τους βοήθησε και να σταθούν όρθιοι και να μπορούν με επιτυχία να κάνουν την επανεκκίνηση και να έχουν και σημαντικά έσοδα εξαιτίας και του Τουρισμού και της λειτουργίας της οικονομίας το προηγούμενο διάστημα. Προφανώς και η καθημερινότητα του πολίτη, το εισόδημά του, οι συνήθειές του, το πώς θα ανταποκριθεί στις συνθήκες τον Σεπτέμβριο που είναι εκκίνηση μιας καινούργιας χρονιάς είναι ψηλά στην ατζέντα μας»

Ελαφρύνσεις και μέτρα στήριξης από την κυβέρνηση

Στο πλαίσιο της ΔΕΘ, το προσεχές σαββατοκύριακο 11 και 12 Σεπτεμβρίου, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να εξαγγείλει πλέγμα μέτρων προστασίας των ευάλωτων νοικοκυριών από τις αυξήσεις που έρχονται ή ήρθαν στον νευραλγικό τομέα της ενέργειας (ηλεκτρικό ρεύμα, καύσιμα και φυσικό αέριο), λόγω των διεθνών ανατιμήσεων στις τιμές των πρώτων υλών.

Σε ό,τι αφορά τις παρεμβάσεις σε φορολογικό επίπεδο, αυτές θα αφορούν την επέκταση και για το 2022 του παγώματος της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα και τους αυτοαπασχολούμενους, την διατήρηση των μειωμένων ασφαλιστικών εισφορών κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες και την μείωση του συντελεστή φορολόγησης για τα εταιρικά κέρδη από το 24% στο 22%.

Το συνολικό δημοσιονομικό κόστος από τις τρεις προαναφερόμενες παρεμβάσεις εκτιμάται ότι υπερβαίνει 1,5 δις ευρώ, ποσό κάθε άλλο παρά ευκαταφρόνητο στις συνθήκες που υπάρχει για την ελληνική αλλά και την παγκόσμια οικονομία.

Από εκεί και πέρα και με δεδομένο ότι δεν είναι δυνατό να υπάρξουν μειώσεις φόρων μόνιμου χαρακτήρα που θα έχουν σημαντικό δημοσιονομικό κόστος, ο πρωθυπουργός και το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης αναζητούν λύσεις που θα είναι στοχευμένες και το κόστος τους θα είναι απόλυτα διαχειρίσιμο.

Στο επιπλέον αυτό πακέτο, θα περιλαμβάνεται η στήριξη σε ευάλωτα νοικοκυριά για τις ενεργειακές τους ανάγκες, καθώς επίσης και μείωση του ΕΝΦΙΑ σε συγκεκριμένες όμως κατηγορίες πολιτών που πληρούν κάποια ειδικά κριτήρια, όπως π.χ. οι πυρόπληκτοι. Σε ότι αφορά τις παρεμβάσεις σε βάθος διετίας ο πρωθυπουργός, αφού περιγράψει την κατάσταση που υπάρχει στην οικονομία, θα αναφερθεί στις προτεραιότητες και θα αναλάβει τη δέσμευση ότι αυτές θα υλοποιηθούν, εφόσον βέβαια οι συνθήκες το επιτρέψουν.

Μεταξύ των κυριότερων από τα μέτρα που θα περιλαμβάνονται στην ατζέντα είναι:

• Μείωση ή ακόμη και κατάργηση, εφόσον η δημοσιονομική κατάσταση της χώρας το επιτρέψει, του συμπληρωματικού φόρου για τον ΕΝΦΙΑ που επιβαρύνει ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας από 250.000 ευρώ και άνω.

• Περαιτέρω μεσοσταθμική μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 8%. Το ποσοστό αυτό θα έρθει να συμπληρώσει τη μείωση 22% που ήδη έχει πραγματοποιηθεί το 2019, ώστε η συνολική μείωση να φτάσει το 30%.

• Επέκταση και μονιμοποίηση της κατάργησης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για τον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα, αλλά και τους συνταξιούχους.

• Συρρίκνωση της προκαταβολής φόρου για τις επιχειρήσεις από το 100% στο 80% και για τους υπόλοιπους που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα στο 55%.

• Μείωση των συντελεστών ΦΠΑ. Σημειώνεται ότι προεκλογική δέσμευση της κυβέρνησης είναι δύο συντελεστές ΦΠΑ στο 22% και στο 11%,σε βάθος τετραετίας. Επίσης, συνολικά η φορολόγηση στο τουριστικό πακέτο να διαμορφωθεί στο 11%.

• Μείωση των φορολογικών συντελεστών κατά 50% για τις επιχειρήσεις που θα συγχωνευθούν ή γενικότερα μετασχηματισθούν ώστε η ελληνική οικονομία να γίνει ανταγωνιστική. Στο πλάνο υπάρχει και η μείωση του φορολογικού συντελεστή από το 22% στο 11% για μια πενταετία.

• Νέα μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 1,1 ποσοστιαία μονάδα. Στόχος είναι να επιτευχθεί σωρευτική μείωση έως 5 ποσοστιαίες μονάδες μέχρι το 2023, ώστε οι εισφορές να φτάσουν στο 35,56%.

• «Κούρεμα» στο 50% σε πρώτη φάση και αργότερα πλήρης κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος.

• Επιπλέον μείωση του συντελεστή φορολόγησης για τις επιχειρήσεις από το 22% στο 20%.

Πηγή: ΑΝΤ1/ ΣΚΑΪ/ethnos/Βουλή /ΕΛΣΤΑΤ