Τάσος Νούσιας: “Ο τρόπος που διαχειριζόμαστε τις ζωές μας πρέπει να παραμείνει δικός μας”

Facebook Twitter Viber Messenger WhatsApp E-mail

συνέντευξη στον Γιάννη Παναγόπουλο //

Αν ο λόγος σου είναι αυθεντικός θα πάρεις την απάντηση που αξίζεις. Δίκαιο. Και σωστό. Αν η ερώτησή σου πυροδοτήσει τη σκέψη του, θα στο πει. Δίκαιο και αυτό. Αν του πεις για τον χαρακτήρα του άτεγκτου, εντελώς χειριστικού μπάτσου που ερμήνευσε στο “Έτερος Εγώ”: “Φίλε σου άξιζαν δυο καλές μπουνιές” θα σου απαντήσει: “Δεν είσαι ο πρώτος που το λέει αυτό”. Ο Τάσος Νούσιας είναι αυτό που λέμε ελεύθερο πνεύμα. Ο πρώην πρωταθλητής στίβου, πρωταγωνιστής πια στο θέατρο, ανυπομονεί. Σε λίγες ώρες θα καεί από έρωτα ερμηνεύοντας από σκηνής τον Ίωνα Δραγούμη. Στην παράσταση “Ιστορία χωρίς όνομα” κρατά τον ρόλο του Έλληνα διπλωμάτη – πολιτικού που αγάπησε και αγαπήθηκε παράφορα από την Πηνελόπη Δέλτα. Πριν γίνει αυτό, ήπιαμε καφέ. Ήταν αρκετά νωρίς το πρωί, αλλά οι καλές κουβέντες δεν έχουν ωράριο. Έτσι δεν είναι; Μετά από πολλούς μήνες αναγκαστικής σιωπής, επιτέλους, στα θέατρα ξανακούγονται φωνές, θα ακουστούν ξανά κουδούνια και χειροκροτήματα. Ο Τάσος που γνώρισα πάει κάπως έτσι.

-Θα πιούμε καφέ μαζί;
Ναι. Θα πιούμε έναν καφέ μαζί και μετά θα χαθούμε στη μέρα.

-Σε λίγο θα ανάψω και τσιγάρο. Το πρώτο τσιγάρο της μέρας.
Είμαι ομοιοπαθής.

-Εσύ, ο πρώην δρομέας, ο πρωταθλητής του στίβου, ομοιοπαθής;
Ξέρεις πώς είναι αυτά. Όταν τελειώνει η υγεία αρχίζει η αμαρτία. Πρέπει να τα κάνεις όλα σε αυτή τη ζωή.

-Πότε ξεκίνησες το τσιγάρο;
Αμέσως μετά τον πρωταθλητισμό. Το πρώτο τσιγάρο το έκανα για πλάκα. Σε ένα κλαμπ, ένα βράδυ, είπα να καπνίσω ένα. Ε, ξέρεις πώς πάνε αυτά. Με έπιασε η πρώτη σούρα που λένε. Πρέπει να το θυμάσαι και εσύ αυτό. Τα πρώτα τσιγάρα δεν πήγαιναν μόνα τους. Είχανε και μια ζαλάδα όταν τα έκανες. Τελικά επικράτησε αυτή η σούρα και εκεί έδεσε η όλη ιστορία. Κάπνιζα ένα τσιγάρο μέρα παρά μέρα και μετά δύο τσιγάρα μέρα παρά μέρα και μετά τρία. Το πράγμα μαζί μου πήγε σιγά – σιγά.

-Κάπως έτσι πάει με όλους τους καπνιστές.
Πάντως εδώ και τρία χρόνια κάνω αυτά τα Heet. Στα προτείνω. Έχουν καθαρίσει τα πνευμόνια μου. Άρχισα να τρέχω ξανά, οκτώ, δέκα χιλιόμετρα χωρίς πρόβλημα. Άσε που κόπηκε ο πρωινός βήχας. Και καπνίζω πολύ από δαύτα. Δύο, τρία πακέτα. Είμαι με ένα τσιγάρο διαρκώς στο στόμα. Είμαι νικοτινομανής.

-Έστω και έτσι, θεωρείς τον εαυτό σου ακόμα καπνιστή;
Ναι. Ναι φυσικά. Η όλη ιστορία του τσιγάρου είναι η νικοτίνη. Το εθιστικό του κομμάτι εκείνη είναι. Πια όμως δεν μπορώ με τίποτα να καπνίσω από το άλλο το κανονικό τσιγάρο. Δεν μπορώ να το αναπνεύσω.

-Υπάρχει πια ένα ερώτημα που απολαμβάνω τις απαντήσεις του. Κάθε φορά που ρωτώ: “Πώς πέρασες στον εγκλεισμό;” παίρνω και μια διαφορετική απάντηση. Η δική σου απάντηση στο ίδιο ερώτημα ποια είναι;
Η πρώτη καραντίνα με βρήκε μετά από πολλή δουλειά. Μετά από συνεχόμενες παραστάσεις. Στην πρώτη καραντίνα ξεκουράστηκα. Το περιβάλλον δίπλα μου ησύχασε. Ήταν κάτι πρωτόγνωρο για όλους. Από άκρη σε άκρη σε όλη την πόλη υπήρχε μια τρομερή ησυχία και μια καθαρότητα. Αυτό ήταν κάτι που το δεχτήκαμε όλοι. Όμως υπήρξαν και τα παρελκόμενα. Οι εγκλεισμοί έφεραν μαζί τους και μια έντονη αγωνία για το μέλλον. Οι εξαντλητικές πολιτικές σε παγκόσμιο επίπεδο, όχι μόνο λοκάλ, παρόλο που ήμασταν τα παιδιά που έδειξαν τον μεγαλύτερο ζήλο στην εφαρμογή των μέτρων άρχισε να μου δημιουργεί υποψίες, να αναρωτιέμαι. Μετά άρχισα να ενημερώνομαι. Έφταναν ολοένα και περισσότερα δεδομένα γύρω από τον πανδημία, την Covid-19. Στην αρχή όμως ήμασταν ψαρωμένοι όλοι. Καθαρίζαμε και τις σακούλες από το σούπερ μάρκετ.

-Το θυμάσαι αυτό;
Αν το θυμάμαι; Καθαρίζαμε τα πάντα. Πιάναμε πέντε ευρώ στα χέρια μας και τρέχαμε να πλυθούμε. Γρήγορα άρθηκαν αυτές οι φοβίες μέσα μου. Πια θεωρώ υπάρχει μια “ατζέντα” που καλπάζει με φρενήρεις ρυθμούς.

-Το κορυφαίο θέμα αυτής της ατζέντας ποιο είναι;
Η καταστρατήγηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον πυρήνα τους. Βλέπουμε επιβολές σε όλα τα επίπεδα, σε παγκόσμια κλίμακα. Βιώνουμε φραγή στις ανθρώπινες σχέσεις. Φραγή στις ψυχικές και σωματικές επαφές. Φραγή στη διάδραση της κοινωνίας. Υπάρχουν μόνο απαγορεύσεις σε πολύ μεγάλη κλίμακα. Αυτό είναι ένα πράγμα που σε κάνει να αναρωτιέσαι. Όλοι είναι ενήμεροι. Όλοι γνωρίζουν πώς να προφυλαχθούν. Δεν είμαστε όλοι μωρά παιδιά και όμως αντιμετωπιζόμαστε έτσι. Έκλεισαν τα σχολεία και μετατρέψαμε τα παιδιά σε τζάνκια μπροστά στα κομπιούτερ. Τα οποία παιδιά ποτέ δεν κινδύνευσαν από την Covid-19 αλλά υπήρχε η δικαιολογία να μη μεταφέρουν τον ιό στους μεγάλους. Είπαμε: “ανοίγω τα μαγαζιά αλλά χωρίς μουσική” για να μη μιλάμε δυνατά, γιατί αν μιλάμε δυνατά θα φτυνόμαστε και έτσι θα ταξιδέψει ο ιός. Μιλάμε για παράλογα μέτρα που δεν βγάζουν γινόμενο. Δεν είμαι αρνητής της πανδημίας. Απλώς θέλω να μη σταματήσω να σκέφτομαι, να μπαίνω σε διάλογο, να ακούω όλες τις απόψεις ψύχραιμα. Είναι ηλίου φαεινότερο σε μένα πια πως πηγαίνουμε στον μετά άνθρωπο, στην τέταρτη βιομηχανική επανάσταση. Γίνεται μια αναπροσαρμογή στην κοινωνία των ανθρώπων με τον πιο βίαιο τρόπο. Αυτό που μένει στον κόσμο είναι να αφυπνιστεί, να αντισταθεί και να μην αγοράσει αυτή την ιστορία που του πουλούν άκριτα. Πλέον η κύρια οφειλή που έχουμε απέναντι στους εαυτούς μας είναι να ερευνούμε. Να αναζητούμε όλα τα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα και να σταθούμε σκωπτικά στην προπαγάνδα των μίντια και συγκεκριμένης ομάδας επιστημόνων. Γιατί υπάρχουν και άνθρωποι που είναι διδάκτορες, που είναι στις επιτροπές των εμβολιασμών και στέκονται κριτικά στο όλο πράγμα. Ο Δημήτρης Κούβελας, ο καθηγητής φαρμακολογίας στο ΑΠΘ είναι ένα παράδειγμα. Τον ακούω. Λέει πως εδώ βιώνουμε μια καταστροφή. Τις προάλλες άκουγα τον νομπελίστα Λουκ Μοντανιέ. Δήλωνε πως είναι εγκληματικό να γίνεται οριζόντιος εμβολιασμός, όταν μια πανδημία “τρέχει”. Επαναλαμβάνω, δεν είμαι αρνητής του ιού. Λέω πως οι πολιτικές που εφαρμόζονται με κάνουν δέκα φορές πιο σκεπτικό, πιο υποψιασμένο για το τι πραγματικά συμβαίνει.

“Θα πρέπει να υπάρχει σύνδεση, απόλυτη σύνδεση σκηνής και πλατείας για να λειτουργήσει μια θεατρική παράσταση. Δηλαδή ο ηθοποιός θα πρέπει να βρει τα κανάλια που θα ενεργοποιηθεί ο θεατής. Μαζί κάνουν το έργο. Η παράσταση είναι μια συνεργατική πράξη.”

–Ο υποψιασμένος μπορεί να είναι ψύχραιμος;
Επιμένω σε αυτό. Ο τρόπος που διαχειριζόμαστε τις ζωές μας πρέπει να παραμείνει δικός μας. Εδώ δυνητικά, εμείς που δεν έχουμε εμβολιαστεί ακόμα, είμαστε υπεύθυνοι για την κατάντια της ανθρωπότητας και τον αφανισμό της. Πάει να περάσει αυτό το αφήγημα. Όπα ρε παιδιά, δεν πάει έτσι το πράγμα. Είναι μια περίοδος που έχω περισσότερα ερωτήματα παρά απαντήσεις σε σχέση με τις ζωές μας.

-Η επομένη μέρα μιας κοινωνίας που πλέει στην ανασφάλεια ποια μπορεί να είναι;
Εδώ πάει να δημιουργηθεί, σε άλλες χώρες έχει συμβεί ήδη, μια διαίρεση. Το old classic μοτίβο τού διαίρει και βασίλευε. Βάζεις τον έναν απέναντι στον άλλον και σιγά – σιγά ενισχύεις αυτή την αντιπαλότητα. Αυτό μόνο επιζήμιο είναι για την κοινωνία.

-Τα θέατρα ανοίγουν. Σύντομα θα ξαναβρεθείς στη σκηνή. Δεν έχω ιδέα για το πώς μπορεί να αισθανθεί ένας άνθρωπος αντικρίζοντας θεατές. Στη σκηνή παράγεται τέχνη. Στην πλατεία όμως; Ποια είναι η τέχνη του θεατή; Πόσο τέχνη μπορεί να είναι να παρακολουθείς μια παράσταση ή μια συναυλία ή να παρατηρείς ένα γλυπτό;
Να το πάρουμε από την αρχή. Από την αξιωματική αρχή των συγκοινωνούντων δοχείων. Θα πρέπει να υπάρχει σύνδεση, απόλυτη σύνδεση σκηνής και πλατείας για να λειτουργήσει μια θεατρική παράσταση. Δηλαδή ο ηθοποιός θα πρέπει να βρει τα κανάλια που θα ενεργοποιηθεί ο θεατής. Μαζί κάνουν το έργο. Η παράσταση είναι μια συνεργατική πράξη. Με αυτή την έννοια είμαστε συμπαίκτες και συνένοχοι και συνουσιαζόμενοι, ανταλλάσσουμε δηλαδή την ίδια ουσία. Σε αυτή τη βάση ναι, μπορείς να πεις πως υπάρχει τέχνη στον θεατή. Κάθε θεατής έχει το σπέρμα που οφείλεις να πυροδοτήσεις σε παραστάσιμο χρόνο.

-Έχει ενδιαφέρον αυτό που λες περί ισότητας και συγκοινωνούντων δοχείων. Αν επιστρέψω νοητά στις παραστάσεις που χάρηκα, ήταν εκείνες που οι αποστάσεις ανάμεσα στη σκηνή και την πλατεία έμοιαζαν αμελητέες. Ξέρεις ποια λέξη μου έρχεται τώρα στο μυαλό;
Ποια;

-Μέθεξη.
Θα έβαζα και τη λέξη λύτρωση. Γιατί η ψυχή πεταρίζει όταν υπάρχει τέτοια σύμπραξη, τέτοια σύνδεση. Το λέω ως τραγωδιακό μέγεθος, γιατί η επινόηση του θεάτρου έρχεται 2500 – 3000 χρόνια πριν. Είναι μυητική η σχέση του ηθοποιού με τον θεατή και μάλιστα σε ένα πολύ ολιστικό μοτίβο. Δυστυχώς αυτή η διάσταση έχει εκλείψει προς στιγμή, αλλά θα πρέπει να την επανενεργοποιήσουμε. Είναι σπουδαία ιστορία το θέατρο γι’ αυτό και μιλάμε για ψυχαγωγία, για αγωγή της ψυχής. Καταλήξαμε να συγκεράσουμε τη διασκέδαση που είναι διασκορπίζω με την ψυχαγωγία. Τα έχουμε κάνει λίγο αχταρμά ενώ είναι εντελώς διαφορετική η έννοια της ψυχαγωγίας από εκείνη της διασκέδασης. Πρέπει να είναι ψυχαγωγός ο καλλιτέχνης.

-Ετοιμάζεστε να ανεβάσετε την “Ιστορία Χωρίς Όνομα” ξανά. Για ποιο πράγμα είσαι πεισμένος γύρω από αυτή την παράσταση;
Εδώ έχεις ένα ιστορικοπολιτικό μοτίβο. Τον αγώνα και την αγωνία, έναν αιώνα πριν, δύο ανθρώπων που δοκίμασαν να ενεργοποιήσουν από άκρη σε άκρη τον Ελληνισμό. Ειδικά ο Ίωνας μπήκε στα βαθιά στην υπηρεσία αυτής της ιδέας. Οι δύο ήρωες, εκείνος και η Πηνελόπη Δέλτα, είχαν ένα όραμα. Κάτι που λείπει σήμερα, σε αυτό το στείρο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον που δεν κοιτά τις τοπικές αγωνίες των ανθρώπων που διατηρούνται σε έναν χώρο. Σαν άνθρωπος είμαι πεπεισμένος για τις βλέψεις και την αγωνία αυτών των δύο ανθρώπων. Όπως είμαι πεπεισμένος και για το ακραίο πάθος τους. Το οποίο σπαράσσεται γύρω από το αν υπάρξουν μαζί ή διαρραγούν πλήρως. Συμβαίνει το δεύτερο. Παρ’ όλα αυτά κουβαλά ο ένας τον άλλον μέσα του πολύ βαθιά. Ο ένας πέθανε πρώιμα, το 1920 στα τριανταεννιά του. Και η άλλη μαυροφορέθηκε μέχρι το 1941, όταν αυτοκτονεί με την είσοδο των Γερμανών στην Αθήνα για λογαριασμό του. Μιλάμε για έναν έρωτα, ο οποίος δρα συνεχώς και είναι συνεχώς παρόν. Ο τρόπος γραφής του κειμένου είναι ανεπανάληπτος, γλαφυρός, καθαρός, όμορφος, τεχνικά γεμάτος εικόνες, αποδείξεις. Μιλάμε για το καθαρό κομμάτι των ανθρώπων που νοιάζονται για τον χώρο τους. Προσπαθούν να κρατήσουν την ταυτότητά τους, όχι με τον τρόπο που μεταβάλλει, μεταποιείται και μεταχειρίζεται ο εθνικοσοσιαλισμός της Γερμανίας με τον Χίτλερ ή ο αντιστοίχως καταστροφικός σοσιαλισμός του πατερούλη Στάλιν ή του Μάο. Μιλάμε για ανθρώπους πρεσβευτές της ελευθερίας, της συγκίνησης που στέκεται ως πινελιά στον μεγάλο πίνακα που λέγεται γη, της συμβίωσης με τους υπόλοιπους ανθρώπους και τις υπόλοιπες φυλές με απόλυτο σεβασμό ο ένας για τον άλλο. Όλο αυτό έχει μια υγεία που βλέπω σιγά σιγά να καταστρατηγείται.

διαβάστε τη συνέχεια της συνέντευξης με τον Τάσο Νούσια στο: fragilemag.gr