Πως αλλάζει την καθημερινότητα μας η Συνταγματική Αναθεώρηση

Facebook Twitter Viber Messenger WhatsApp E-mail

Σύμφωνα με την κυβερνητική πρόταση, η Συνταγματική αναθεώρηση αποσκοπεί στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών στο πολιτικό μας σύστημα και στην εμβάθυνση της δημοκρατίας και της λαϊκής κυριαρχίας, ως συνέχεια των ήδη ψηφισμένων μεταρρυθμίσεων από τη Βουλή. Τι περιλαμβάνει όμως η πρόταση για την αναθεώρηση του Συντάγματος και ποιες αλλαγές αναμένεται να επηρεάσουν την καθημερινότητά μας;

Εκλογικό σύστημα, διάλυση Βουλής, εκλογή ΠτΔ

Αρχικά, η κυβέρνηση προτείνει τη συνταγματική κατοχύρωση του αναλογικού εκλογικού συστήματος στις βουλευτικές και στις αυτοδιοικητικές εκλογές, κάτι που ήδη έχει ψηφισθεί στο ελληνικό κοινοβούλιο, ενώ πλέον θα παρέχεται στον εκλογικό νομοθέτη η δυνατότητα να ορίσει ότι έως πέντε βουλευτές θα μπορούν να εκλέγονται σε ευρύτερες εκλογικές περιφέρειες του απόδημου Ελληνισμού.

Επιπλέον, προτείνεται η καθιέρωση της εποικοδομητικής ψήφου δυσπιστίας. Σύμφωνα με αυτήν, η πρόταση δυσπιστίας δεν μπορεί να γίνει δεκτή από το Κοινοβούλιο, παρά μόνο όταν υπερψηφίζεται ταυτόχρονα και νέος Πρωθυπουργός. Αυτό το μέτρο ισχυροποιεί την εκάστοτε κυβέρνηση λειτουργώντας ως “εξισορροπητικός μηχανισμός” στην απλή αναλογική. Στο ίδιο πλαίσιο της ανάγκης για σταθερότητα των κυβερνήσεων, εντάσσεται και η πρόταση που αποτρέπει τη διάλυση του Κοινοβουλίου με αφορμή την αδυναμία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας. Αν μετά από έξι μήνες και επτά ψηφοφορίες το κοινοβούλιο δεν καταφέρει να εκλέξει ΠτΔ, τότε αυτός θα εκλέγεται από το λαό, ο οποίος θα κληθεί να επιλέξει μεταξύ των δύο προσώπων που πλειοψήφησαν στην τελευταία κοινοβουλευτική ψηφοφορία.

Επίσης, προτείνεται, ο Πρωθυπουργός να είναι εκλεγμένος βουλευτής, ώστε να μην επαναληφθούν έκτακτες πολιτικές καταστάσεις με διορισμούς Πρωθυπουργών που δεν έχουν την απαραίτητη λαϊκή νομιμοποίηση. Τέλος, προτείνεται να ιδρύονται νέες ανεξάρτητες αρχές μόνο με αυξημένη πλειοψηφία των 3/5 του συνολικού αριθμού των βουλευτών.

Κατάργηση του νόμου περί ευθύνης υπουργών και θέσπιση περιορισμών στους βουλευτές

Η πιο σημαντική παρέμβαση που προτείνεται εδώ, είναι η κατάργηση του άρθρου που ορίζει ότι ποινική δίωξη σε κάποιον υπουργό δεν μπορεί να ασκηθεί μετά το πέρας της δεύτερης συνόδου της βουλευτικής περιόδου που ακολουθεί την τέλεση του αδικήματος. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η διάταξη αυτή έχει οδηγήσει σε ατιμωρησία των υπουργικών αδικημάτων. Πλέον, ποινική δίωξη κατά υπουργού θα μπορεί να ασκηθεί οποτεδήποτε. Ό,τι δηλαδή ισχύει για όλους τους πολίτες.

Ακόμη, έχοντας υπόψη την ανάγκη προστασίας των αντιπροσώπων του λαού, χωρίς όμως να γίνεται ανεκτή η ασυδοσία και η ατιμωρησία που λαμβάνει μια συγκεκριμένη κάστα του πολιτικού προσωπικού, η κυβερνητική πρόταση, περιορίζει τη βουλευτική ασυλία, μόνο στα αδικήματα που σχετίζονται άμεσα με την άσκηση των καθηκόντων του βουλευτή, ενώ καταργείται για όλα τα υπόλοιπα αδικήματα, για τα οποία θα ισχύει για τους βουλευτές ό,τι ακριβώς και για όλους τους πολίτες.

Τέλος, προτείνεται η καθιέρωση προσωρινού κωλύματος εκλογιμότητας, για τις αμέσως επόμενες βουλευτικές εκλογές, όσων έχουν διατελέσει βουλευτές σε τρεις διαδοχικές βουλευτικές περιόδους (τουλάχιστον 32 μηνών). Από το κώλυμα εξαιρούνται οι πρόεδροι κοινοβουλευτικών ομάδων και όσοι έχουν διατελέσει πρωθυπουργοί. Σύμφωνα με το κυβερνητικό κείμενο “πρόκειται για έναν ήπιο περιορισμό του δικαιώματος του εκλέγεσθαι, αφού επιτρέπει τη συμμετοχή στις αμέσως επόμενες εκλογές μετά απ’ αυτές για τις οποίες συντρέχει το κώλυμα, ο οποίος δικαιολογείται ως μέτρο που αποτρέπει την επαγγελματοποίηση της πολιτικής και συμβάλλει στην ανανέωση της εθνικής αντιπροσωπείας”.

Ενεργή συμμετοχή του λαού στις πολιτικές εξελίξεις

Η σημαντικότερη παρέμβαση εδώ είναι η Συνταγματική καθιέρωση του θεσμού της λαϊκής νομοθετικής πρωτοβουλίας. Δηλαδή να αναγνωρίζεται η δυνατότητα σε εκατό χιλιάδες πολίτες, που έχουν εκλογικό δικαίωμα, να υποβάλλουν προτάσεις νόμου, οι οποίες θα εισάγονται υποχρεωτικά στη Βουλή για συζήτηση, επεξεργασία και ψήφιση. Επίσης, προτείνεται η κατοχύρωση του δικαιώματος για διενέργεια δημοψηφίσματος με λαϊκή πρωτοβουλία. Αυτό θα μπορεί να προκηρύσσεται για κρίσιμα εθνικά θέματα μετά από αίτηση πεντακοσίων χιλιάδων πολιτών που έχουν το εκλογικό δικαίωμα ή για ψηφισμένα νομοσχέδια που ρυθμίζουν σοβαρό κοινωνικό ζήτημα, εκτός από τα δημοσιονομικά, μετά από αίτηση ενός εκατομμυρίου πολιτών. Τέλος, προτείνεται η θέσπιση τοπικών λαϊκών συνελεύσεων και η δυνατότητα να διενέργειας τοπικών δημοψηφισμάτων σε επίπεδο δήμου ή περιφέρειας. Όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, ο λαός δεν πρέπει να είναι παρατηρητής των εξελίξεων, αλλά θα πρέπει να αποτελεί τη βασική εγγύηση τήρησης της δημοκρατικής αρχής.

Σχέσεις εκκλησίας – κράτους

Ένα από τα κεντρικά θέματα που επιχειρεί να θίξει η κυβερνητική πρόταση για τη Συνταγματική αναθεώρηση είναι οι σχέσεις Εκκλησίας και Κράτους, καθώς όπως αναφέρεται στο κείμενο “η Πολιτεία, ο πολιτικός κόσμος, η Εκκλησία, οι πολίτες αλλά και οι πιστοί, έχουν σήμερα την ωριμότητα, την σωφροσύνη και την ευαισθησία να αποδεχτούν τον εξορθολογισμό των σχέσεων αυτών”. Στόχος είναι η κατοχύρωση της θρησκευτικής ουδετερότητας του ελληνικού κράτους, ώστε να γίνει ένα “σημαντικό βήμα για τον εκσυγχρονισμό και την φιλελευθεροποίηση του Συντάγματός”. Παρόλα αυτά, θα υπάρχει σαφής αναγνώρισης της Ορθόδοξης Εκκλησίας ως επικρατούσας θρησκείας.

Προτείνεται να κατοχυρωθεί συνταγματικά ο πολιτικός όρκος, με βάση τον σεβασμό στο δικαίωμα του καθενός να μη γίνονται γνωστές οι θρησκευτικές του πεποιθήσεις, εάν δεν το επιθυμεί ο ίδιος. Η ορκωμοσία όλων ανεξαιρέτως των κρατικών αξιωματούχων και των δημόσιων λειτουργών και υπαλλήλων θα γίνεται υποχρεωτικά με πολιτικό όρκο, δηλαδή με διαβεβαίωση στην τιμή και τη συνείδησή τους. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις που επιβάλλεται όρκος, ο υπόχρεος θα έχει τη δυνατότητα να επιλέγει ελεύθερα αν θα δώσει όρκο πολιτικού ή θρησκευτικού τύπου.

Κατοχυρώνονται τα ατομικά δικαιώματα

Ο τελευταίος άξονας των κυβερνητικών προτάσεων, αφορά την ενίσχυση της προστασίας των κοινωνικών δικαιωμάτων. Προτείνεται να κατοχυρωθεί συνταγματικά η κρατική εγγύηση ενός αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης για όλους, η υποχρέωση του κράτους να παρέχει καθολική πρόσβαση σε αποτελεσματικές παροχές υγείας και το δικαίωμα ίσης αμοιβής για ίσης αξίας εργασία για όλους τους εργαζόμενους ανεξάρτητα από ηλικία, φύλο ή άλλη διάκριση. Το Σύνταγμα θα πρέπει να προστατεύει τα δημόσια αγαθά, όπως το νερό και την ηλεκτρική ενέργεια από την ιδιωτικοποίηση, να κατοχυρώνει εμφατικά την προστασία της εργασίας και των εργαζομένων, να αναγνωρίζει την αποκλειστική αρμοδιότητα των κοινωνικών εταίρων να ορίζουν τον κατώτατο μισθό και να αναγνωρίσει ρητά ως κοινωνικό δικαίωμα, το δικαίωμα στην κοινωνική ασφάλιση.

Προ των πυλών νέα κυβερνητική εσωστρέφεια;

Κυβερνητικές πηγές παραδέχονται πως οι παραπάνω προτάσεις αποτυπώνουν το πολιτικό και ιδεολογικό στίγμα της Αριστεράς, όμως δηλώνουν ξεκάθαρα πως επιδιώκουν τις συναινέσεις, εκεί που είναι δυνατές. Σημειώνουν πως συμπεριλαμβάνονται αρκετές από τις προτάσεις αναθεώρησης της Νέας Δημοκρατίας του 2014, αλλά και από τα σημεία αναθεώρησης που πρότεινε πρόσφατα το ΚΙΝΑΛ.

Από τη μεριά της, η ΝΔ επιμένει στην ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, ενώ δεν βλέπει θετικά τις αλλαγές στις σχέσεις Εκκλησίας – κράτους και την απαγόρευση των ιδιωτικοποιήσεων. Η αξιωματική αντιπολίτευση ζητά από τον ΣΥΡΙΖΑ να συμφωνήσει, ώστε το κάθε κόμμα να ψηφίσει θετικά στην πρόταση του άλλου, λαμβάνοντας έτσι τις αναγκαίες 180 ψήφους. Στη συνέχεια, αυτός που θα έχει την πλειοψηφία στη Βουλή, μετά τις εκλογές, θα μπορεί να ολοκληρώσει την αναθεώρηση με απλή πλειοψηφία 151 βουλευτών, εφαρμόζοντας τις δικές του προτάσεις.

Αν και η κυβερνητική πρόταση για το ζήτημα των σχέσεων Κράτους – Εκκλησίας περιγράφεται με πολύ προσεκτικές διατυπώσεις, άπαντες στον ΣΥΡΙΖΑ συμφωνούν πως αυτό το κεφάλαιο δεν μπορούσε να μην συμπεριλαμβάνεται στις προτάσεις αναθεώρησης του Συντάγματος που καταθέτει μια κυβέρνηση με κορμό την Αριστερά. Η διαφωνία των ΑΝΕΛ είναι δεδομένη, και αναμένεται να δούμε αν θα ξεκινήσει νέος κύκλος ενδοκυβερνητικής αντιπαράθεσης…

ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΚΥΜΠΙΖΗ

ΠΗΓΗ:Κυριακάτικη KONTRA NEWS