Eretiki κριτική της ταινίας En Liberte (Το πρόβλημά μου είσαι εσύ)

Facebook Twitter Viber Messenger WhatsApp E-mail

Σενάριο της ταινίας En Liberte (Το πρόβλημά μου είσαι εσύ. Η χήρα υπαστυνόμος Yvonne Santi ζει θαυμάζοντας το έργο του συζύγου και συναδέλφου της Jean Santi, ο οποίος πέθανε πριν από δύο χρόνια, τελώντας το καθήκον του. Το αστυνομικό σώμα ετοίμασε ένα άγαλμα, προκειμένου να τον τιμήσει, αλλά εκείνο έχει μία ομολογουμένως υπερβολική πόζα! Η Yvonne κάθε βράδυ λέει ηρωικά παραμύθια με έντονη παραστατικότητα στο γιο της, Theo, για τα κατορθώματα του πατέρα του. Βεβαίως εξαιτίας μιας εκπληκτικής σύμπτωσης, κατά τη σύλληψη κάποιων φιλελεύθερων… Σαδομαζοχιστών, μεταξύ των οποίων βρίσκονται και πολίτες με “ιερό” ρόλο, φτάνει στα αυτιά της Yvonne μια απρόβλεπτη είδηση.

 

Ο αρχηγός των συλληφθέντων με τα extra φερμουάρ, Guerin, ενημερώνει την υπαστυνόμο Santi, ότι το 2009 ο καταξιωμένος άντρας της οργάνωσε μια μεγάλη ληστεία σε γνωστό κοσμηματοπωλείο της Γαλλίας. Και πως κάποιος άλλος φυλακίστηκε αδίκως και εν αγνοία του για οχτώ χρόνια στη θέση του “ηρωικού” αρχηγού της αστυνομίας. Ο Louis, συνάδελφος και κουμπάρος του ζευγαριού γνώριζε τα πάντα. Η Yvonne κοιτάζοντας το πανάκριβο σπίτι των Santi πιο προσεκτικά, νιώθει εξαιρετικά απερίσκεπτη, που δεν “ανέγνωσε” νωρίτερα, πώς βρήκε τόσα χρήματα ο μαχητής του εγκλήματος. Θυμωμένη πλέον, καθώς αντιλήφθηκε, πως ζούσε με ένα κάθαρμα για οχτώ έτη -κάνοντας και παιδί μαζί του-, αλλάζει τελείως τα παραμύθια, που διηγείται στο γιο της. Περιγράφοντας τον Jean πλέον σε επίπονες καταστάσεις και με λιγότερα δόντια. Ο μικρός παραξενεύεται.

 

Ηρεμώντας από το σοκ η Yvonne μαθαίνει, ότι ο Antoine, δηλαδή ο άνθρωπος που έχασε οχτώ χρόνια από τη ζωή του στη φυλακή, δίχως να είναι ένοχος, εκτίει την “ποινή” του σε λίγες ημέρες. Έτσι η οργισμένη υπαστυνόμος δεν αποκαλύπτει τίποτα σε κανέναν. Όμως αποκτά ενδιαφέρον για τον ταλαιπωρημένο άνθρωπο και τον ακολουθεί κατά την αποφυλάκισή του, προκειμένου να δει, εάν τον συνέτριψε αυτή η απαίσια εξέλιξη.

 

Ο Antoine έχει να κοινωνικοποιηθεί αρκετά χρόνια και έτσι δεν ελέγχει ποιες σκέψεις του είναι σιωπηλές και ποιες πιο… εξωστρεφείς. Επιστρέφει στην αφοσιωμένη γυναίκα του, Agnes. Κατασκοπεύοντάς τους η Yvonne παρατηρεί, ότι ταιριάζουν μεταξύ τους με μια ρομαντικό – τρελή θεώρηση των πραγμάτων. Όμως το αληθινά παράξενο γεγονός είναι πως ο Antoine, κατά τη διάρκεια ενός ραντεβού του ζευγαριού, πηγαίνοντας να πάρει τσιγάρα, επιχειρεί να ληστέψει ένα μαγαζί, απλά για να καπνίσει.

Η προβληματισμένη Yvonne στο μεταξύ μεταστρέφει ολοκληρωτικά την ηρωική εικόνα του Jean στα παραμύθια του γιου της, αλλά ο μικρός δεν απομυθοποιεί με τίποτα τον πατέρα του (προς δυσάρεστη έκπληξή της)! Ο όχι  ιδιαίτερα νομοταγής πολίτης πλέον, Antoine, συνεχίζει τις μικροκλοπές. Αλλά υιοθετεί πια και τρομακτικά βίαιες τακτικές, προκαλώντας πρωτόγνωρη αίσθηση φόβου στη γυναίκα του και στο φιλήσυχο ταξιτζή, που ακούει περί των βανδαλισμών του. Η απορημένη υπαστυνόμος Santi τον παρακολουθεί, ώστε να κατανοήσει την ψυχοσύνθεσή του. Φαίνεται, ότι ο συγκεκριμένος άνθρωπος έχει εξοργιστεί με τα οχτώ χαμένα έτη, στα οποία τον “βάφτισαν” ως εγκληματία. Η υπαστυνόμος με ένα “μικροατύχημα” παρουσιάζεται άκομψα στη ζωή του, δίχως να αποκαλύψει ωστόσο την επαγγελματική της ιδιότητα.

 

Του λέει, ότι έχει κάθε δικαίωμα να αντιδρά έτσι, επειδή -όπως της αποκάλυψε- είναι πραγματικά αδικημένος. Όμως αντί να εκτονωθεί το μένος του Antoine με αυτή τη σπάνια ενσυναίσθηση, εκείνος δικαιολογεί μια εναλλακτική, παράνομη δικαιωματική φύση από αυτό το σημείο και στο εξής. Συν τοις άλλοις ερωτεύεται την Yvonne.

 

Εκείνη γοητεύεται, απελευθερώνεται και εξομολογείται στο Louis, ότι ήθελε να τον προσεγγίσει ερωτικά τα τελευταία δύο χρόνια. Ο συνάδελφός της ενθουσιάζεται υπερβολικά και χάνει την αυτοσυγκέντρωσή του, κατά τη διάρκεια σημαντικών εξομολογήσεων από ακατάλληλους συμπολίτες με παροδικές κρίσεις ειλικρίνειας (!) στο αστυνομικό τμήμα.

 

H Yvonne αγαπά τον Louis και επισήμως, αλλά γοητεύεται από τον κυκλοθυμικό Antoine. Ο οποίος σκέφτεται να αφήσει την πιστή σύζυγό του, Agnes, για την υπαστυνόμο. Η τελευταία προκειμένου να καλύψει την αστυνομική της ταυτότητα τον παραπλανά, λέγοντάς του ότι βρέθηκε στο αρμόδιο τμήμα ως συλληφθείσα, για κάποιο λόγο… Αλλά εκείνος εξακολουθεί να τη θέλει!

 

Ο Antoine θέτει το απόλυτο σχέδιο εκδίκησης σε εφαρμογή, στοχεύοντας ένα κοσμηματοπωλείο, που του άλλαξε τη ζωή…

 

Σκηνοθεσία:

Εναρκτήριο ύφος σκηνοθετικής αφήγησης:

 

Η ταινία ξεκινά με μια παιχνιδιάρικη μουσική, ενώ ακούγεται η συνομιλία μεταξύ μητέρας και μικρού αγοριού, πίσω από μια πόρτα υπνοδωματίου. Ξαφνικά κάποια ειδική ομάδα αστυνομικών, έχοντας έναν αρχηγό-καθοδηγητή, εισβάλλει σε έναν εσωτερικό χώρο. Στην οθόνη εμφανίζονται γράμματα με τα ονόματα των ηθοποιών του έργου. Ο αρχηγός της ειδικής ομάδας είναι άτρωτος, υπερνικά μόνος όλους τους εχθρούς του, χωρίς καν να τσαλακωθεί και πραγματοποιώντας ένα άλμα από ύψος, που βεβαιότατα θα επέφερε θάνατο, προσγειώνεται από το κτίριο -χωρίς γρατζουνιά- σε ένα κίτρινο, αμάξι κάμπριο. Μάλιστα κάνει και αστεία περί τραυματισμών με το συνάδελφό του. Επρόκειτο για ένα ηρωικό παραμύθι, διαστάσεων ταινίας του σινεμά, εκπεφρασμένο από τη μητέρα Yvonne προς το γιο Theo, για τον πατέρα του, Jean Santi. Τον αγαπητό αρχηγό της αστυνομίας. Ακολουθεί ο τίτλος της ταινίας En Liberte με κόκκινα γράμματα.

 

Όλοι οι αστυνομικοί παρευρίσκονται σε μια τιμητική ομιλία προς τη μνήμη  του σπουδαίου Jean Santi, μα το άγαλμα που αποκαλύπτεται σαν μορφή από comic, είναι κάπως υπερβολικό! H Yvonne επιθυμεί αστυνομική δράση, όμως ο Louis εγκλωβίζει με χειροπέδες εκείνη στο τιμόνι του αμαξιού. Στο αστυνομικό τμήμα αφού ολοκληρώθηκε η επιχείρηση, έχει συλληφθεί μια ύποπτη οργάνωση σαδομαζοχιστών. Ο Louis μιλά με έναν από αυτούς και εκείνος επιβεβαιώνει με απόλυτα ήρεμο ύφος μια προηγούμενη κατάθεσή του, περί ακούσιας, προσωπικής συμμετοχής στα δρώμενα με τις δερμάτινες ενδυμασίες. Το επόμενο πλάνο μας δείχνει κάποιον άλλο “ομοϊδεάτη” του, που εκλιπαρεί να του δέσουν πιο σφιχτά τις χειροπέδες. Και επιστρέφουμε στο γαλήνιο κύριο, όπου ο αστυνόμος Louis τον ενημερώνει, πως μπορεί να φύγει ελεύθερος πλέον και να κηρύξει ξανά το λόγο του θεού.

 

Ένας άλλος με μάσκα αλλοίωσης φωνητικών χορδών αναγνωρίζει κάποια κοσμήματα της Yvonne, όταν εκείνη τον ανακρίνει. Βγάζοντας την παράξενη απόκρυψη προσώπου της ανακοινώνει, ότι είναι ο Guerin. Ο οποίος είχε συνεργαστεί με τον περίφημο Jean Santi (αρχηγό της αστυνομίας), για μια ληστεία του 2009 σε γνωστό κοσμηματοπωλείο. Και έτσι μπήκε στη φυλακή κάποιος άλλος στη θέση του μεγάλου Santi. Η συγχυσμένη Yvonne ρωτά μετά  για επιβεβαίωση το συνάδελφό της, Louis, ο οποίος δεν δύναται στο ψέμα. Της επικυρώνει τα απίστευτα λεγόμενα του Guerin. Το μέσο (κάμερα) μας αποτυπώνει τη ματιά εκείνης σε διάφορα, ακριβά αντικείμενα του σπιτιού της. Και τελικά στην πρόσοψη της βίλας, που η ίδια τα τελευταία οχτώ χρόνια κατοικεί. Απορεί, πως δεν το είχε υποπτευθεί. Η θυμωμένη υπαστυνόμος αλλάζει άρδην την εξιστόρηση ανδραγαθημάτων του Jean, στα μάτια του μικρού Theo.

 

Γενικά, στο έργο θα παρακολουθήσουμε μια ασυνήθιστη, αλλά σωστά συνδεδεμένη, σκηνοθετική δομή.

 

Τα βραδινά παραμύθια της Yvonne προς το μικρό Theo θα δώσουν τη σκυτάλη στην πραγματική ζωή της ίδιας. Εκεί θα εισέλθει ο αποφυλακισθείς Antoine, καθώς η υπαστυνόμος τον παρακολουθεί, χωρίς εκείνος να το γνωρίζει. Θα γίνουμε μάρτυρες της προσωπικής επικοινωνίας του κοινωνικά επανενταγμένου Γάλλου με τη σύζυγό του, Agnes. Αλλά και γνώστες της οργισμένης, εκδικητικού – εγκληματικού χαρακτήρα, καινούργιας ψυχοσύνθεσής του. Την οποία ο πολίτης Antoine θα εκμυστηρευτεί άφοβα στην κεκαλυμμένη υπερασπίστρια του νόμου, Yvonne, καθώς αγνοεί την επαγγελματική της ταυτότητα. Έτσι γοητεύεται από εκείνη. Η ίδια είναι μπερδεμένη, γιατί σκέφτεται και το Louis. Ο οποίος με την Yvonne, είναι σφόδρα ερωτευμένος.  

 

Οι οπτικές γωνίες μέσα στο έργο λοιπόν είναι μεν αρκετών κύριων χαρακτήρων (Yvonne, Theo, Antoine, Agnes, Louis), αλλά η πρωταγωνίστρια με τον περισσότερο κινηματογραφικό χρόνο είναι η Yvonne. Αυτό αποδεικνύεται από την κατασκοπεία της στην προσωπική ζωή, καθώς και στην εγκληματική δράση του Antoine. Επίσης τα ηρωικά παραμύθια τα κατασκευάζει εκείνη. Την εμφάνισή τους κάνουν και κάποιοι δεύτεροι, μα χαραγμένοι στη μνήμη των θεατών ρόλοι, όπως ο φοβισμένος ταξιτζής ή ο κύριος με τις δολοφονικές τάσεις. Ο τελευταίος επισκέπτεται το αστυνομικό τμήμα με σακούλες απάνθρωπου περιεχομένου.

 

Η κινηματογραφική διάσπαση λοιπόν θα μπορούσε να γίνει ως εξής:

 

1) Η Yvonne εγκωμιάζει ως ηρωική την καριέρα του αποθανόντος  Jean, στο γιο της, Theo.

 

2) H υπαστυνόμος αποκτά έντονη δυσαρέσκεια, μαθαίνοντας από τον Guerin, ότι ο σύζυγός της υπήρξε στην πραγματικότητα περίτρανος ληστής.

 

3) Η ανήσυχη επαγγελματίας παρακολουθεί τον αποφυλακισθέντα με εγκληματικές τάσεις, Antoine.

 

4) Γνωρίζει τον οργισμένο πολίτη Antoine και γοητεύεται από μια αίσθηση ελευθερίας, που εκείνος της δίνει.

 

5) Καταλαβαίνει, ότι αγαπά το Louis, αλλά θέλει να σώσει κατά κάποιο τρόπο τον Antoine.

 

Η ταινία ξεκινά ως απόλυτα χιουμοριστική, με μια ατμόσφαιρα καθαρά κινηματογραφικών, κωμικών ηρώων, αν και τα προβλήματά τους είναι αρκετά ανθρώπινα. Ωστόσο, στην πορεία αποκαλύπτεται μια πραγματικά ενδιαφέρουσα άποψη της αγάπης στο έργο, η οποία εκφράζεται κυρίως από την αλληλοκατανόηση και αλληλοϋποστήριξη ανάμεσα σε κάθε ζεύγος.

 

Οι Antoine και Yvonne νιώθουν έλξη μεταξύ τους, αλλά όχι εκείνη της συνολικής μορφής συντροφικότητας, με την οποία θα επέλεγαν το ιδανικό ταίρι. Καθώς η γοητεία βρισκόταν σε μια ιδέα. Σε ένα όμορφο ψέμα. Όμως με τους δικούς τους συντρόφους (Agnes και Louis αντίστοιχα) όλα είναι αληθινά. Δηλαδή η συνάντηση των Yvonne και Antoine έδωσε μια πρωτόγνωρη έμπνευση και στους δύο, ώστε να συνεχίσουν το ταξίδι της ζωής.

 

(περισσότερη ανάλυση περί σκηνοθεσίας ακολουθεί σε σχετική, κάτωθι κατηγορία της στήλης)

 

Ερμηνείες:

 

Adele Haenel: Υποδυόμενη την πρωταγωνίστρια, υπαστυνόμο Yvonne Santi. Η οποία στην ουσία προσπάθησε να διορθώσει το εγκληματικό λάθος του άντρα της (Jean Santi), αλλά…

 

Ξεχωρίζει, μόλις μαθαίνει από το Guerin, για το εγκληματικό παρελθόν του άντρα της. Η σύγχυση τότε είναι αισθητή στο χαρακτήρα της Yvonne. Όπως και η απογοήτευση μαζί με το θυμό αργότερα, όταν εκείνη “κοιτά” πιο προσεκτικά τα πολυτελή αντικείμενα του σπιτιού της. Ακολουθώντας αρχικά τον Antoine, η ηθοποιός ως Yvonne μεταδίδει την κωμικότητα εύκολα στους θεατές, είτε μονολογεί είτε χρησιμοποιεί ανάλογες εκφράσεις.

 

Αλλοιώνοντας το ηρωικό παραμύθι ερμηνεύει σωστά μια αίσθηση παραξενιάς, όταν ο μικρός Theo εξακολουθεί να συμπαθεί την αύρα του πατρικού του προτύπου. Συνεχίζοντας να ακολουθεί στο πουθενά τον Antoine, ως Yvonne εκφράζει στον εαυτό της, ότι εκείνος παραμιλάει, μα μετά μονολογεί και η ίδια με δυστυχισμένο ύφος. Αυτή είναι μια αλλαγή, όπου κατά κάποιο τρόπο η ερμηνεύτρια αρχικά “μιλά” και στους θεατές για την παράξενη συμπεριφορά του Antoine, ενώ μετά μας δείχνει, ότι παραμιλά η ίδια ως στενοχωρημένη για τη διαλυμένη της ζωή. Εξαιτίας αυτής της ενδιαφέρουσας απότομης αλλαγής “αποδέκτη”, εφιστά την προσοχή στο κοινό μεταδίδοντας την κωμωδία, αλλά και μια δραματική, μικρή ερμηνευτική αναφορά. Συγκινείται άψογα κατ’ επανάληψη, δακρύζοντας αρκετές φορές, όταν η Agnes πηγαίνει στο αστυνομικό τμήμα, ζητώντας βοήθεια για τον άντρα της.

 

Μπαίνοντας στη θάλασσα απελπίζεται, μα μετά στηρίζει ψυχολογικά τον Antoine. Είναι ενθουσιώδης με τον Louis, ανακοινώνοντάς του τι νιώθει για εκείνον.

 

Damien Bonnard: Στο ρόλο του Louis. Του ερωτευμένου συναδέλφου με την Yvonne.

 

Είναι εκπληκτική μια έκφραση, που κάνει ο ηθοποιός, όταν ο Louis αδυνατεί να πει ψέματα. Μοιάζει σαν να του κόβεται η ανάσα. Τη δεύτερη φορά, (μιλώντας με την πρωταγωνίστρια στο αμάξι) είναι ακόμα πιο αισθητή αυτή η ερμηνεία. Όταν η Yvonne του ανακοινώνει τον έρωτά της, εκείνος ως Louis στην αρχή δεν το πιστεύει, μιλώντας βαριεστημένα, αλλά γρήγορα νιώθει χαρά! Στο αστυνομικό τμήμα είναι απόλυτα απορροφημένος με τον έρωτα της Yvonne και χάνει την κρίσιμη κατάθεση ενός ανήσυχου δολοφόνου με παροδικές τάσεις ειλικρίνειας.

 

Όταν δε η Yvonne του ανακοινώνει την αγάπη της, μέσα από συνήθειες, που  έχει παρατηρήσει προσεκτικά στον ίδιο, περιγράφοντάς τες σαν να είναι προτερήματα… Τότε ο ερμηνευτής μας κάνει να σκεφτούμε, ότι κάπως έτσι είναι μάλλον η έκφραση μιας έντονης ευτυχίας, την οποία περίμενε καιρό κάποιος!

 

Pio Marmai: Ενσαρκώνοντας τον ιδιόρρυθμο, απογοητευμένο και μπερδεμένο σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα, Antoine.

 

Σαφώς, ο ερμηνευτής μας έχει πείσει για μια παράξενη ψυχοσύνθεση ενός χαρακτήρα, ο οποίος έχει μεν αδικηθεί, αλλά συμπεριφέρεται πραγματικά αλλόκοτα. Βγαίνοντας από τη φυλακή επιβαίνει σε ένα λεωφορείο χωρίς εισιτήριο και σκέφτεται δυνατά. Ο ηθοποιός υποστηρίζει υποκριτικά με σωστό τρόπο, ότι ο ρόλος έχει καιρό να κοινωνικοποιηθεί. Οι εκφράσεις του ενισχύουν αυτό το προφίλ. Καθώς το βλέμμα του χάνεται και ως Antoine έχει κυκλοθυμική συμπεριφορά. Φαίνεται όντως βίαιος, αντιμετωπίζοντας την ατυχή παρέα, που “έκανε το λάθος” να του επισημάνει, ότι τους έκλεψε. Τον ηρεμεί μόνο η Agnes και πλέον η Yvonne.

 

Φεύγει περπατώντας (ενώ τον ακολουθεί κρυφά η Yvonne) και κάνει κυριολεκτικά διάλογο με τον εαυτό του, έχοντας διαφορετικά συναισθήματα “ανταπάντησης.” Μας πείθει, πως βγήκε προσωρινά ο ώμος του. Εμπνέεται από τα λεγόμενα της Yvonne. Στο ραντεβού τους δείχνει πράγματι νευρικός, περιμένοντας.

 

Audrey Tautou: Στο ρόλο της Agnes. Της ρομαντικής-αφοσιωμένης συζύγου του Antoine.

 

Η συγκεκριμένη ηθοποιός μας έχει αποδείξει πάρα πολλές φορές, ότι διαθέτει μια μοναδική, υποκριτική ικανότητα να μεταφέρει κάθε φορά ένα διαφορετικό χαρακτήρα στη μεγάλη οθόνη. Και μάλιστα συνήθως χωρίς να αλλάξει την εμφάνισή της ιδιαίτερα. Αλλά ούτε και πραγματοποιώντας υπερβολικές, προσδιοριστικές εκφράσεις. Η προσέγγισή της είναι, ότι εστιάζει στον πυρήνα της ψυχής του εκάστοτε ρόλου.

 

Ως Agnes λοιπόν αιφνιδιάζεται, κατά την πιο σύντομη επιστροφή του Antoine. Τα λόγια ταυτίζονται με την έκφρασή της, μόλις η ίδια περιγράφει σε κοινό και Antoine, ότι η έκπληξή της υπερέβη την αντίστοιχη προσωπική χαρά και τελικά εκείνη λυπάται. Τότε μυεί τους θεατές σε ένα σοβαρό βλέμμα ρομαντικής – τρελής θεώρησης, λέγοντας στο σύζυγό της να παριστάνει, πως ξαναέρχεται, προκειμένου να βιώσουν καλύτερα την ξεχωριστή στιγμή. Ταράσσεται στη συνέχεια με την πρωτόγνωρη βιαιότητα του συντρόφου της σε άλλους πολίτες.

 

Χωρίς να βλέπει τον Antoine, η ερμηνεύτρια ως Agnes στο σπίτι τους -από άλλο δωμάτιο- κάνει μια ομιλία αγάπης, απευθυνόμενη σε εκείνον. Αν και αργότερα αυτός σχεδιάζει να την εγκαταλείψει, η Agnes του αποκρίνεται πάλι ρομαντικά με έμμεσο τρόπο συγκίνησης. Μέσω μιας ήρεμης φωνής, εξιστορώντας του ένα όνειρό της.

 

Επιτυχής ή ανεπιτυχής η απόδοση σεναρίου, σκηνοθεσίας και ερμηνειών:

 

Το σενάριο γράφτηκε από τους Benjamin Charbit, Benoit Graffin και Pierre Salvadori (σκηνοθέτης). Συγκεκριμένα η αρχική ιδέα της ιστορίας δημιουργήθηκε από τους Benoit Graffin και Pierre Salvadori.  Τις στιχομυθίες έγραψε ο Pierre Salvadori. Ενώ οι προσθήκες στις δράσεις των ηρωίδων/ηρώων και στην εξέλιξη της πλοκής (screenplay) πραγματοποιήθηκαν από τους  Benjamin Charbit, Benoit Graffin και Pierre Salvadori. Η γλώσσα που χρησιμοποιήθηκε, ήταν τα γαλλικά.

 

Οι χαρακτήρες του έργου παρουσιάζουν εμφανείς, μεγάλες αντιθέσεις μεταξύ τους, αλλά αλληλοσυμπληρώνονται σαν το σύμπαν της σύνθετης, αληθινής ζωής. Εκτός από τους πρωταγωνιστές ξεχωρίζουν και δεύτεροι ρόλοι, σκιαγραφώντας συνολικά ένα δείγμα κοινωνικού συνόλου (ταξιτζής, εστιάτορας, υπάλληλος σε κατάστημα με τσιγάρα, πολίτες που διασκεδάζουν σε μπαρ, ιδιοκτήτες και πελάτες σε κοσμηματοπωλείο, κάτοικοι σε λούνα παρκ). Βεβαίως υπάρχει ένα καθαρά χιουμοριστικό και κωμικό πλαίσιο, στο οποίο η “διακριτική υπερβολή” είναι συχνά παρούσα (οργάνωση σαδομαζοχιστών, δολοφόνος που εξομολογείται στο αστυνομικό τμήμα τα πάντα και δεν τον ακούνε κ.α.).

 

Τα κείμενα είναι πολύ χιουμοριστικά λόγω ακραίων (σαδομαζοχιστής, που θέλει εντός του αστυνομικού τμήματος να του σφίξουν πιο πολύ τις χειροπέδες) ή αντιφατικών καταστάσεων (η Yvonne αν και είναι αστυνομικός, λέει στον Antoine, ότι είναι δικαίωμά του να θέλει να κάνει εγκλήματα για εκδίκηση). Αλλά έχουν και ρομαντική προσωπικότητα, η οποία αργότερα συνδέεται σωστά με την πλοκή. Ο Antoine λέει στην Yvonne,  “Νιώθω, ότι μαζί σου έχω το δικαίωμα να ζήσω.”  

 

Οι συνδεδεμένες ιστορίες των Antoine και Yvonne, όπου έχασαν εκατέρωθεν οχτώ χρόνια από τη ζωή τους έχουν ενδιαφέρον. Ωστόσο, ο Antoine δεν είχε καμία ευθύνη, ενώ η Yvonne όφειλε να καταλάβει, πως κάτι ήταν ύποπτο στις παχυλές, οικονομικές απολαβές του άντρα της. Το στοιχείο που κινεί την περιέργεια, είναι η διάθεση ενσυναίσθησης από την υπαστυνόμο προς τον αδικημένο, Γάλλο πολίτη. Θέλοντας να κατανοήσει την οργή της ψυχοσύνθεσής του.

 

Η επαγγελματική-δεοντολογική οντότητα της Yvonne συναντά αρμονικά την ανθρώπινη- ηθική υπόστασή της. Επιχειρεί να επανορθώσει κατά κάποιο τρόπο για την εγκληματική στοχοποίηση στον Antoine από τον άντρα της, Jean Santi. Έτσι εκείνη δοκιμάζει μια τακτική αναγνώρισης του μένους του Antoine, λέγοντας ως άνθρωπος (και επαγγελματίας αστυνομικός στα κρυφά), ότι το δικαιολογεί απόλυτα. Ελπίζοντας φυσικά εκείνος να συνέλθει και να σταματήσει εκεί. Αλλά τα πράγματα γίνονται χειρότερα! Γιατί πρώτον αυτός συνεχίζει την εγκληματική πορεία του και δεύτερον την ερωτεύεται. Έτσι η διάσταση της κωμωδίας αναπτύσσεται αβίαστα και ευχάριστα!

 

Κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει, ότι γίνονται πολλές αναφορές στο αστυνομικό σώμα. Υπάρχει λοιπόν μια καυστική, ξεκάθαρη αναφορά με ισχυρή, ακριβοδίκαιη κριτική, αλλά αυτή στο σενάριο δεν απαξιώνει το ρόλο ενός αστυνομικού. Αντιθέτως, αναζητά τους λίγους, που είναι έντιμοι χωρίς να περιμένουν ή να στολίζονται με τιμητικές διακρίσεις. Όπως φερειπείν συνέβη με τη μνήμη του Jean Santi (με το cartoon-ίστικο άγαλμά του, ενώ στην ουσία ήταν ένας κλέφτης πολυτελείας). Αφήνει λοιπόν το σενάριο μια ελπίδα για αστυνομικούς με άλλη ηθική κράση. Σαν την Yvonne και το Louis. Οι οποίοι (όπως όλοι μας) λειτουργούν μεν ηθικά και λογικά, αλλά είναι άνθρωποι και ερωτεύονται κιόλας.

 

Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Pierre Salvadori. Σαν κύριο “όπλο” της κωμωδίας λειτουργεί αρκετές φορές στην ταινία το στοιχείο της επανάληψης! Μέσω μιας σύνδεσης, η οποία προκαλεί ελεύθερου φάσματος συνειρμούς, επισκεπτόμενη το μυαλό των θεατών. Δηλαδή, τα συνδεδεμένα γεγονότα ενδέχεται να παρουσιάζουν διαμέσου της επαναληπτικής χρήσης ομοιότητες ή αντιθέσεις.

 

Η γιγάντια θύρα της φυλακής θα μας απασχολήσει, μόλις βγει στον κόσμο της ελευθερίας ο Antoine, μα και κάποιος άλλος άνθρωπος πολύ αργότερα. Καθώς ο φακός θα μας υποδείξει πόσο μικρός είναι ο άνθρωπος μπροστά στη μεγάλη, πράσινη πόρτα του συγκεκριμένου κτιρίου. Η ιδέα της επιστροφής στη ζωή μετά την αποφυλάκιση, που είδαμε να βιώνουν οι Antoine-Agnes, διαμέσου της σκόπιμα επανειλημμένης αναπαράστασης μιας συγκινητικής συνάντησης, θα “ξαναειπωθεί” σκηνοθετικά σε διαφορετικό, χρονικό διάστημα και τόπο. Με άλλους συντρόφους.

 

Η όψη της πόρτας του υπνοδωματίου του Theo μας επεξηγεί αρκετές φορές, πως έπεται μια βραδινή ιστορία, διηγημένη από τη μητέρα του. Τα παραμύθια, που διηγείται η Yvonne (αφότου μάθει, πως ο Jean υπήρξε ληστής κοσμηματοπωλείου) στο μικρό Theo για τον Jean Santi, θα φθείρουν στην πορεία όλο και περισσότερο την εικόνα του πατρικού προτύπου. Όμως το αγόρι δεν απομυθοποιεί με τίποτα τη δράση του πατέρα του. Έτσι η θυμωμένη, αλλά κυρίως προστατευτική για το παιδί μητέρα, δεν σταματά την εξιστόρηση με χαρακτήρα κινηματογραφικής περιπέτειας στον Theo. Για αυτό το λόγο, εκείνος θα κρατήσει στο μυαλό του αργότερα μια τέτοια ηρωική εικόνα για τον πατέρα του.

 

Οι δύο σκηνές με το ταξί μας δείχνουν στην πραγματικότητα, ότι πρόκειται για την οπτική γωνία του οδηγού και όχι του Antoine. Και μάλιστα αυτό γίνεται με πολύ κωμικό τρόπο, καθώς ο ταξιτζής είναι παραδόξως εκείνος, που αναγνωρίζει (με φρίκη) τη δεύτερη φορά τη φιγούρα του Antoine και όχι το αντίθετο. Μολονότι  ο οργισμένος Γάλλος φορά μια μάσκα με κέρατα (ενώ ο οδηγός είναι, όπως ξυπνάει κάθε πρωί…)

 

Το όνειρο της Agnes με ένα θησαυρό, θα πραγματοποιηθεί αργότερα.

 

Ανεξάρτητα από την επανάληψη, στο εν λόγω έργο η κωμωδία κάνει απίστευτες, καλλιτεχνικά χιουμοριστικές, υπερβάσεις, προσεγγίζοντας θέματα τα οποία στην πραγματικότητα είναι φρικτά. Αλλά έτσι όπως έχουν αποδοθεί, μοιάζουν αστεία. Λόγου χάριν, ο Louis είναι απορροφημένος με την ιδέα του έρωτα της Yvonne και έτσι στο αστυνομικό τμήμα αγνοεί τα λεγόμενα του κυρίου με τις σακούλες δολοφονικού περιεχομένου. Αργότερα, εκείνος ξαναέρχεται με όλο και περισσότερες! Κλειδί εδώ φυσικά για την απρόβλεπτη ευδαιμονία του κοινού είναι η κινηματογραφική φύση της απόκρυψης των δολοφονικών ενεργειών. Παρόλα αυτά, ο γαλλικός κινηματογράφος προσφέρει με μοναδικό τρόπο γενικώς παρόμοιες κωμικές στιγμές.

 

H Yvonne ανακαλύπτει το ρομαντικό κόλπο του συναδέλφου της, Louis στο Λούνα Παρκ και χαίρεται. Μα πρέπει να φύγει από το “σαγηνευτικό” βαγόνι του τρόμου, ώστε να προλάβει εγκαίρως την επικίνδυνη για άλλους πολίτες αντίδραση της νευρικής φύσης του Antoine… Που περίμενε μόνο για κάποιες ωρίτσες στο ραντεβού τους. Έτσι η υπαστυνόμος “χάνεται” μέσα σε καπνούς. Ενώ μετά κερδίζει ένα παιδικών διαστάσεων μηχανάκι σε διαγωνισμό σκοποβολής του Λούνα Παρκ. Το μοντάζ ανέλαβαν οι Isabelle Devinck και Geraldine Mangenot.

 

Το έργο εκτός από την ξεκάθαρη κωμική φύση του, αποκαλύπτει στα πιο ασυνήθιστα σημεία (από άποψη χώρων) και μια ισχυρή αύρα ρομαντισμού. Ο Louis επιλέγει να αγοράσει μια ανθοδέσμη στην Yvonne και οδηγεί μόνος για να τη συναντήσει. Η αφήγηση της σκηνοθεσίας μας δείχνει το όμορφο μπουκέτο από άνθη να περιστρέφεται από το εσωτερικό, αριστερό μέρος του παρμπρίζ δεξιά προς την αντίστοιχη “θέση” του συνοδηγού. Στη διεύθυνση φωτογραφίας είναι ο Julien Poupard (C’ est ca l’amour [2018}).  

 

Πραγματοποιείται στην ταινία μια όμορφη μίξη χιούμορ, κωμωδίας, ρομαντισμού και σταδιακά ελευθερώνεται μια απρόβλεπτα, ανεξάρτητη αίσθηση αληθινής αγάπης, που θα ενθουσιάσει όποιους θεατές παρακολουθήσουν με προσοχή αυτό το σύνθετο σκεπτικό.

 

Στις ομαδικές ερμηνείες:

 

Μάλλον είναι δύσκολο να ξεχάσει κανείς τη μεταφορά των Agnes και Antoine με ταξί. Στο πίσω κάθισμα βρίσκεται το ζευγάρι, μιλώντας με διαφορετική συναισθηματική κράση και αντιστοίχως ο φοβισμένος οδηγός -ακούγοντας τα λεγόμενά τους- με τις ανήσυχες εκφράσεις του έχει “κρασάρει=crush”

 

Δεν περνούν απαρατήρητοι οι τρεις security, που λειτουργούν λες και βλέπουν σαπουνόπερα στις κάμερές τους, κατά τη διάρκεια της ληστείας. Ειδικά η θυμωμένη σύσταση για τα κρακεράκια, ήταν ένα χιουμοριστικό στολίδι!

 

Στα ντουέτα των ερμηνειών ξεχωρίζουν:

 

Κατά κύριο λόγο οι Antoine και Yvonne:

 

– Στην ερημιά ανατροφοδοτούν με θάρρος ο ένας την άλλη. Ενώ στην κρίσιμη σκηνή της ληστείας, μιλούν για έντονα συναισθήματα αληθινών, ανθρώπινων σχέσεων, μέσα από μάσκες αλλοίωσης φωνών. Οι οποίες (σκοπίμως σκηνοθετικά) καθιστούν παράξενα ή γελοία τα λεγόμενά τους. Δεν είναι εύκολο να υποστηριχτεί μια τέτοια στιγμή από τους ηθοποιούς, καθώς η σταθερή σοβαρότητά τους καθορίζει ως κωμική τη στιγμή. Αλλά και διδακτική, με κάποια δόση έκφρασης ενσυναίσθησης.

 

– Οι Agnes και Yvonne στο αστυνομικό τμήμα, όταν ζητά βοήθεια για τον Antoine η πρώτη. H μεν Yvonne τότε συγκινείται με την αφοσίωση της συζύγου και η δε Agnes ανησυχεί ιδιαιτέρως για το μέλλον του Antoine.

 

– H ληστεία στο μαγαζί με τα τσιγάρα δείχνει ωραία ερμηνεία ρόλων από τον υπάλληλο και τον Antoine. Ειδικά ο ρόλος του υπαλλήλου έκανε ιδιαίτερα κωμική τη σκηνή!

 

– Η επιστροφή του ταξιτζή, έχοντας ως πελάτη διαβολικής μεταμφίεσης τον Antoine, ήταν απολαυστικά αστεία παρομοίως.

 

Συνεπώς αποδεικνύεται ως επιτυχής η απόδοση σεναρίου, σκηνοθεσίας και ερμηνειών.

 

Επιλογή Casting/Σχεδιασμός κοστουμιών:

 

Υπεύθυνος του τμήματος casting ήταν ο Philippe Elkoubi. Οι αποδόσεις των ηθοποιών στους πρωταγωνιστικούς ρόλους (που προαναφέραμε στην κατηγορία των ερμηνειών της στήλης) αποδεικνύουν, πως ο υπεύθυνος του τομέα πραγματοποίησε τις κατάλληλες επιλογές στις σωστές θέσεις ερμηνευτριών/ερμηνευτών. Εάν ξεχωρίζαμε κάποιες επιλογές του σε κύριους ρόλους -βάσει αποτελέσματος- ως πιο επιτυχείς, αυτές θα ήταν δύο. Πρόκειται φυσικά για την Adele Haenel (Yvonne) και έπειτα τον Pio Marmai (Antoine). Βεβαίως κατά την άποψή μου, εάν στο ρόλο της Audrey Tautou (Agnes) είχαν διατεθεί περισσότερα κινηματογραφικά λεπτά συμμετοχής, τότε θα βρισκόταν εκείνη στη δεύτερη θέση.

 

Κάτι το οποίο έχει επίσης ενδιαφέρον, είναι η ένταξη ηθοποιών, που εμφανίζονται σε δεύτερους ρόλους. Οι Bruno Chapelle (Guerin), Alexandre Marouani (οδηγός ταξί), Sylvain Katan (υπάλληλος σε μαγαζί πώλησης ειδών καπνιστού) και φυσικά ο Jean-Louis Barcelona (Ψυχοπαθής) είναι οι “αφανείς” ήρωες του έργου, που κοσμούν την κωμωδία περίτεχνα. Ας μην ξεχνάμε γενικώς και τον Vincent Elbaz (Jeane Santi) με την κινηματογραφική μορφή του ήρωα-πατέρα. Ο υπεύθυνος έκανε πολύ καλές επιλογές ηθοποιών.

 

Τα κοστούμια σχεδίασε η Virginie Montel. Οι ενδυμασίες της Agnes έχουν ενδιαφέρον, σαν να τις φορά κάποιο ξεχωριστό-ρομαντικό πλάσμα. Τα αντίστοιχα ρούχα του Louis διαθέτουν πιο ανοιχτά χρώματα, όταν η Yvonne έρχεται ερωτικά στη ζωή του. Το ντύσιμο του Antoine αλλάζει, όσο εκείνος εγκλιματίζεται στην αληθινή ζωή, μετά την αποφυλάκιση. Μα και ενόσω επίσης “εγκληματίζεται” (αν μας επιτραπεί ο χιουμοριστικός όρος) σε αυτήν. Την παράσταση βεβαίως “κλέβει” άνετα ο ρουχισμός των Antoine και Yvonne, κατά τη ληστεία στο κοσμηματοπωλείο! Εννοείται πως στην κωμωδία εξαιρετικά σημαντικό ρόλο παίζουν οι ερμηνείες, μα και τα κοστούμια βοηθούν το εγχείρημα. Η υπεύθυνη σχεδίασε με έντονη, χιουμοριστική φαντασία. Αποβλέποντας και σε συμβολισμούς (κέρατα στη στολή του Antoine).

 

Μουσική/Ηχητική υπόκρουση:

 

Τη μουσική του έργου έγραψε ο Camille Bazbaz. Η μουσική δίνει κινηματογραφική ατμόσφαιρα στην ταινία, ακριβώς στα σημεία, στα οποία το έργο τη χρειάζεται!

 

H ταινία ξεκινά με ένα παιχνιδιάρικο, μουσικό θέμα και πράγματι ακολουθεί τότε αυτό το διαφορετικό παραμύθι από την Yvonne στο μικρό γιο της. Αμέσως η μουσική υπόκρουση γίνεται περιπετειώδης. Η άφιξη του Antoine αιφνιδίασε την Agnes και έτσι η αφοσιωμένη σύζυγος του ζητά να επαναλάβει τη συγκινητική επιστροφή, ώστε να μη χαθεί η ιδιαίτερη στιγμή μεταξύ των. Ακούμε ένα πιάνο να παίζει, καθώς η Yvonne τους κατασκοπεύει απορημένη.  

 

Ο Antoine αποκτά ως “έπαθλο ληστείας” ένα πακέτο από τσιγάρα και ακούγεται τότε μια χορευτική μουσική με ηλεκτρικό μπάσο, κρουστά και ρυθμικά χτυπήματα χεριών. Όσο εξελίσσεται η ταινία, η ιστορία του παραμυθιού της Yvonne στο γιο της, Theo, περιλαμβάνει την ίδια περιπετειώδη μουσική της εισαγωγής του έργου.

 

Ο ήχος στο έργο σηματοδοτεί διαρκώς τη δράση.

 

Μετά τη συνομιλία των ήρεμων φωνών της Yvonne και του Theo, το παραμύθι της πρώτης συνοδεύεται από μια εντυπωσιακή, ηχητική υπόκρουση, κατά τις ενέργειες του άτρωτου Jean Santi. Ο αρχηγός των σαδομαζοχιστών δεν θέλει να πει πολλά στο αστυνομικό τμήμα, όταν το πρόσωπό του καλύπτεται από τη μάσκα με την αλλοίωση φωνής. Αλλά μόλις αναγνωρίζει τη σύζυγο του κάποτε ληστή-συνεργού του “λαλεί” άνετα, λέγοντας και το όνομά του.

 

Η παιδική ιστορία πλέον αλλάζει και ο ήρωας Jean δέχεται ηχηρά χτυπήματα από πυροσβεστήρες, καρέκλες και άλλα αντικείμενα, που χρησιμοποιούν οι εχθροί του. Ο μικρός Theo εκπλήσσεται. Ο Antoine βγαίνει από τη φυλακή και τα λεγόμενά του προσωρινώς δεν ξεχωρίζουν από τις προσωπικές αντίστοιχες σκέψεις. Αργότερα στην πρώτη του ληστεία ουρλιάζει μέσα από μια σακούλα σκουπιδιών. Οι επόμενες ενέργειές του είναι τόσο βίαιες, που έχουν ήχο και απόηχο τραυματισμών. Ο ταξιτζής ακούγοντας για αυτά τα γεγονότα “μετρά” τα οδικά κολωνάκια με το αμάξι του. Antoine και Yvonne καταλήγουν από ένα γκρεμό στο νερό. Αλλά οι επόμενοι διάλογοι δίνουν άλλο παλμό στην εκδικητική φύση του αδικημένου Γάλλου.

 

Ένας ειλικρινής δολοφόνος δεν βρίσκει κανέναν σοβαρό ακροατή στο αστυνομικό τμήμα. Η Agnes δεν συντονίζεται με τη φωνή της καρδιάς του Antoine. H Yvonne προσπαθεί να φτάσει στον οργισμένο Antoine, χρησιμοποιώντας ένα ασυνήθιστο, μεταφορικό μέσο. Εκείνος χτυπά νευρικά το πόδι του στο εστιατόριο και έπειτα δημιουργεί το χάος. Antoine και Yvonne ανταλλάσσουν τα πιο ειλικρινή λόγια, μέσα από μάσκες φωνητικής αλλοίωσης, αλλά οι ίδιοι επικοινωνούν μεταξύ τους, ασχέτως εάν οι υπόλοιποι δεν τους κατανοούν. Η πόρτα της φυλακής και πάλι ανοίγει.

 

“Η αμοιβαία έμπνευση και γοητεία δύο ανθρώπων, που αγαπήθηκαν προσωρινά μέσα από κωμικές συνθήκες, ώστε να ερωτευτούν τελικά παντοτινά, χωρίς φόβο, το… αληθινό τους ταίρι”

 

Μια διανομή από τη Spentzos film

 

O Eretikos κριτικός Γιάννης Κρουσίνσκυ