Κεμάλ Ατατούρκ: Πεθαίνει σαν σήμερα 10 Νοεμβρίου 1938

Facebook Twitter Viber Messenger WhatsApp E-mail

Κεμάλ Ατατούρκ: Σαν σήμερα, στις 10 Νοεμβρίου 1938 πεθαίνει ο Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, Τούρκος στρατιωτικός, πολιτικός και πρώτος πρόεδρος της Τουρκίας.

Ο στρατιωτικός, πολιτικός και αναμορφωτής Κεμάλ Ατατούρκ (Mustafa Kemal Ataturk) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη στις 12 Μαΐου 1881 από ταπεινής καταγωγής τουρκική οικογένεια και ονομάστηκε Μουσταφά. Κατά τη φοίτησή του στη στρατιωτική σχολή, ένας δάσκαλός του που τον θαύμαζε του συνέστησε να πάρει το όνομα Κεμάλ, που σημαίνει ωριμότητα και τελειότητα.

Ως στέλεχος του οθωμανικού στρατού αγωνίστηκε για την ανεξαρτησία της πατρίδας του, αναπτύσσοντας παράλληλα έντονη πολιτική δράση. Ο επιτυχής απελευθερωτικός αγώνας του εναντίον των δυνάμεων της Αντάντ (συμμαχία Αγγλίας, Γαλλίας και Ρωσίας), μετά την ήττα της Τουρκίας κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ενέπνευσε πολλά εμβρυώδη κράτη της Ασίας και της Αφρικής να αγωνιστούν για την ανεξαρτησία τους.

Ο Μουσταφά Κεμάλ οραματίστηκε ένα κοσμικό τουρκικό κράτος και το έκανε πραγματικότητα, κυβερνώντας απολυταρχικά. Στις 29 Οκτωβρίου 1923 ανακήρυξε την Τουρκική Δημοκρατία κι έγινε ο πρώτος πρόεδρός της. Τον επόμενο χρόνο κατάργησε το Χαλιφάτο, θέτοντας σε εφαρμογή το ευρύ μεταρρυθμιστικό του πρόγραμμα.

Έκλεισε όλα τα ιδρύματα που βασίζονταν στο ισλαμικό κανονικό δίκαιο. Κατάργησε το παραδοσιακό σύστημα εκπαίδευσης, που ήταν κυρίως θρησκευτικό, και ίδρυσε λαϊκά σχολεία νέου τύπου. Εκσυγχρόνισε το νομικό οθωμανικό σύστημα και θέσπισε την πλήρη ισότητα των δύο φύλων. Τα ανατολίτικα καλούπια στο ντύσιμο, που είχαν θρησκευτική σημασία, πετάχτηκαν για να φορεθούν ευρωπαϊκά ρούχα.

Το 1928 αντικατέστησε την αραβική γραφή με το λατινικό αλφάβητο και φρόντισε να διαδοθεί στο λαό η δυτική κλασική μουσική και το θέατρο. Με ένα ευρύ πρόγραμμα ερευνών στο πεδίο της τουρκικής γλώσσας και ιστορίας, θέλησε να ενισχύσει ως συνεκτικό δεσμό την εθνική συνείδηση, αντί για τη θρησκεία. Το 1933 δημοσιεύθηκε νόμος με τον οποίο έγινε υποχρεωτική η χρήση οικογενειακού ονόματος στους πολίτες και η Εθνοσυνέλευση έδωσε στον Κεμάλ το όνομα Ατατούρκ (Πατέρας των Τούρκων).