Eretiki κριτική της εκρηκτικής ταινίας “The Big Lebowski” (1998)

Facebook Twitter Viber Messenger WhatsApp E-mail

Από τον Eretiko κριτικό Γιάννη Κρουσίνσκυ

Πρόκειται για ένα κινηματογραφικό σημείο-σταθμό στην καριέρα των αδερφών Κοέν! Τα γέλια που θα σας ξεφύγουν, θα είναι κοφτά, ασυγκράτητα, πικρά, μα πάντοτε γεμάτα με έκπληξη!

Η ταινία αθροίζει με ανέλπιστη επιτυχία κυνισμό, μαύρο χιούμορ, τραγική ειρωνεία, λανθάνουσα ιστορία εξιχνίασης μυστηρίου (ω ναι!), επιλεκτικό μελόδραμα, ανθρώπινη παραδοξότητα και καλλιτεχνική αισθητική.

Το εκφραστικό φάσμα στη σύνθεση της ταινίας παρουσιάζει έναν διαρκή περιπαικτικό δυϊσμό. Όλα μοιάζουν εκεί με παιχνίδι μπόουλινγκ και τους κανόνες της ζωής, ταυτοχρόνως. Με κινηματογραφικό μωσαϊκό ρεαλιστικών θεμελίων, αλλά και την απτή πραγματικότητα. Με εξυπνάδα και ανοησία. Με σοβαρότητα και σοβαροφάνεια…

Υπόθεση

Η.Π.Α., αρχές της δεκαετίας του 1990. Ένας αφηγητής εξιστορεί το θαυμασμό του για το αντρικό πρότυπο ενός ηλικιακά πολύ μικρότερου, ασυνήθιστου τύπου, ονόματι Τζέφρι Λεμπόφσκι. Οι φίλοι του ωστόσο τον προσφωνούσαν, πολύ πιο απλά, ως “Dude.” Αυτός ο παράξενος, χαλαρός τύπος, ζούσε όχι ιδανικά, αλλά άνετα στο Λος Άντζελες σαν από θαύμα. Έμοιαζε με απομεινάρι της δεκαετίας του 1970, που παρίστανε κάποτε τον χίπη και ξέμεινε τώρα δύο δεκαετίες αργότερα στην αμερικανική κοινωνία, δίχως να έχει αλλάξει.

Ο Dude ήταν ειρηνικός άνθρωπος, άεργος από άποψη, παίζοντας φανατικά μπόουλινγκ με τους φίλους του, Γουόλτερ και Ντόνι. Μάλιστα, αναμενόταν να ξεκινήσει ένα σημαντικό τουρνουά μπόουλινγκ στο στέκι τους…Ωστόσο μια ήσυχη βραδιά, επιστρέφοντας στο σπίτι του, ο Dude είχε την απρόσμενη και άθλια “επίσκεψη” από δύο θυμωμένους μπράβους. Εκείνοι τον μπέρδεψαν βλακωδώς με κάποιον συνονόματο εκατομμυριούχο Τζέφρι Λεμπόφσκι του οποίου η σύζυγος, Μπάνι Λεμπόφσκι, χρωστούσε λεφτά στο αφεντικό τους, Τζάκι Τρίχορν. Σαν να μην έφτανε η όλη ταπείνωση της προκλητικής ανάκρισης, που ο ίδιος εντελώς άκαιρα και άδικα υπέστη, του κατούρησαν και το χαλί του…

Ο Dude διηγήθηκε το “κουφό” περιστατικό στους κολλητούς του. Πήγε στον συνονόματο εκατομμυριούχο, γνωστό για τη συνεισφορά του σε φιλανθρωπικά ιδρύματα, προκειμένου να αποζημιωθεί για το βεβηλωμένο χαλί του. Μα εκεί συνάντησε έκπληκτος τον Μεγάλο Λεμπόφσκι…Έναν ανένδοτο, βαθύπλουτο ηλικιωμένο σε αναπηρικό καροτσάκι, με σκληραγωγημένη καρδιά παρά τη φήμη του φιλανθρώπου. Τουλάχιστον ο βοηθός-υπάλληλος, Μπραντ, ήταν πιο συγκαταβατικός. Έτσι ο Dude πήρε εκδικητικά, χωρίς συμφωνία, ένα χαλί από την έπαυλη.

Εκεί η καυτή Μπάνι Λεμπόφσκι, ως κατά πολλά χρόνια νεότερη σύζυγος του στρυφνού εκατομμυριούχου, υπήρξε παραπάνω από ευγενική σε υποσχέσεις στον Dude! Με το αζημίωτο όμως…Εδώ χρειαζόταν ATM βεβαίως, για μια αντίστοιχη εκδίκηση…Δύσκολο, για τα οικονομικά του Dude…Η Μπάνι είχε εραστή έναν μηδενιστή. Τον Ούλι. Μάλλον όλα τελικά θα ηρεμούσαν. Οι εισβολές στο σπίτι του Dude δεν σταμάτησαν ποτέ όμως! Μια άγνωστη τριάδα με γυναίκα αρχηγό, του επιτέθηκε για το νέο χαλί! Επιπλέον, η Μπάνι απήχθη και ο Μεγάλος Λεμπόφσκι προσέλαβε τον Dude, για να κάνει την ανταλλαγή με χρήματα, συναντώντας τους απαγωγείς και σώζοντάς την.

O Dude άρχισε να πιστεύει, ότι η Μπάνι μάλλον κατασκεύασε μια ψεύτικη απαγωγή…Έτσι πήρε μαζί του για βοήθεια τον Γουόλτερ, μα η ανταλλαγή πήγε χάλια…Λίγο αργότερα το αμάξι του κλάπηκε. Η γυναίκα-αρχηγός που του πήρε το νέο χαλί, ήταν η Μοντ Λεμπόφσκι, κόρη του εκατομμυριούχου, προτείνοντας τώρα στον Dude νέα συμφωνία. Επίσης, ο Ούλι μαζί με δύο ακόμη μηδενιστές και μία “μαρμότα” (!) εισέβαλαν στο μπάνιο του Dude, απειλώντας να του κόψουν…Το βήχα. Το χειρότερο από όλα για τον Dude όμως ήταν, ότι ο ίδιος εξακολουθούσε να συμβουλεύεται τον ανώριμο φίλο του, Γουόλτερ. Έναν κυκλοθυμικό βετεράνο του Βιετνάμ, που το ένστικτό του έκανε συνεχώς σοβαρά λάθη, με κωμικοτραγικά αποτελέσματα…

Ανάλυση

Γενικώς…

Εάν έχετε στο μυαλό σας μια συνηθισμένη ροή για την καλλιτεχνική ανάπτυξη μαύρης κωμωδίας στον Κινηματογράφο και πιστεύετε, ότι το συγκεκριμένο είδος για εσάς έχει ξεφτίσει, τότε δείτε οπωσδήποτε αυτό το ανατρεπτικό έργο του 1998 και θα αναθεωρήσετε! Η ταινία αθροίζει με ανέλπιστη επιτυχία κυνισμό, μαύρο χιούμορ, τραγική ειρωνεία, λανθάνουσα ιστορία εξιχνίασης μυστηρίου (ω ναι!), επιλεκτικό μελόδραμα, ανθρώπινη παραδοξότητα και καλλιτεχνική αισθητική. Τα γέλια που θα σας ξεφύγουν, θα είναι κοφτά, ασυγκράτητα, πικρά, μα πάντοτε γεμάτα με έκπληξη! Πρόκειται για ένα κινηματογραφικό σημείο-σταθμό στην καριέρα των αδερφών Κοέν!

Όταν καταφέρνεις σε ένα μη καθημερινό μέρος (Λος Άντζελες) να σατιρίσεις καθημερινούς χαρακτήρες, που έχουν παγιδευτεί εν αγνοία τους σε μια ρηχότητα, η οποία παρουσιάζει εκπλήξεις, μόνο και μόνο επειδή διασταυρώνονται οι συμπληρωματικές τραγικότητες στον κεντρικό μικρόκοσμο των ηρώων, τότε είσαι αξιόλογος δημιουργός. Όταν χωρίς να είσαι καθόλου ρηχός ο ίδιος, φτάσεις στο σημείο να κατανοήσεις κιόλας το ποιόν αυτών των πρωτότυπα διασταυρωμένων χαρακτήρων, εμβαθύνοντας και μεταδίδοντάς το μέσα από κωμικοτραγικό φάσμα στους Σινεφίλ, τότε σίγουρα έχεις σπάνια καλλιτεχνική φλέβα. Στους Κοέν αρέσουν ξεκάθαρα οι δύσκολοι δρόμοι καλλιτεχνικής έκφρασης. Τολμούν να μεταβούν σε κινηματογραφικά μονοπάτια τόσο αλλιώτικα, μα παράλληλα χωρίς να χάσουν ίχνος βελτίωσης στη φιλμογραφία τους. Αντιθέτως μάλιστα, κέρδισαν πολλά στοιχεία εξαιτίας αυτής της τόλμης.

Κανονικά, θα έπρεπε να παραδίδεται ειδικό σεμινάριο από τους Τζόελ και Ίθαν Κοέν, για το πώς περνάς τολμηρά στη φιλμογραφία σου μέσα στην ίδια δεκαετία από το πολυνοηματικό σε καλλιτεχνική έκφραση έργο “Μπάρτον Φινκ” (1991), με ενδιάμεσα στάδια τις ταινίες “Ο Κύριος Χούλα Χουπ (1994) και “Φάργκο” (1996), στην αλλιώτικη κατεύθυνση της εκρηκτικής, διπολικής κωμωδίας “Ο Μεγάλος Λεμπόφσκι” (1998). Και την αποκαλώ διπολική, διότι αυτό που εντυπωσιάζει πραγματικά περισσότερο, είναι η δυνατότητα μεταφερόμενης επικοινωνίας μελετημένων, αντιφατικών ιδεών των δημιουργών προς την αντίληψη του θεατή. Ειδικότερα, εάν σκεφτούμε, ότι το εκφραστικό φάσμα στη σύνθεση της ταινίας παρουσιάζει έναν διαρκή περιπαικτικό δυϊσμό.

Όλα μοιάζουν εκεί με παιχνίδι μπόουλινγκ και τους κανόνες της ζωής, ταυτοχρόνως. Με κινηματογραφικό μωσαϊκό ρεαλιστικών θεμελίων, αλλά και την απτή πραγματικότητα. Με εξυπνάδα και ανοησία. Με σοβαρότητα και σοβαροφάνεια. Ουσιαστικά, η ελαφρότητα της ζωής και ο ανά πάσα στιγμή ελλοχεύων κίνδυνος μέσα στα καθημερινά παιχνίδια των ανατρεπόμενων κανόνων εκείνης, γίνονται ένα. Αυτό το μότο αναδεικνύεται με το πάντρεμα σεναρίου και κινηματογραφικής αφήγησης. Η προσεκτικά ρυθμισμένη (διεύθυνση φωτογραφίας) και ενωμένη (μοντάζ) σημασία ή ασημαντότητα αποδιδόμενων παραστάσεων βοηθά την οπτικοποιημένη μεταγραφή ενός ιδιόμορφου περιπαικτικού κόσμου (σκηνοθεσία) να βρει παλμό σε καλά συγκοπτόμενο, καθοριστικό παζλ (κινηματογραφική αφήγηση+σενάριο).

Πιο απλά, δημιουργείται η αίσθηση της ευθύτητας και αποστασιοποίησης στις ανάλογες ζωντανεμένες παραστάσεις αποδιδόμενης μυθοπλασίας. Εκεί όλα συνδέονται και εξηγούνται, χωρίς παράλληλα να παριστάνουν κάποιον άθλο εξιχνίασης μυστηρίου. Από την άλλη, παρατηρούνται και ορισμένα σημεία, όπου ο θεατής αναρωτιέται για ελάχιστα δευτερόλεπτα και αμέσως μετά κατανοεί τις εξελισσόμενες συνθήκες της πλοκής. Εάν μάλιστα κάποιος βρίσκει απότομη την εν λόγω ειδική ροή των σκηνών, θα του πρότεινα να ξανασκεφτεί, ότι αυτό γίνεται σκόπιμα βάσει της λογικής. Διότι, κατά την άποψή μου, περιγράφεται έτσι ορθά η ζάλη του μονίμως υπό μέθη, Dude. Αλλά και η διαρκώς απρογραμμάτιστη ζωή του, θα λέγαμε αντιφατικά, “με φόντο προτεραιότητας” το τουρνουά μπόουλινγκ. Εδώ βεβαίως με αφορμή το παιχνίδι αυτό, στο έργο διακρίνονται δύο ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις. Μια γενική και μια πιο ειδική.

Αφενός, η γενική ωδή της σκηνοθεσίας στο μπόουλινγκ. Επειδή αφορά καθημερινούς, απλούς ανθρώπους, που βρήκαν τρόπο διασκέδασης, κοινωνικοποίησης και τελικά συνύπαρξης, ακόμη και σε συνθήκες ανταγωνισμού. Εκφράζει μια αμερικάνικη γενιά η οπτική της σωτήριας ενασχόλησης μέσα από αυτό το παιχνίδι, με στόχο την απόδραση από τα προβλήματα του καθενός. Διότι δεν είναι μεν εθνικό σπορ των Η.Π.Α. αλλά θα μπορούσε να είναι το αμερικάνικο άθλημα των καθημερινών ανθρώπων στα μέσα και τέλη του 20ου αιώνα. Και φυσικά δημιουργείται ταύτιση παγκοσμίως και στους θεατές στον 21ο αιώνα, για οποιοδήποτε παιχνίδι είναι γενικώς πολύ προσιτό σε υλοποίηση, χωρίς επαγγελματική κατάρτιση, αποτελώντας αποκούμπι προσωπικών προβλημάτων.

Αφετέρου, σε πιο ειδικό βαθμό στις ζωές των ηρώων, με φόντο προτεραιότητας το τουρνουά μπόουλινγκ, γίνεται αισθητή η επιρροή από την οπτική του Γουόλτερ στη ζωή του Dude. Και κατά συνέπεια, η βασική απεικόνιση στη στενή παρέα του Dude αποδεικνύεται ως ακόμη πιο συμπεριληπτική, σε σχέση με τη συνολική φιλική αύρα που περιβάλλει συχνά τον κεντρικό ήρωα. Δηλαδή, παρατηρούμε τις περισσότερες φορές στα πλάνα ένα προσδιοριστικό σκηνοθετικό σχήμα ανθρώπινου τριγώνου των Dude-Ντόνι-Γουόλτερ. Το σχήμα αλλάζει διάταξη. Αλλά νοηματικά παραμένει ίδιο. Δηλαδή, οι Dude και Γουόλτερ αποτελούν τον ισχυρό πυρήνα της παρέας. Ενώ ο Ντόνι είναι σταθερά το πιο αδύναμο στοιχείο. Μετά βίας επικοινωνεί μαζί με τους άλλους δύο.

Μια διαφορετική έκφραση μέσα στην ταινία είναι ωστόσο οι πιο αξιοπερίεργες συνδέσεις, με χρήση της γλώσσας του Κινηματογράφου αλλά φυσικά και της υπογραφής των Κοέν. Με ενότητες που διαγράφουν ακόμη και μεγάλους κύκλους. Φερειπείν, ένα μεγάλο μέρος της γνωριμίας Μοντ και Dude γίνεται με εκείνον να βρίσκεται στο πάτωμα. Εδώ το αστείο είναι οι συγκυρίες με το χαλί και το κόμπλεξ για τη διαφορά οικονομικής επιφάνειας των Μοντ-Dude. Παράλληλα, όταν ο ίδιος συνομιλεί μαζί της για πρώτη φορά από κοντά, υπάρχει διαδοχή μεσαίων πλάνων, μαρτυρώντας μας το πρελούδιο μιας εν καιρώ αμοιβαίας έλξης. H Μοντ Λεμπόφσκι λύνει αρκετές φορές το μυστήριο, δίνοντας αποκαλυπτικές πληροφορίες για τον πατέρα της.

Επίσης, υπάρχουν υποκειμενικά πλάνα ανάμεσα σε σπιτονοικοκύρη και Dude, όπου αναρωτιόμαστε, γιατί στο διάολο έγινε εκεί κάτι τέτοιο! Αλλά αργότερα επεξηγείται η σύνδεση (μέσα από τη ματαιόδοξη θεατρική παράσταση του σπιτονοικοκύρη θα έρθει μια κρίσιμη πληροφορία για τον μικρό Λάρι Σέλερς). Στο έργο διακρίνονται επαναλαμβανόμενες καθοριστικές κουβέντες ρόλων, όπου αλλάζοντας στόματα, διαδραματίζουν ενδιαφέροντα ρόλο για μια κοινή επιθετική συμπεριφορά των αλληλοεπηρεαζόμενων κατοίκων της περιοχής (π.χ. “Που είναι τα λεφτά;” ή “Βλέπεις, τι συμβαίνει;”). Αλλά οι πιο κωμικοτραγικές, επαναλαμβανόμενες ατάκες ακούγονται αποκλειστικά από τον Γουόλτερ: “Βούλωσέ το, Ντόνι!” ή “Μπαίνεις σε έναν κόσμο πόνου!”

Παρακολουθούμε ακόμη, ανεξάρτητες αυτοτελείς ενότητες. Όπως ενσωματωμένο επιλεκτικό μελόδραμα δίπλα στο πολυτελές τζάκι, μόλις ο Μεγάλος Λεμπόφσκι γνωστοποιεί στον Dude την απαγωγή της Μπάνι. Κορωνίδα όλων αυτών των παραπάνω κινηματογραφικών στοιχείων πάντως αποτελεί η κατάλληλα συνδεδεμένη παρουσίαση ονείρων του κατά καιρούς λιπόθυμου, Dude. Εκεί η επαναστατική αισθητική κάνει την υπέρβασή της, κοσμώντας καλλιτεχνικά όλο το έργο (λένε για αισθητική τύπου “Μπάσμπι Μπέρκλεϊ”, αλλά ας δούμε το δρόμο των Κοέν)…Με χιούμορ, ψυχολογική αναφορά στο υποσυνείδητο και διάθεση μπαλέτου σε ενθάρρυνση τελετουργικού ζευγαρώματος, έχοντας σαν φόντο το σκοράρισμα του μπόουλινγκ και επίκεντρο ηδονής μια Βαλκυρία/Φεμινίστρια/καριερίστρια (Μοντ)! Και όλη αυτή η ρομαντική ωραιοποίηση γίνεται μέσα στο μυαλό του Dude, ως μορφή εξευγενισμένων πόθων (με επιρροή του Dude και από τον Τζάκι Τρίχορν).

Τζεφ Μπρίτζες (Dude), Τζον Γκούντμαν (Γουόλτερ), Τζούλιαν Μουρ (Μοντ), Στιβ Μπουσέμι (Ντόνι), Τζον Τορτούρο (Κιντάνα), Φίλιπ Σέϊμουρ Χόφμαν (βοηθός Λεμπόφσκι) και Σαμ Έλιοτ (στο ρόλο του εμφανιζόμενου αφηγητή) δίνουν ερμηνευτικό κρεσέντο. Αλλά οι άφταστοι Τζεφ Μπρίτζες και Τζον Γκούντμαν έκαναν τότε διαχρονική κινηματογραφική υπέρβαση Κωμωδίας μέσα στην εποχή τους! Η επιλεγμένη μουσική από τον Κάρτερ Μπάργουελ εναρμονίζεται πανέμορφα στις σκηνές, κοντράροντας ακόμη και έργα του Ταραντίνο στο θέμα μουσική τολμηρή ένταξη. Η μύηση του θεατή σε κωμικότητα και απρόβλεπτη καλλιτεχνική αισθητική οφείλεται εδώ επίσης στο πάντρεμα ήχου και εικόνας. Εξαιρετικά προσαρμοσμένη διεύθυνση φωτογραφίας από τον ποιοτικό Ρότζερ Ντίκινς. Η κινηματογραφική αρμονία βεβαίως προκύπτει, επειδή αρχιτέκτονες σε σενάριο, σκηνοθεσία και μοντάζ (εδώ σε συνεργασία με την Τρίσια Κουκ) ήταν οι Ίθαν και Τζόελ Κοέν.

Σκεπτικό…

Μετατροπή Συναισθημάτων

Τα ονειρικά ταξίδια και οι επιστροφές από αυτά στην προσγειωμένη πραγματικότητα έχουν μεγάλο ενδιαφέρον. Το σύνολο ονείρων και πραγματικότητας του ασυνήθιστου κεντρικού ήρωα-ρεμαλιού, Dude, μετά το ρομαντικό ζευγάρωμα με τη Βαλκυρία-Μοντ αναβαθμίζει καλλιτεχνικά το έργο. Συνιστά πλέον μέρος του Κινηματογράφου και της Ζωής. Αλλά αυτό ισχύει πια και για όλες τις περσόνες της ιστορίας, που πλαισιώνουν το μονοπάτι του Dude. Τότε περίπου, ακόμη και ο πιο δύσπιστος ή καλοπροαίρετος θεατής κατανοεί, ότι αντικειμενικά το κινηματογραφικό σύνολο μετατρέπεται πλέον σε Τέχνη, μέσα από ένα εξαρχής ηθελημένο, ευτελές μονοπάτι περσόνων. Πρόκειται για το κέρδος ενδιάμεσου σταδίου απλότητας και πολυπλοκότητας, που επιτρέπει να διαβιούν μέσα στην Κωμωδία ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις της Ανθρώπινης Ύπαρξης.

Διότι μας επιτρέπει η ανατρεπτική δημιουργία των αδερφών Κοέν συνολικά να γίνουμε και εμείς παρατηρητές. Για παράδειγμα, παρατηρήστε καλύτερα τον ίδιο τον Dude. Όταν του απειλούν τη ζωή στα αλήθεια οι μπράβοι του Τζάκι Τρίχορν στην αρχή, χώνοντας το κεφάλι του μέσα στη λεκάνη της τουαλέτας, εκείνος τότε ξεπερνά το φόβο με χιούμορ. Αποδέχεται, ότι μπορεί και να πεθάνει. Και έτσι όταν τον ξαναρωτούν, που είναι τα λεφτά, ο ίδιος απαντά: “Να ξανακοιτάξω άλλη μια φορά μέσα στη λεκάνη και να σου πω;” Ωστόσο αργότερα, στο άκουσμα της απειλής και μόνο για το κόψιμο του πέους του, από την άλλη εχθρική ομάδα, αυτή των καρικατουρίστικων μηδενιστών, νιώθει έντονο, διαρκή φόβο σε όνειρα και πραγματικότητα. Μα πιο πολύ φοβάται, μήπως ήθελε στα αλήθεια η Μοντ να γίνει εκείνος και κοινωνικά ο πατέρας του παιδιού της!

Ο Dude καταλήγει συγκυριακά λόγω εποχής, από άεργος και άνεργος να γίνει για λίγο κάτι σαν ιδιωτικός ντετέκτιβ, εμπαίζοντας επαγγελματικά τις ενδιαφερόμενες περσόνες με υποσχόμενα, αυξανόμενα χρηματικά ποσά να χορεύουν γύρω του. Και όμως, ο ίδιος δεν ξέρει καλά καλά, από που ανοίγει η πόρτα του σπιτιού του (όταν καρφώνει στο πάτωμα ξύλο, για να βάλει καρέκλα πίσω από την πόρτα του σαν αντικείμενο προστασίας από διάρρηξη, κάνει λάθος). Είναι απίθανος τύπος, με φόβο και απάθεια στην ψυχοσύνθεσή του! Μολονότι ο θεατής πορεύεται μαζί του ακόμη και σε απορίες εξακρίβωσης προσώπων, η τελική ουσιώδης μετατροπή συναισθημάτων γίνεται μόνο στον κόσμο των Σινεφίλ. Αλλά ο ίδιος ο Dude ουσιαστικά δεν αλλάζει…Ενώ φερειπείν η Μοντ, που παρίστανε τη Φεμινίστρια κοροϊδεύοντας όσους ανθρώπους δεν αγαπούν, αποδείχτηκε, ότι είναι καριερίστρια. Χρησιμοποιώντας τον Dude, προκειμένου η ίδια να διασώσει χρήματα και για να κάνει παιδί.

Πιο Αναλυτικά…

Καθημερινές/Σπάνιες Περσόνες

1) Μιλώντας για απίθανους τύπους, ερχόμαστε στον Ντόνι. Οι διστακτικές απορίες του είναι εκτός τόπου και χρόνου ή σε σπάνιες περιπτώσεις αφοπλιστικές. Οι ελάχιστες απαντήσεις του διαθέτουν αδικαιολόγητη αυτοπεποίθηση, αν και ο ίδιος έχει μπερδέψει φερειπείν τον Λένον (βλ. “I am the Walrus”) με τον Λένιν. Αυτός που τον παραγκωνίζει διαρκώς, είναι ο Γουόλτερ. Η ατάκα “Βούλωσέ το, Ντόνι!” πάει σύννεφο σε όλο το έργο! Μόνο μια φορά του δίνει σημασία, επειδή προείχε το τουρνουά μπόουλινγκ, όπου πέρασαν στον επόμενο γύρο. Και αυτός ο άνθρωπος θα εκτελέσει ύστερα τον επικήδειό του. Και τι επικήδειος ήταν εκείνος…Ξεκαρδιστικό!

2) Γουόλτερ. Καλοκουρδισμένη κυκλοθυμία, σαν μετατραυματικό στρες πολέμου, μα σε πιο ήπια μορφή. Ο ίδιος προσπαθεί να είναι μέσα στα πράγματα. Μα ενώ έχει σε ορισμένες περιπτώσεις εν μέρει δίκιο, καταλήγει να τα θαλασσώνει. Μπλέκει ως βετεράνος τα μακρινά γεγονότα του Βιετνάμ, σε καθετί που γίνεται στην παρέα του εν έτει 1990-1991 (αγνοώντας την τότε συμμετοχή των Η.Π.Α. στον “Πόλεμο του Κόλπου” μετά την εισβολή του Ιράκ στο Κουβέϊτ, όπου τα γεγονότα επηρέαζαν αναπόφευκτα και τους Αμερικανούς πολίτες). Είναι επιτυχία να αναδείξεις το κωμικό στοιχείο μέσα από μια τέτοια περσόνα με σοβαρά βιώματα, χωρίς να ειρωνευτείς τα ίδια τα δεινά του πολέμου. Αλλά μόνο το ότι ο Γουόλτερ δυσκολεύεται πιο πολύ, στη δική του περίοδο Ειρήνης, με τις ανθρώπινες σχέσεις. Εξού και ο αδιαπραγμάτευτος δογματισμός του για κανόνες, μέσα από το άθλημα του μπόουλινγκ! Περσόνα για σεμινάριο!

3) Ο δε αινιγματικός ρόλος του αφηγητή (που παραδέχεται, πως χάνει τον ειρμό του) βρίσκεται σε παρελθόν και παρόν του Dude. Ο αφηγητής τον συναντά στην πορεία και εκφράζει τον θαυμασμό του. Εντάσσει στην ιστορία την τότε εξωτερική πολιτική των Η.Π.Α. πάρα πολύ μακριά στο βάθος, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται ο Dude από αυτήν σε άσχετο όνειρό του, χωρίς να το έχουν όμως ποτέ συζητήσει μεταξύ τους. Ο αφηγητής εμφανίζεται σε αρχή, μέση και τέλος (και σε ένα ακόμη μικρό σημείο στα μισά της ταινίας) είτε με φωνητική, είτε με φυσική παρουσία.

Βλέπεις, τι συμβαίνει, Λάρι;!

Σιγά, μην το άφηνα απέξω. Ένας ολόκληρος κόσμος Κωμωδίας, μέσα σε αυτή την εκρηκτική ενότητα! Δύο λάθος εκδικητικές κινήσεις, σε δύο αμάξια άλλων ιδιοκτητών, όπου το ένα ήταν ήδη έτοιμο “για ευθανασία.” Αν αναλογιστούμε, πόσο ήρεμα και ευγενικά ξεκίνησε η μικρή αυτή ενότητα (“Μπορούμε να περάσουμε μέσα;”) και πόσο άτσαλα κατέληξε (αμίλητα, χωρίς παρμπρίζ), χρειαζόμαστε χρόνο για να συνέλθουμε από τα γέλια! Το μόνο χρήσιμο στοιχείο τελικά εκεί ήταν τα κοντινά μπέργκερς και δίκιο είχε ο Ντόνι! Αλλά αυτό που με “σκοτώνει” πιο πολύ κωμικά, κάθε φορά κατά την παρακολούθηση της ταινίας, είναι μετά το συμβάν, η μεταφερόμενη ατάκα του Γουόλτερ από τον Dude στο τηλέφωνο: “Όχι, δεν πιστεύω, ότι ήταν έτοιμος να “σπάσει” ο μικρός Λάρι!”

Μια επανέκδοση από την Summer Classics

Συντελεστές

Σενάριο: Joel Coen, Ethan Coen. Σκηνοθεσία: Joel Coen, Ethan Coen. Μοντάζ: ψευδώνυμο περσόνας “Roderick Jaynes” (αλλά ουσιαστικά έγινε από τους Ethan Coen, Joel Coen) & Tricia Cooke. Διεύθυνση Φωτογραφίας: Roger Deakins. Πρωταγωνιστούν/Συμμετέχουν: Jeff Bridges, John Goodman, Julianne Moore, Steve Buscemi, Philip Seymour Hoffman, David Huddleston, John Turturro, Sam Elliott, Tara Reid, David Thewlis, Peter Stormare, Flea, Torsten Voges κ.α. Διανομή Ρόλων: John S. Lyons. Κοστούμια: Mary Zophres. Εσωτερική Διακόσμηση: Chris L. Spellman. Μουσική: Carter Burwell. Οπτικά Εφέ: Janek Sirrs κ.α. Ειδικά Εφέ: Tom Chesney κ.α. Ήχος: Skip Lievsay, Rick Freeman, Magdaline Volaitis κ.α.