Eretiki κριτική της ταινίας Ο Αξιαγάπητος Κύριος Τροχίδης

Facebook Twitter Viber Messenger WhatsApp E-mail

Σενάριο της ταινίας Ο Αξιαγάπητος Κύριος Τροχίδης. Στο πολύ όμορφο χωριό, Saint Ceron, που βρίσκεται νοτιοανατολικά της Γαλλίας, γεννήθηκε και μεγάλωσε ο Raoul Taburin (Ραούλ Τροχίδης), σε μια άλλη εποχή… Πιο αποστασιοποιημένη από την τεχνολογία. Ο πατέρας του υπήρξε ένας άψογου επαγγελματισμού ταχυδρόμος, χρησιμοποιώντας το πολύ οικονομικό, αλλά και πρακτικά ωφέλιμο ως μεταφορικό μέσο, ποδήλατο. Αναπόφευκτα ο Raoul επηρεάστηκε από τη δράση της πατρικής φιγούρας. Όμως εξέφρασε αμέσως και τη δική του ιδιοσυγκρασία. Πρόκειται για ένα ξεχωριστό παιδί, το οποίο όλη του τη ζωή, βρισκόταν δίπλα σε ένα ποδήλατο ή μάλλον κοντά σε αρκετά περισσότερα.

 

Ζωντανός θρύλος στο Saint Ceron, εξαιτίας του περίφημου, ριψοκίνδυνου ακροβατικού με διπλό looping, που πέτυχε στον αέρα με το ποδήλατο ενώπιον όλων των εντυπωσιασμένων συμμαθητών και της άναυδης καθηγήτριάς του, κατά το πρελούδιο της εφηβικής ηλικίας, μετά από μια κυριολεκτικά ξέφρενη κατάβαση. Ένας πραγματικά άριστος μηχανικός ποδηλάτων, μόλις από τη νεαρή ηλικία των 20 χρόνων! Γνωρίζοντας πως να επιδιορθώσει κάθε  βλάβη στο δίτροχο, πεταλοφόρο άτι. Παρέχοντας ταχύτατο και αξιόπιστο servis σε πελάτες στο “εργαστήριό” του, μέχρι και την τωρινή ηλικία, όντας πλέον ένας ευτυχής οικογενειάρχης. Η γλυκιά σύζυγος Madeleine, μαζί με τα παιδάκια του Sophie και Martin, επεξηγούν το αληθινό του χαμόγελο.

 

Δεν θα μπορούσε να ζητά σαφέστατα κάτι περισσότερο από τη ζωή, εφόσον ο ίδιος ποτέ του εκ φύσεως, απλώς δεν ήξερε να κάνει ποδήλατο και… Μια στιγμή! Ο διάσημος Raoul Taburin, άρχων της πρώιμης, δίτροχης ακροβασίας και άφταστος επισκευαστής του μηχανικού καλύτερου φίλου του ανθρώπου, αγνοεί την απλή ισορροπία, κατά την ανάβαση ενός ποδηλάτου;! Ανήκουστο! Ας ξαναδούμε την ιστορία κάπως αντίστροφα. Ναι. Ο Raoul Taburin μεγάλωσε στο Saint Ceron. Είναι πράγματι εξαιρετικός μηχανικός ποδηλάτων και αγαπητός στους συγχωριανούς του. Όμως κατά το παρόν χρονικό διάστημα, στην παραμυθένια τοποθεσία καταφθάνει ο φωτογράφος Herve Figougne (Ερβί Ποζάτος). Έκτοτε, η ζωή του ικανού επιδιορθωτή του “αγνού δίτροχου”, χάνει εντελώς την ισορροπία της…

 

Ο καινούργιος επισκέπτης αποφασίζει να εγκατασταθεί εκεί μέχρι να ολοκληρώσει μια φωτογραφική, συλλογική, άποψη των ντόπιων. Ο Herve,  λειτουργώντας μυστηριωδώς επανειλημμένα πιο πολύ ως καλλιτέχνης της στατικής εικόνας, θα φωτογραφίσει όλο το χωριό, με τις τόσο διαφορετικές, επαγγελματικές ενασχολήσεις, σε γραφικές, οικογενειακές πόζες. Ζητώντας επιπροσθέτως ευγενικά από το καμάρι του Saint Ceron, μία ακόμη ριψοκίνδυνη κατάβαση με το αγαπημένο του δίτροχο. Ώστε ο Figougne να την απαθανατίσει κατ’ εξαίρεση εν κινήσει, με τη θαυματουργή μηχανή του. Μία παλιά υπόσχεση του συμπαθή κυρίου Taburin στη λατρεμένη σύζυγό του, Madeleine, λειτουργεί ως εξαίσια δικαιολογία, προκειμένου να μην προβεί ο ίδιος σε ένα απειλητικό ακροβατικό για τη σωματική ακεραιότητα της μέσης ηλικίας και όχι μόνο!

 

Ο Raoul δεν ήθελε να μάθει κανείς, ότι ο ίδιος δεν ξέρει να κάνει ποδήλατο. Όμως κάποιες στιγμές της ζωής του στα αλήθεια προσπάθησε να μοιραστεί αυτή την “αναπηρία,” όπως ο ίδιος λέει, όντας σκληρός με τον εαυτό του. Πάντοτε ωστόσο, κάτι πήγαινε στραβά ή απλά δεν τον πίστευαν μετά από το σε όλο του το μεγαλείο, τυχαίο τότε looping. Ευνοημένο από τους πανίσχυρους νόμους της φυσικής βεβαίως!

 

Ο μηχανικός με το αιώνιο ταλέντο, μα και τη χρόνια ποδηλατική “αδυναμία” αισθάνεται όμως, πως τώρα πια θα αποδειχτεί πολύ χειρότερη αυτή η γενική πληροφόρηση. Διότι φοβάται μήπως γίνει περίγελος του Saint Ceron! Και ακόμα χειρότερα, μήπως η υπέροχη γυναίκα του, Madeleine, τον αντιμετωπίσει πλέον διαφορετικά…

 

Σκηνοθεσία:   

Εναρκτήριο ύφος σκηνοθετικής αφήγησης:

 

Σε ένα μαύρο φόντο ακούμε το κελάηδισμα των πουλιών και γενικώς τους ήχους της φύσης να βρίσκονται σε αρμονία. Το μέσο (κάμερα) “κοιτάζει” αντίκρυ ένα βουνό και λίγο μετά προβάλει ο τίτλος της ταινίας. Βλέπουμε στους ασφαλτωμένους δρόμους, λίγο πιο πίσω και πάνω από το σημείο, από το οποίο γινόταν η αντίθετη λήψη, ένα μικρό παιδί με το ποδήλατό του να μην τα πηγαίνει και τόσο καλά, με τη συγκεκριμένη, δίτροχη ισορρόπηση. Κρύβεται από τα υπόλοιπα συνομήλικα παιδιά, ξαπλώνοντας στις φυλλωσιές, λίγο πιο κάτω από το δρόμο. Εκείνα χωρίς να τον βλέπουν, συνεχίζουν να κάνουν χαρούμενα ποδήλατο.

 

Ο φακός έρχεται κοντά στο αινιγματικό παιδί. Οδηγούμαστε λοιπόν έτσι χωροχρονικά, αστραπιαία μετά από πολλά έτη, στον ενήλικο πλέον Raoul Taburin. Εκείνος φέρει παρόμοια ενδυμασία με τότε. Παρατηρούμε πως μέσα σε ένα μεγάλο χώρο, που μοιάζει με εργαστήριο επιδιόρθωσης ποδηλάτων, ο ίδιος βοηθά μια ηλικιωμένη κυρία, επισκευάζοντας το δικό της δίτροχο. Ακολουθεί μια οπτική περιήγηση στην πλατεία του χωριού Saint Ceron μαζί με την αφήγηση του κυρίου Τροχίδη στους θεατές/ακροατές. Διακρίνουμε σε αυτό το συνδυασμό κάποιους χαρακτήρες του όμορφου χωριού, των οποίων οι ονομασίες μαρτυρούν και τα επαγγέλματά τους.

 

Ο κύριος Αλλαντίδης και η κυρία Στραβούλια (οπτικός) φερειπείν, αποκαλύπτουν εξ’ ονόματος όχι μόνο τις ενασχολήσεις, αλλά και την ένταξη των χαρακτήρων στο ανάλογο περιβάλλον ενός comic, μέσα στο οποίο βρισκόμαστε. Ο φακός κινείται πλέον πιο γρήγορα στο χώρο και ακολουθεί μια επεξήγηση του παρελθόντος του Raoul από τον ίδιο με εστίαση στο μεγάλο μυστικό, περί άγνοιας βασικών αρχών ποδηλασίας. Μετά έρχεται η επιστροφή στον παροντικό χρόνο και τη συνάντηση με τη “μοίρα.” Εν προκειμένη περιπτώσει, όπως μας πληροφορεί εκείνος, η μοίρα λέγεται Herve Figougne (Ερβί Ποζάτος). Πλέον ταξιδεύουμε με ορθοπεταλιές στην παιδική του ηλικία…

 

Γενικά, στο έργο θα παρακολουθήσουμε μια ιστορία, που κινείται γύρω από τον πρωταγωνιστή της. Ακόμα και τα υπόλοιπα πρόσωπα, τα οποία εκείνος γνωρίζει σε διάφορες ηλικίες, περιστρέφονται κατά κύριο λόγο στη δική του ενδιαφέρουσα προσωπικότητα.

 

Καθώς με εξαίρεση τον καινούργιο επισκέπτη του Saint Ceron, Herve Figougne (Ερβί Ποζάτο), οι άλλοι χαρακτήρες ως συγχωριανοί μεγαλώνουν και ενηλικιώνονται μαζί με τον ήρωα. Καταγράφεται η ζωή του Raoul Taburin σε διαφορετικές ηλικίες λοιπόν, συνοδευόμενη από τη χρόνια, ποδηλατική δυσπραγία, που τόσο πολύ τον προβλημάτιζε.

 

Όμως, η ηλικιακή, κινηματογραφική διάσπαση γίνεται με ουσιώδη τρόπο. Έτσι, έχουμε τέσσερις κύριες στιγμές:

 

1) Το Raoul στην παιδική ηλικία των περίπου έξι ετών. Εκεί, ο μικρός αποφεύγει τεχνηέντως την πατρική εκπαίδευση για τη μελλοντική καριέρα ενός ταχυδρόμου. Όμως, όχι επειδή την περιφρονεί. Μα αντιθέτως διότι ντρέπεται, λόγω του ότι δεν γνωρίζει να κάνει ποδήλατο.

 

2) Το μικρό γιο του ταχυδρόμου, λίγο πριν διασχίσει (και πάλι άνευ ποδηλασίας) το δύσκολο ταξίδι της εφηβείας (περίπου 11 ετών). Εκεί το διπλό, ακροβατικό looping σημαδεύει τη ζωή του! Ασφαλίζοντας για πάντα το ιδιαίτερο μυστικό και χαράσσοντας τη φήμη του extreme ποδηλάτη στους εύπιστους κατοίκους του Saint Ceron.

 

3) Τον 20χρονο Raoul, με τα αποφασιστικά βήματα της ζωής, περπατώντας σταθερά δίπλα στο αγαπημένο του ποδήλατο. Ο ίδιος βρήκε επιτέλους τρόπο να αξιοποιήσει την παρατεταμένη, πολυετή συνοδεία του όχι μόνο δίπλα σε ένα ποδήλατο…. Μα κοντά σε δεκάδες, ανακαλύπτοντας το ταλέντο του στη μηχανική του κλάδου.

 

4) Το μεσήλικα, επιτυχημένο επιδιορθωτή ποδηλάτων και αγαπητό οικογενειάρχη Raoul Taburin. Ο επίμονος φωτογράφος Ερβί Ποζάτος έχει έρθει στο Saint Ceron, απειλώντας -άθελά του- να διαταράξει την ηρεμία του επτασφράγιστου μυστικού του έμπειρου μηχανικού των πεταλοφόρων οχημάτων.

 

Για αρκετά κινηματογραφικά λεπτά παρακολουθούμε τις τρεις πρώτες σκηνοθετικά επιλεγμένες, ηλικιακές κλίμακες με σωστή διαμοίραση (εστιάζοντας περισσότερο σε 1η και 3η). Μέχρι να καταλήξουμε στην ενήλικη 4η, όπου εξελίσσεται ομοιόμορφα η απόλυτη δράση της ιστορίας, καθώς διακυβεύεται η φήμη μιας ζωής.

 

Ένας χαρακτήρας, που χρησιμοποιείται γενικώς ως δείκτης κατά την ηλικιακή ανάπτυξη του ήρωα, είναι ο ταχυδρόμος πατέρας του. Περιγράφεται σκηνοθετικά ως καλός γονέας, μα όχι φίλος. Δεν πιέζει το γιο του σε κάτι. Μα επίσης δεν καταλαβαίνει το Raoul, ενώ ο τελευταίος προσπαθεί να επικοινωνήσει πραγματικά μαζί του. Αν και βρισκόμαστε σε περιβάλλον comic η σκιαγράφηση της θνητότητας είναι παρούσα. Εκτός από τον πρωταγωνιστή μεγαλώνει κινηματογραφικά και ο πατέρας του, χάνοντας ολίγα μαλλιά, μα ποτέ την όρεξη για κάπνισμα.

 

Ένα μικρό κοριτσάκι με κόκκινη φούστα, που απασχολεί το Raoul από την παιδική του ηλικία, παρατηρεί καλύτερα κάποιες λεπτομέρειες σχετικά με τις πραγματικές επιδόσεις του μικρού Taburin στην ποδηλασία. Που να βρίσκεται άραγε, πλέον η ίδια;!

 

Στο έργο το κεντρικό, μακρινό πλάνο του χωριού με όλα τα σπίτια να διακρίνονται από ένα σεβαστό ύψος μέσα σε ευνοϊκές, καιρικές συνθήκες, επαναλαμβάνεται τακτικά. Μία μόνο στιγμή όμως υπό βροχή είναι κρίσιμη για τον τότε 20χρονο ήρωα… Επιστρέφοντας προς το σπίτι και πραγματοποιώντας σε ένα γνώριμο δρόμο, την εξομολόγηση της “ανείπωτης” οδηγικής, ποδηλατικής άγνοιας στον πατέρα του. Με τον τελευταίο να εξακολουθεί να καπνίζει, κυριολεκτικά σε κάθε στάδιο της ζωής του.

 

Παρομοίως και η αφήγηση από το μεσήλικα Raoul κάνει συχνά την εμφάνισή της στην ταινία. Από ένα σημείο και μετά, ο ίδιος μας μιλά μέσα από κλίνη του νοσοκομείου.

 

Ο Ερβί Ποζάτος εμφανίζει αντιθέσεις με την άφιξή του. Εκτιμά την ομορφιά του χωριού μαζί με τον τρόπο ζωής των κατοίκων και παρουσιάζεται ως ευχάριστος συνομιλητής και γλυκομίλητος, πολιτισμένος άνθρωπος. Ωστόσο, δημιουργεί πρόβλημα με την γκαφατζίδικη παρουσία του! Επαναφέροντας ζωηρά το ενδιαφέρον της φήμης του Raoul Taburin και προσπαθώντας να ενισχύσει την τελευταία, μέσα από ένα ολοκαίνουργιο, εντυπωσιακό, ποδηλατικό ακροβατικό. Καταγεγραμμένο στον καλλιτεχνικό του φακό φυσικά…

 

(περισσότερη ανάλυση περί σκηνοθεσίας ακολουθεί σε σχετική, κάτωθι κατηγορία της στήλης)

 

Ερμηνείες:

 

Benoit Poelvoorde: Υποδυόμενος τον πρωταγωνιστή, με το σπάνιο μηχανολογικό ταλέντο, μα και την τόσο ανθρώπινη άγνοια πραγματοποίησης ποδηλασίας, Raoul Taburin. Κατά το παρόν, χρονικό διάστημα της ζωής του (μέση ηλικία).

 

Γενικώς, πρόκειται για έναν πολύ καλό ηθοποιό, που τη συγκεκριμένη δεκαετία ξεχώρισε με την ερμηνευτική συνδρομή του. Έχει υποκριτικές ικανότητες σε κωμωδία και όχι μόνο! Αυτές είναι κάποιες συμμετοχές, που διακρίνουν το ταλέντο του: Une histoire d’amour [2013], Το τίμημα της δόξας [2014], Τρεις Καρδιές [2014], Η ολοκαίνουργια…Καινή Διαθήκη [2015].

 

Στην πρώτη εμφάνισή του στο φακό λειτουργεί ερμηνευτικά πολύ πειστικά ως ειδικός σε μηχανολογικά θέματα των ποδηλάτων (χωρίς ωστόσο να κάνει κάποια εξειδικευμένη, επιδιορθωτική ενέργεια), μα και ως προσαρμοσμένος καλός χαρακτήρας comic, έχοντας αγνή ευγένεια, ενόσω μιλά σε μια ηλικιωμένη, ευχαριστημένη πελάτισσα. Η φωνητική του αφήγηση έχει κωμική χροιά, επεξηγώντας παράλληλα στους θεατές την υπολογίσιμη, ψυχολογική δυσκολία, την οποία διαρκώς αντιμετώπιζε -εξαιτίας της αιώνιας “πάθησης”- μα και κάλυπτε ως Raoul, κατά τη διάρκεια της παιδικής, προεφηβικής και νεαρής του ηλικίας.

 

Η ερμηνεία του στο νοσοκομείο ανταποκρίνεται όντως σε κάποιον άνθρωπο, που έχει χτυπήσει σοβαρά, εξαιτίας ενός απρόβλεπτου, ιπτάμενου ταξιδιού προς την Άβυσσο. Αλλά χωρίς υπερβολές. Δείχνοντας μια έκφραση αγανάκτησης, κατά την παραμονή του στην κλίνη (τη 2η φορά). Η πρώτη συνομιλία με τον Ερβί Ποζάτο περιλαμβάνει μια εκπληκτική, υποκριτική, συμπλήρωση από τον ηθοποιό, στο ρόλο του Taburin! Xρησιμοποιώντας, “διακοπτόμενες, επεξηγηματικές φράσεις” για την αποκάλυψη της ταυτότητας της γυναίκας του, Madeleine. Προσδίδοντας έτσι κωμικότητα στο διάλογο.

 

Αποδίδει ορθά τον θυμό του ήρωα λέγοντας “Δεν είναι φίλος μου!” για τον Ποζάτο, ενώ στην πραγματικότητα κρύβεται και μια άλλη ερμηνεία εκεί. Περιγράφοντας υποδόρια το άγχος της αποκάλυψης του μεγάλου μυστικού. Οι δικαιολογίες περί βαδίσματος με το ποδήλατο στον φίλο Ερβί, εκφράζονται σωστά με την άνεση της ψύχραιμης συγκάλυψης του Raoul. Ο ερμηνευτής φαίνεται πραγματικά γαλήνιος, κατά την φανταστική, αργή πτήση του ποδηλάτου και στέκεται επάξια ως πραγματικός ήρωας της μεγάλης οθόνης!

 

Victor Assie: Στο ρόλο του Raoul Taburin των 20 χρόνων.

 

Ξεχωρίζει φυσικά στις προσωπικές του εξομολογήσεις σε αγαπημένα πρόσωπα. Επιστρέφοντας προς το σπίτι, μιλά στον πατέρα του με απολογητικό ύφος,  έχοντας δραματικό τόνο και εν τέλει όμοια έκφραση, για το γεγονός ότι ο ίδιος δεν ξέρει ποδήλατο. “Ζει” έντονα τη στιγμή της πνευματικής αναλαμπής του ήρωα, κατά την ταχύτατη, πρώτη του επιδιόρθωση στη μπροστινή ρόδα του πρωταθλητή ποδηλασίας Sauveur Bilongue, στην τοπική, αθλητική διοργάνωση. Αγωνιά για την ειλικρίνεια της εξομολόγησης στη νεαρή Zosyane. Μα πιο πολύ τελικά για τη γνώμη της 20χρονης Madeleine. Μεταφέρει το κωμικό στοιχείο στους θεατές, στον τότε γάμο τους.

 

Edouard Baer: Ενσαρκώνοντας το φωτογράφο Herve Figougne (Ερβί Ποζάτο), τον καλύτερο φίλο του Raoul Taburin. Λόγω ευγένειας και όμοιας “πάθησης” δένονται μεταξύ τους.

 

Η αρχική του εμφάνιση, όχι μόνο λόγω κρισιμότητας ρόλου, αλλά και εξαιτίας της σωστής ερμηνείας μας υποδεικνύει, πως είναι βέβαιο, ότι θα φέρει προβλήματα ο Figougne στη ζωή του Raoul. Η ειρωνική ατάκα του ως Herve, “Ποιος είναι αυτός ο διανοούμενος;!” απευθυνόμενη στο “σοφό” μεσήλικα πλέον, παλιό πρωταθλητή ποδηλασίας, Sauveur Bilongue, είναι κατάλληλα ειπωμένη.

 

Στη μικρής διάρκειας “ζωντανή-εφιαλτική ονειροπόληση” του Raoul, o ερμηνευτής ως Ποζάτος εκφράζει μια πατρική τρυφερότητα προς τα παιδιά του Taburin, μα και μια αποκαλυφθείσα, ερωτική συντροφικότητα για τη γυναίκα του, Madeleine!! Ο ήρωας του εξομολογείται, ότι δεν ξέρει ποδήλατο, αλλά ο ερμηνευτής ως ανυποψίαστος, ενθουσιώδης φωτογράφος και φίλος, με το αγνό, χαρούμενο ύφος του αναπαριστά πως εκλαμβάνει την κουβέντα αυτή ως μια πρωτόγνωρης ανωτερότητας χιούμορ, από μέρους του πρώτου.

 

Στη συνέντευξη, που παραχωρεί στα μέσα μαζικής ενημέρωσης της εποχής, ως Erwe Figougne o ηθοποιός αποδίδει άριστα την κωμωδία της άγνοιας των γεγονότων. Ειδικά με τη φράση “Και ξεκίνησε με το ποδήλατό του για την Άβυσσο…”

 

Suzanne Clement: Υποδυόμενη την “τωρινή” (Συνήθως.. Δεν αποκαλύπτουμε την ηλικία μιας Κυρίας. Ειδικά σε comic!) Madeleine, αγαπημένη και εύστροφη σύζυγο του Raoul Taburin.

 

Την παρατηρούμε πολύ καλύτερα, όταν με την κίνηση και έκφρασή της δείχνει στο φακό την ερωτική γλυκύτητα μιας ιδανικής συντρόφου, καθώς πλησιάζει τους Raoul και Erwe. Ενώ τότε, ο δεύτερος προσεγγίζοντας τα άθλια μονοπάτια της αγένειας, αγνοεί για αρκετή ώρα, ότι εκείνη είναι παντρεμένη με το συνομιλητή του.

 

Με εύστοχο, ερμηνευτικό τρόπο η ηθοποιός αποδίδει την αθώα επιμονή της Madeleine, για απαλλαγή του παλιού όρκου του Raoul. Καθώς προ δεκαετιών, εκείνος της είχε υποσχεθεί να μην ξανανέβει ποτέ σε ποδήλατο. Αργότερα κρατώντας τα αυτιά της, λέει με αρμόζουσα, θυμωμένη κωμικότητα “Εντάξει, μας ξεκούφανες!” Ως ανταπάντηση στο γιγάντιων διαστάσεων “Όχι!!!” του διάσημου Taburin, κατά τη φοβερή κατάληξη της ονειροπόλησής του.

 

Επιτυχής ή ανεπιτυχής η απόδοση σεναρίου, σκηνοθεσίας και ερμηνειών:

 

Το σενάριο έγραψαν οι Pierre Godeau και Guillaume Laurant. Η γλώσσα που χρησιμοποιήθηκε ήταν τα γαλλικά. Είναι φυσικά βασισμένο και εμπνευσμένο από το comic Raoul Taburin του γνωστού εικονογράφου Jean-Jaques Sempe (δημιουργός των περιπετειών του Μικρού Νικόλα). Η πρώτη έμπνευση οφείλεται στο comic Raoul Taburin (une bicyclette à propos de son père) [1995] και φυσικά στον μετέπειτα κοινό τίτλο με την ταινία, Raoul Taburin a un secret. Έχει γίνει μια μικρή προσαρμογή σε στιχομυθίες και πλοκή από τον Guillaume Laurant.

 

Οι σεναριογράφοι έπεισαν τον ταλαντούχο, έμπειρο εικονογράφο, πως είναι δυνατόν να αποδοθεί κατάλληλα, η ξεχωριστή αύρα του ήρωά του στη μεγάλη οθόνη. Το μόνο πρόβλημα ήταν, πώς θα καταφέρουν να “χωρέσουν” περίπου 100 σελίδες σκίτσων (για την ακρίβεια 96), κατά την εν λόγω καλλιτεχνική μεταφορά στις αίθουσες;! Καθότι η διάρκεια αυτού του κινηματογραφικού έργου ήταν αυστηρά 89 λεπτών…

 

Αρχικά παρατηρούμε, πως δεν αναγράφεται κάποια συγκεκριμένη ημερομηνία στην ταινία. Ωστόσο, η απουσία των αυτοκινήτων (με εξαίρεση το όχημα τρακτέρ) και η εμφάνιση της συγκεκριμένης τηλεόρασης του πατέρα του Raoul, μας κατευθύνουν χρονολογικά προς μια συγκεκριμένη δεκαετία του 20ου αιώνα. Βεβαίως, οι δύο σεναριογράφοι επέλεξαν να αφήσουν τη φαντασία των θεατών να λειτουργήσει, στην κινηματογραφική πορεία, πιο ελεύθερα, με γνώμονα την ίδια την αθάνατη ιδέα της “ύπαρξης” ενός ποδηλάτου. Δηλαδή ένα διαχρονικό όχημα, το οποίο “κρύβει” τον αιώνα, που κάνει πετάλι στις δεκαετίες του (από ένα χρονικό σημείο και έπειτα). Εν αντιθέσει με τα αμάξια, τα οποία ανάλογα με το μοντέλο, μαρτυρούν πολύ πιο καθαρά την τεχνολογικά χρονολογική τους ένταξη.

 

Κρίσιμη και ορθή ήταν, όπως αποδείχτηκε, η επιλογή της τοποθεσίας του αληθινού, γαλλικού χωριού, Venterol στη Drome. Το οποίο αντικατόπτριζε το όραμα της ενδιαφέρουσας, εικονογραφημένης ιστορίας του Jean-Jaques Sempe (πηγή:https://www.cyclable.com/blog/2019/02/26/raoul-taburin-le-livre-culte-de-sempe-adapte-au-cinema-par-pierre-godeau/ ).

 

{Η συγκεκριμένη εγκατάσταση του κινηματογραφικού συνεργείου αφορά το σενάριο, διότι απορρίφθηκε πρωτίστως η λύση του (καθολικού) animation, μα και του διαμορφωμένου σκηνικού σε στούντιο, για την έδρα της μεταφοράς του comic στη μεγάλη οθόνη. Αντιθέτως, αποφασίστηκε εξαρχής η επιλογή της δράσης των ηρώων σε ένα αληθινό χωριό. Άρα, οι αντίστοιχες σκηνές μαζί με τις ιδιαίτερες στιχομυθίες, προσαρμόζονται στο εν λόγω τοπίο}

 

Παρατηρούμε αριθμητικά λίγους, πρωταγωνιστικούς χαρακτήρες, οι οποίοι όμως ξεχωρίζουν, δίνοντας παράλληλα μια πλήρη αποτύπωση της κοινωνικής νοοτροπίας των κατοίκων του συγκεκριμένου χωριού. Σαν προσωπικότητες βεβαίως υπερέχουν οι Raoul και Madeleine. Εξαιρώντας τους πρωταγωνιστές (Raoul, Madeleine, τα παιδιά Sophie, Martin ή τον πατέρα Taburin) και γενικά τους διακριθέντες ρόλους (Josyane, Sauveur, Forton), βλέπουμε ότι οι υπόλοιποι χαρακτήρες προσδιορίζονται λεκτικά από τα επαγγέλματά τους (Αλλαντίδης, Στραβούλια) ή περιγράφονται δια της διευκρινιστικής, ενδυματολογικής εικόνας (π.χ. η οικογένεια του φούρναρη). Την οποία από ένα σημείο και μετά φωτογραφίζει ανελλιπώς ο καινούργιος κάτοικος (Erwe Figougne).

 

Σημαντική παράμετρος της πλοκής είναι φυσικά η άγνοια της ποδηλατικής ισορροπίας του πρωταγωνιστή, συνοδευόμενη από την εξαίσια αντίθεση της άριστης, τεχνικής κατάρτισης, που αφορά τη μηχανική ενός πεταλοφόρου δίτροχου από τον ίδιο. Καθώς επίσης και το κορυφαίο, συγκυριακό, ακροβατικό άλλοθι, που έχτισε την ακλόνητη φήμη του ήρωα. Με επακόλουθο αποκορύφωμα, το ότι ο τελευταίος εξομολογείται μεν την αδυναμία του, χωρίς όμως να γίνει πιστευτός (και ίσα ίσα ενισχύει την εν λόγω φήμη). Η όμοια “πάθηση” του Ποζάτου προσδίδει ενδιαφέρον, όπως και το δικό του “σκοτεινό” μυστικό στην τέχνη της φωτογραφίας.

 

Ενδιαφέρουσα είναι η αναφορά στη διαδοχή των επαγγελμάτων του χωριού ως τιμητική διάκριση από τη νέα γενιά, αλλά και κοινωνική επιβίωση. Ενώ, όπως φαίνεται γενικώς στην πραγματική ζωή, συνήθως ο επαγγελματικός προσανατολισμός αποδεικνύεται πιο ευχάριστα προσβάσιμος, όταν “σπάει” ο οικογενειακός κύκλος. Εν αντιθέσει με τους υπόλοιπους κατοίκους, ο Raoul Taburin αναδεικνύει το ταλέντο του ως μηχανικός ποδηλάτων σε ένα άλλο μαγαζί. Και όχι παίρνοντας την οικογενειακή σκυτάλη μέσα από το κληροδοτημένο, εν προκειμένη περιπτώσει, επάγγελμα του ηρωικού ταχυδρόμου.

 

Οι στιχομυθίες των ηρώων και η ιστορία του έργου ισορροπούν εύστοχα μεταξύ comic και πραγματικότητας. Το humor έχει μια ευπαρουσίαστη εμφάνιση. Ο εξάχρονος Taburin μαθαίνει πιάνο, για να αποφύγει την “ταχυδρομική κληροδότηση” και επειδή δεν τα καταφέρνει, τον ακούμε να λέει με την αφήγηση της ενήλικης ματιάς: “Κάθε χρόνο έσπρωχνα την καθηγήτριά μου στην κατάθλιψη!” Ο περιπαικτικός διάλογος μεταξύ Ποζάτου και Τροχίδη, όταν αποκαλύπτονται τα πάντα, εμφανίζεται ως εξευγενισμένη αναγνώριση της αληθινής, αντρικής φιλίας.

 

Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Pierre Godeau. Χρησιμοποιήθηκαν αποχρώσεις παστέλ για τα ρούχα των ηρώων, όπως και στην εικονογράφηση του Jean-Jaques Sempe. Φυσικά και η αποκλειστικότητα, που φέρουν οι ενδυμασίες των κατοίκων του Saint Ceron μας υποδεικνύει την ένταξη σε μια ιστορία comic.  Καθώς εκείνοι από παιδιά φορούν συγκεκριμένα χρώματα και ρούχα, τα οποία τους περιγράφουν χαρακτηριστικά. Με την απαραίτητη αλλαγή διαφορετικών, μεγεθών κοστουμιών να ακολουθεί, μέχρι και την ενηλικίωση. Η μόνιμη σαλοπέτα του Raoul Taburin και η ποδηλατική στολή του Sauveur Bilongue αποτελούν εξόφθαλμα παραδείγματα.

 

Υπάρχει βεβαίως και η συμβολική, διασκεδαστική αναφορά, μόλις ο 20χρονος Raoul παντρεύεται τη συνομήλικη Madeleine, φορώντας ένα γαμπριάτικο κοστούμι μηχανικού ποδηλάτων! Έτσι έγινε και επισήμως γνωστό στη γυναίκα του, ποιον ακριβώς εκείνη παντρεύτηκε. Χωρίς τελικά να τη νοιάζει η οικονομική προοπτική άλλων επαγγελμάτων πιο πολύ από το σύζυγό της.  

 

Ο φακός καταγράφει το humor της ιστορίας παρομοίως, παντρεύοντας το comic με την πραγματικότητα. O μικρός Raoul ανεβαίνει μόνος στο βουνό τη νύχτα, προσπαθώντας μάταια να μάθει ποδήλατο. Φορά ειδικό φακό επάνω του και από ένα πολύ μακρινό πλάνο βλέπουμε τελικά, κάτι σαν πυγολαμπίδα να κατεβαίνει με αλλεπάλληλα γκελ το βουνό! Επίσης παρατηρούνται και δύο συμβολικές απεικονίσεις της ακολουθίας του ποδηλάτου προς το Raoul, σαν το εν λόγω όχημα να είναι ένας έμψυχος οργανισμός (προφανώς για όλα αυτά χρησιμοποιήθηκε animation). Η αλληγορία αυτή αφορά τη χρόνια μη ικανότητα ισορροπίας, μα και την ελλοχεύουσα ανακάλυψη της επιδιορθωτικής γνώσης επάνω στο αντικείμενο. Για αυτό δεν μπορούσε να το αποχωριστεί ποτέ ο ίδιος. Είχε κάτι να του δώσει αυτή η συμπαθής, ανθρώπινη κατασκευή.

 

Η πιο περίπλοκη και από ποδήλατο, Josyane, παίζει το ρόλο της, ώστε να γνωρίσει ο Raoul τελικά την αληθινά κατάλληλη σύζυγο για αυτόν, Madeleine. Χωρίς να πραγματοποιήσει σε εκείνη πλέον, την ίδια, μάταιη εξομολόγηση. Παρατηρούμε μια μικρή ονειροπόληση του κυρίου Taburin, όταν φοβάται να πει την αλήθεια στην οικογένειά του. Η επιστροφή στην πραγματικότητα πέρα από την αστεία αναφορά, λειτουργεί και αποσυμφορητικά από άποψη εξέλιξης στην ιστορία, διότι μας ειδοποιεί, πως δεν συνέβη κάτι τέτοιο στα αλήθεια.

 

Η άγνοια του Raoul περί ποδηλασίας λειτουργεί φυσικά και σε συμβολικό βαθμό για πολύ απλά παραδείγματα επιβεβλημένης κοινωνικοποίησης. Η στενοχώρια του αποτυπώνεται, ενώ εκείνος με το αγαπημένο του ποδήλατο απομονώνεται, ψάχνοντας διαυγείς απαντήσεις στον καθαρό ορίζοντα του Saint Ceron. Ο πρωταγωνιστής και ο καλύτερός του φίλος Erwe, περπατούν κοντά με τα ποδήλατά τους στο πλάι, ενώ πίσω προβάλει ένα πανέμορφο τοπίο με τα άνθη του χωριού. Στη διεύθυνση φωτογραφίας είναι η Claire Mathon. Αν και παρακολουθούμε την αύρα ενός comic, εμφανίζονται στοιχεία αληθοφάνειας μακριά από ένα ιδανικό σύμπαν, όπως η παλαιωμένη πόρτα του εργαστηρίου του ήρωα.

 

Η αφήγηση της αντιφατικής αναγνώρισης ενός καλού φίλου (γκαφατζής κ.τ.λ.) από τον ήρωα παρουσιάζεται, ως ευχάριστα γήινη. Η ανάμνηση της αμέριμνα αργής, ποδηλατικής πτήσης του ενήλικου Raoul είναι κινηματογραφικά απολαυστική! Η σύνδεση των αναμνήσεων της Madeleine ρομαντικά ορθολογική. Mοντέρ υπήρξε ο Herve de Luze. Ενώ τα πειράγματα μεταξύ Taburin και Figougne, γαλήνια και μακριά από δηλητηριώδεις εγωισμούς.

 

Οι ομαδικές ερμηνείες προσδίδουν ερμηνευτική ομορφιά στο έργο: Αρχικώς αναφέρουμε την επιτυχία του εξάχρονου Raoul στον κόσμο της ποίησης. Με τη βράβευση στο βάθρο, τα χειροκροτήματα όλων και τις υποκλίσεις του μπόμπιρα. Έπειτα τη στιγμή της αποχαύνωσης των συμμαθητών του μπροστά στο διπλό looping, κατά το κρίσιμο, ενδέκατο έτος της ηλικίας των παιδιών. Κατόπιν, ακολουθεί η αριστοτεχνική και επαγγελματικά χρονομετρημένη αλλαγή μπροστινής ρόδας στο τοπικό circuit από τον 20χρονο ήρωα.

 

Βεβαίως, σημαντική είναι η ερμηνευτική αντίστιξη των δύο ενήλικων, καινούργιων φίλων. Με τον Ποζάτο να επιχειρεί να θαυμάσει με συνεχή εξωστρέφεια τα κάλλη της Madeleine και τον Τροχίδη να προσπαθεί να του εξηγήσει, αναγκαστικά εκ των συνθηκών με διαρκώς διακοπτόμενο τρόπο, ότι πρόκειται για τη δική του γυναίκα. Ενώ εκείνη πλησιάζει περπατώντας όλο χάρη…

 

Σωστά αναπαραστημένη είναι και η πληθώρα εκφράσεων από τους δύο πρωταγωνιστές, κατά το ατυχές φλερτ του Erwe με… Ένα τρακτέρ! Υποκριτικά λειτουργική αποδεικνύεται η παράλογη αποθέωση των κατοίκων του Saint Ceron μετά το τελευταίο, τυχαίο μα εντυπωσιακό κατόρθωμα του Γάλλου extreme (κατ’ ευφημισμόν) ποδηλάτη.

 

Στα ντουέτα ξεχωρίζουν: Σε διάφορες ηλικίες ο Raoul με τον πατέρα του. Madeleine και Raoul μόλις παντρεύονται στα 20 τους χρόνια. Το ίδιο ζευγάρι στην πιο ενήλικη ζωή, σε μια τρυφερή σκηνή… Όταν μπλέκονται γλυκά και ειρηνικά στο σεντόνι της απλώστρας, ενόψει καιρικών φαινομένων καταιγίδας και ψυχολογικών φαντασιοπληξιών μιας συντηρηθείσας δεισιδαιμονίας από τον προληπτικό Raoul.

 

Το “Όχι!” του Taburin και η επισήμανση μειωμένης έντασης από τη Madeleine, κατά την τρομακτική ονειροπόληση του πρώτου. Η παρεξήγηση της εξομολόγησης περί απάτης σε διάλογο Ποζάτου και Τροχίδη. Η συγκινητική στιγμή της συζυγικής κατανόησης περί μεγάλου μυστικού. Φυσικά η αναγνώριση μεταξύ δύο φίλων, μέσα από φιλοφρονήσεις άκακων, προσωρινών ψευτοπροσβολών.

 

Συνεπώς αποδεικνύεται ως επιτυχής η απόδοση σεναρίου, σκηνοθεσίας και ερμηνειών.

 

Επιλογή Casting:

 

Υπεύθυνη του τμήματος υπήρξε η Constance Demontoy. Καταρχάς αναφέρουμε, ότι βάσει των υποκριτικών δυνατοτήτων, αλλά και της ερμηνευτικής χημείας των δύο πρωταγωνιστών, υπήρξε καθοριστική για την επιτυχία της ταινίας η επιλογή των ηθοποιών Benoit Poelvoorde (Raoul Taburin) και Edouard Baer (Erwe Figougne).

 

Φυσικά εξαιρετικής σημασίας ήταν και η εύρεση των τριών νεότερων, ανθρώπινων εκδοχών του ήρωα Taburin. Πρώτον, γιατί του μοιάζουν οπτικά και δεύτερον λόγω των πολύ καλών ερμηνειών. Ο Τheo Gallet (Raoul έξι ετών) περιγράφει τη δυσκολία της κοινωνικής αντιμετώπισης, κρύβοντας με αμηχανία την “πάθηση” του Raoul. Ενώ ο Timi-Joy Marbot (Raoul έντεκα ετών) μεταφέρει την αγωνία του μικρού ήρωα για την ελλοχεύουσα αποκάλυψη του μυστικού. Όπως και για την κατάληξη της σωματικής του ακεραιότητας, κατά τη μοιραία κατάβαση! Ο Victor Assie (Raoul 20 χρόνων) εκφράζει την απόγνωση του πρωταγωνιστή, αλλά και τη χαρά της επίλυσης ερωτικών και επαγγελματικών προβλημάτων, μαζί με την κατοχύρωση της συγκάλυψης του μυστικού.

 

Πάρα πολύ σημαντική ήταν η ερμηνευτική συνδρομή του Gregory Gadebois (πατέρας Raoul Taburin), ο οποίος χρησιμοποίησε περισσότερο τις εκφράσεις του προσώπου και λιγότερο τα λόγια! Η υπεύθυνη πραγματοποίησε πολύ σωστές επιλογές και της αξίζουν συγχαρητήρια! Ας μην ξεχνάμε και την casting assistant Sandie Perez, η οποία ασχολήθηκε με τους υπόλοιπους ρόλους παιδιών και εφήβων.

 

Μουσική/Ηχητική υπόκρουση:

 

Τη μουσική έγραψε και επέλεξε ο Javier Navarrete (γνωστός για τη μουσική γραφή της ταινίας ο Λαβύρινθος του Πάνα [2006]. Επίσης, για την επιλογή της μουσικής του πρόσφατου, κινηματογραφικού έργου Greta [2018]).

 

Η μελωδία του φλάουτου με τη συνοδεία της βάσης του κοντραμπάσου υπό μορφή pizzicato, μας υποδέχεται στην ταινία, καθώς ο φακός “κοιτάζει” τα απέναντι βουνά. Στο πιάνο ακούμε την υπομονετική προσπάθεια της καθηγήτριας του Raoul να του μάθει μουσική. Γενικώς, αρκετές φορές θα παρατηρήσουμε στο έργο μουσικά αποσπάσματα από την πασίγνωστη σύνθεση του Wolfgang Amadeus Mozart, Rondo alla turca. Εκείνη ξεχωρίζει βεβαίως περισσότερο, μετά τη δεύτερη ανασκόπηση της ζωής του Raoul από την κλίνη του νοσοκομείου, μόλις εκείνος θυμάται το γάμο του με τη Madeleine.

 

Η μουσική είναι μεν παρούσα, αλλά ξεχωρίζει στο σύνολο της ταινίας περισσότερο η δράση των ηρώων και η όμορφη τοποθεσία.

 

Η ηχητική διάσταση του έργου, δεν περνά απαρατήρητη. Ξεκινώντας, πριν καλά καλά δούμε κάποια εικόνα, σε μαύρο φόντο μας υποδέχονται τα τιτιβίσματα των πουλιών και οι ήχοι της φύσης, όντας σε πλήρη αρμονία μεταξύ τους. Πολλά παιδιά δίνουν μια ηχηρή αίσθηση της χαρούμενης παρουσίας τους, κάνοντας ποδήλατο, όμως ένα μόνο κρύβεται, παραμένοντας σιωπηλό. Με το δικό του όχημα να μην βρίσκει οδηγό. Ο άνεμος σηκώνει τη φούστα ενός μικρού κοριτσιού, μεταφέροντας στο συνομήλικο Raoul από νωρίς μια διαφορετική ανησυχία! Τα χειροκροτήματα στη βράβευση της ποίησης του εξάχρονου ήρωα προβληματίζουν ιδιαιτέρως τον πατέρα εκείνου.

 

Ο περίπου έντεκα ετών Raoul κάνει άθελα του πολλαπλά γκελ, κατεβαίνοντας το βουνό με παιδικές κραυγές αγανάκτησης… Σε μια βραδινή, ανεπιτυχή προσπάθεια εκμάθησης βασικών αρχών ποδηλατικής ισορροπίας. Η αναφώνηση της έκπληξης των συμμαθητών του χαράσσεται για πάντα στο Saint Ceron, κατά την αριστοτεχνική, εναέρια και τυχαία ακροβασία με το ποδήλατο. Ένας αλησμόνητος κεραυνός δημιουργεί προληπτικούς συνειρμούς στο μυαλό του θλιμμένου, 20χρονου Raoul.

 

Η ατάκα του Ποζάτου για τον παλιό πρωταθλητή ποδηλασίας, Sauveur Bilongue, ακούγεται ευχάριστη στα αυτιά του Taburin, αποτελώντας τη διαπίστευση μιας σπάνιας, καινούργιας φιλίας. Το εκκωφαντικό “Όχι!” του άριστου μηχανικού ποδηλάτων τρομάζει μεν τους παρευρισκόμενους στο τραπέζι, αλλά ηρεμεί ιδιαιτέρως τον ίδιο. Καθώς έτσι εκείνος επιστρέφει στην ισορροπημένη, ενδοσυζυγική πραγματικότητα…

 

Γενικώς, θα ακούσουμε αρκετές φορές τις ακτίνες των ποδηλάτων, το χαρακτηριστικό κουδουνάκι και λιγότερες την τρόμπα για το φούσκωμα των λάστιχων. Την τιμητική του έχει και το μέσο έκφρασης του φιλικού, καλλιτέχνη επισκέπτη. Ο οποίος απειλεί εν αγνοία του να απαθανατίσει το πιο μεγάλο μυστικό… Διαμέσου του χαρακτηριστικού ήχου της φωτογραφικής μηχανής του.

 

“Η ιδιωτική ενηλικίωση ενός υπέροχου ανθρώπου, κατά την ποιοτική, κωμική μετατροπή μιας υποτιθέμενης αδυναμίας, σε ελπιδοφόρα αξιοποίηση κοινωνικής γενναιοδωρίας”

 

Μια διανομή των Rosebud.21/seven films

 

O Eretikos κριτικός Γιάννης Κρουσίνσκυ