Τέσσερις ανατροπές σε βάρος εργαζόμενων και επιχειρήσεων τον Ιούνιο

Facebook Twitter Viber Messenger WhatsApp E-mail

Ο Ιούνιος ίσως αναδειχθεί ο χειρότερος μήνας στην ιστορία για τις αμοιβές και τα δικαιώματα των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα. Ερχονται τρεις ανατροπές, όπως η μείωση των αποδοχών των μισθωτών ως 16,5%, όπως λέει ο Γιάννης Βρούτσης, το μικρότερο δώρο Χριστουγέννων και οι ελεύθερες απολύσεις για τους εργαζόμενους  που δεν θα τους εντάξουν οι εργοδότες ή δεν θα θελήσουν οι ίδιοι να ενταχθούν στο πρόγραμμα της μειωμένης απασχόλησης.

Υπάρχει και μία τέταρτη ανατροπή, εις βάρος των επιχειρήσεων αυτή, αφού θα πληρώνουν μισούς μισθούς μεν στους εργαζόμενους που εντάσσονται στο πρόγραμμα “Συν-εργασία”, αλλά θα καταβάλουν το σύνολο των ασφαλιστικών εισφορών. Δηλαδή το κράτος θα καλύπτει το 60% του μισθού, η επιχείρηση θα πληρώνει 50% για μισή εργασία, αλλά ολόκληρη την ασφαλιστική εισφορά.

«Συν-Εργασία»

Στο πρόγραμμα μπορούν να συμμετέχουν από 15 Ιουνίου όλες οι επιχειρήσεις συνεχούς ή εποχικής λειτουργίας με μείωση τουλάχιστον 20% του κύκλου εργασιών, ΦΠΑ ή των ακαθάριστων εσόδων τους προηγούμενους 2-4 μήνες της πανδημίας (Μάρτιο – Ιούνιο, ανάλογα τον μήνα ένταξης) σε σύγκριση με τις αντίστοιχες περιόδους του 2019. Οι εργοδότες μπορούν μονομερώς να μειώνουν τον χρόνο εβδομαδιαίας εργασίας μέχρι και 50% για το σύνολο ή μέρος του προσωπικού τους, για έναν ή περισσότερους μήνες εντός του 4μήνου 15/6 – 15/10. Ο μηχανισμός αφορά αποκλειστικά τους εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης την 30ή Μαΐου. Οι εργοδότες νομιμοποιούνται να καταβάλλουν τουλάχιστον το 50% του καθαρού μισθού, ανάλογα με τη μείωση του ωραρίου. Το κράτος συμπληρώνει το 60% των καθαρών αποδοχών που χάνονται, επειδή αντιστοιχούν στον χρόνο κατά τον οποίο ο μισθωτός δεν εργάζεται. Πλαφόν προς τα πάνω στην κρατική επιδότηση δεν υπάρχει, αλλά ο καθαρός κατώτατος μισθός των 550 ευρώ (μετά τη μείωση εισφορών που ισχύει από σήμερα 1η Ιουνίου) λειτουργεί ως δίχτυ ασφαλείας. Αν οι καθαρές αποδοχές μετά την αθροιστική συμμετοχή κράτους και εργοδότη υπολείπονται των 550 ευρώ, η διαφορά αναπληρώνεται από το κράτος.

Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας η αναπλήρωση του εισοδήματος, λόγω και των μειωμένων φόρων, κυμαίνεται από 83,5% έως 100% του καθαρού μισθού. Η μέγιστη μείωση είναι στο 16,5% και αφορά μισθούς της τάξης των 1.000 και 1.200 ευρώ μικτά. Το σύνολο των αποδοχών τους διασώζουν μόνο όσοι εισπράττουν τον κατώτατο. Μικρές απώλειες θα καταγράψουν όσοι κινούνται κοντά σε αυτόν (π.χ. 7% για μικτά 700 ευρώ). Το όφελος για την επιχείρηση είναι 34%. Για παράδειγμα, μικτός μισθός 1.200 ευρώ, καθαρός σήμερα 934 ευρώ, διαμορφώνεται στα 783 ευρώ καθαρά.

Στο πλαίσιο του μηχανισμού καταβάλλεται από το κράτος και αναλογία του επιδόματος αδείας και του επιδόματος Χριστουγέννων έτους 2020, υπολογιζόμενα επί της οικονομικής ενίσχυσης βραχυχρόνιας εργασίας, που ανέρχεται στο 60% των μειωμένων αποδοχών. Συνεπώς, όσοι ενταχθούν στο «Συν- Εργασία» αναμένεται να έχουν επίπτωση και στο ποσό του επιδόματος αδείας, όπως και του δώρου Χριστουγέννων.

Οι εργοδότες αναλαμβάνουν την υποχρέωση να καλύπτουν το σύνολο των ασφαλιστικών εισφορών υπολογιζομένων επί του αρχικού ονομαστικού μισθού. Το ίδιο ισχύει και για τις εισφορές επιδόματος αδείας και δώρου Χριστουγέννων.

Ο μηχανισμός ενσωματώνει ρήτρα μη απόλυσης μόνο για τους μισθωτούς που εντάσσονται σε αυτόν και όχι για όλους τους εργαζόμενους της επιχείρησης που κάνει χρήση του μέτρου. Ειδικότερα, για τους μισθωτούς που θα εντάσσονται στον μηχανισμό δεν επιτρέπεται:

– η μεταβολή του είδους της σύμβασης εργασίας,

– η μεταβολή των τακτικών αποδοχών που ίσχυαν κατά τον χρόνο μείωσης του χρόνου εργασίας και

– η απόλυση των εργαζομένων, των οποίων μειώθηκε προσωρινά ο εβδομαδιαίος χρόνος εργασίας.

Απολύσεις

Διαφορετικές ταχύτητες προστασίας από τις απολύσεις διαμορφώνονται ακόμη κι εντός της ίδιας επιχείρησης. Κομβικό ρόλο κρατά η ρήτρα μη απόλυσης του «Συν-Εργασία», καθώς δεν καλύπτει το σύνολο του προσωπικού της επιχείρησης που εντάσσεται, αλλά μόνο τους εργαζόμενους που ο εργοδότης θα βάλει στο σχήμα. Αντίθετα, προστατευμένοι έως και Ιούλιο είναι όλοι οι εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις τουρισμού, μεταφορών, πολιτισμού και αθλητισμού, εφόσον ο εργοδότης κάνει χρήση των αναστολών συμβάσεων. Το ίδιο ισχύει για την εστίαση έως 30/6. Επίσης για 30 ημέρες μετά την αναστολή πρέπει να διατηρείται ο ίδιος αριθμός θέσεων εργασίας και με το ίδιο είδος σύμβασης. Ρήτρα προστασίας υπάρχει επίσης για τα εποχικά ξενοδοχεία που επαναλειτουργούν και τους οδηγούς τουριστικών λεωφορείων. Οι επιχειρήσεις που κάνουν χρήση των αναστολών για την περίοδο 1/6 έως 30/9 υποχρεούνται να μην προβούν σε καταγγελία των συμβάσεων εργασίας.

Για πολλές επιχειρήσεις συνεχίζουν να ισχύουν οι δεσμεύσεις από τις αναστολές και τις παρατάσεις της περιόδου Μαρτίου – Μαΐου. Οι εργοδότες που επαναλειτουργούν καθώς και όσοι θεωρούνται πληττόμενοι, εφόσον παρατείνουν αναστολές για τον Μάιο (οι δηλώσεις στην Εργάνη υποβάλλονται από σήμερα έως και 7/6), υποχρεούνται για 45 ημέρες (έως 15/7) να διατηρήσουν τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας και µε το ίδιο είδος σύμβασης (οι απολύσεις απαγορεύονταν ρητά μέχρι 31/5). Αντίθετα, όσες επιχειρήσεις επαναλειτούργησαν και δεν κάνουν χρήση της παράτασης, ανακαλώντας το 100% των μισθωτών τους σε ενεργή απασχόληση, δεν δεσμεύονται από ρήτρα απαγόρευσης απολύσεων ή διατήρησης του ίδιου αριθμού εργαζομένων, αλλά εμπίπτουν στις κοινές διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας.

Τέλος, όσες επιχειρήσεις ήταν πληττόμενες και δεν κάνουν χρήση της παράτασης, πρέπει να διατηρήσουν τους ίδιους εργαζόμενους και με τους ίδιους όρους εργασίας που είχαν κατά την 21η Μαρτίου για 45 ημέρες μετά τη λήξη της αναστολής.

Σε στοχευμένους κλάδους το εργαλείο της αναστολής

Παραμένει ενεργό το εργαλείο των αναστολών συμβάσεων εργασίας, αλλά σε στοχευμένους κλάδους και… αλά καρτ, από τον Ιούνιο έως και τον Σεπτέμβριο, για έως και το 100% των μισθωτών, ενώ λειτουργεί και συνδυαστικά με τη «Συν-Εργασία».

Οι εργαζόμενοι σε αναστολή δικαιούνται ασφαλιστική κάλυψη επί του ονομαστικού τους μισθού και ειδική αποζημίωση 534 ευρώ ανά μήνα. Αν η αποζημίωση υπολογίζεται κατ’ αναλογία ημερών (λιγότερες από 30 ημέρες) δικαιούνται 17,8 ευρώ ανά ημέρα αναστολής.

Στα εποχικά ξενοδοχεία που επαναλειτουργούν:

* Οι εποχικοί ξενοδοχοϋπάλληλοι που έχουν δικαίωμα υποχρεωτικής επαναπρόσληψης βάσει νόμου του 1983 μπορούν να μπαίνουν σε αναστολή σύμβασης από 1ης Ιουνίου έως 30 Σεπτεμβρίου. Ο εργοδότης υποχρεούται να τους ανακαλέσει σε ενεργή απασχόληση με ρήτρα πληρότητας. Με 20% πληρότητα ανακαλείται το 1/3 των εργαζομένων. Με 50% πληρότητα τα 2/3 και με το 80% το σύνολο. Οι εποχικοί ξενοδοχοϋπάλληλοι που επιστρέφουν σε ενεργή απασχόληση μπορούν να μπαίνουν στο «Συν-Εργασία».

Στις υπόλοιπες επιχειρήσεις τουρισμού, μεταφορών, πολιτισμού και αθλητισμού:

* παρατάσεις αναστολών ή νέες αναστολές συμβάσεων επιτρέπονται για έως και 30 ημέρες εντός Ιουνίου και Ιουλίου.

Στις επιχειρήσεις εστίασης:

* παρατάσεις αναστολών ή νέες αναστολές συμβάσεων επιτρέπονται για έως και 30 ημέρες εντός Ιουνίου.