Fragilemag

Σχέσεις – Όταν η κακία μεταμφιέζεται ως αρετή

NEWSROOM 21.10.2021 | 10:26

Ακούστε το άρθρο

επιμέλεια Αναστασία Νικολάου* //

Ανθρώπινες σχέσεις. Φαινομενικά η κακία και η ηθική μοιάζουν να βρίσκονται σε αντίθετους πόλους. Συχνά, όμως, η απόσταση ανάμεσά τους εκμηδενίζεται. Η συμβουλή μας; Προσοχή σε αυτούς που διώκουν στο όνομα της ηθικής (τους).

Η ουσία της βαναυσότητας είναι να προκαλεί εσκεμμένα πόνο και ταλαιπωρία σε ένα πλάσμα – είτε πρόκειται για ζώο είτε για ανθρώπινο ον. Ακολουθούν ο δόλος και ο σαδισμός, που λαμβάνουν ευχαρίστηση από το βάσανο των άλλων.

Ποια είναι η σχέση μεταξύ βαναυσότητας και ηθικής;
Ακριβώς όπως η ηθική στέκεται ως έλεγχος ή περιορισμός στις βίαιες παρορμήσεις, έτσι και οι παρορμήσεις μας σπρώχνουν μακριά από την ηθική. Ωστόσο, σε στενότερη εξέταση, η σχέση μεταξύ τους είναι πιο περίπλοκη. Ένας τρόπος να το εκτιμήσουμε αυτό είναι να εξετάσουμε τις εκδικητικές μας τάσεις και διαθέσεις, οι οποίες ενθαρρύνουν τη συνειδητή πρόκληση πόνου και ταλαιπωρίας σε εκείνους που θεωρούμε απαράδεκτους ή απειλητικούς. Δεν πρέπει να παραβλέψουμε ή να αγνοήσουμε τον τρόπο με τον οποίο η ηθική επικαλείται συχνά καταχρηστικά σε προσωπικό και καθημερινό επίπεδο. Μια ιδιαίτερη μορφή βαναυσότητας είναι η ηθικολογία.

Τι είναι ο ηθικισμός;
Η ηθικολογία, σε αυτό το πλαίσιο, είναι η κατάχρηση της ηθικής για σκοπούς που είναι φαύλοι ή διεφθαρμένοι. Οι ηθικολόγοι επικαλούνται ένα πραγματικό ηθικό ενδιαφέρον, αλλά τα κίνητρά τους είναι ιδιοτελή και σκοτεινά. Η πιο γνωστή και κοινή μορφή ηθικισμού δεν έχει τις ρίζες της στην αναλγησία αλλά στη ματαιοδοξία. Η βασική ιδέα πίσω από τον ηθικισμό της ματαιοδοξίας είναι ότι η συμπεριφορά και οι αξίες των ατόμων έχουν στόχο να μεγιστοποιήσουν την κοινωνική και ηθική τους θέση στα μάτια των άλλων. Αυτό επιτυγχάνεται με το να επιδεικνύουν τις ηθικές τους αρετές για να αποσπούν τον έπαινο και τον θαυμασμό. Τα συγκεκριμένα κίνητρα πίσω από τον ηθικισμό της ματαιοδοξίας σχετίζονται με την υποκρισία, την εξουσία, την υπερηφάνεια, τον κομφορμισμό και την εκμετάλλευση.

Η ικανοποίηση μέσω του πόνου και της ταπείνωσης των άλλων
Στον άτεγκτο ηθικισμό τα πράγματα είναι διαφορετικά. Η ικανοποίηση αντλείται από τον πόνο και την ταπείνωση των άλλων ως μέσο εξουσίας και κυριαρχίας πάνω τους. Η επίτευξη αυτού επιβεβαιώνει την αίσθηση ανωτερότητας των ηθικολόγων και παρέχει περαιτέρω επικύρωση για τα ιδανικά και τις αξίες τους. Είναι η αυτοεπιβεβαίωση που οι αδιάλλακτοι ηθικολόγοι επιδιώκουν, στα χέρια των οποίων κάθε έννοια ηθικής κακοποιείται και διαστρεβλώνεται.

διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου στο: fragilemag.gr

διαβάστε επίσης: Οι τέσσερις νόμοι της έλξης στις ερωτικές σχέσεις