Ο Στάνισλαβ Πετρόφ και εμείς

Facebook Twitter Viber Messenger WhatsApp E-mail

Του Ανδρέα Παπασταύρου

Πρέσβυ ε.τ

 

Με δέος βλέπω ταγούς μεγάλων κρατών, οι μεν να κραδαίνουν την πυρηνική ρομφαία και οι δε να υποστηρίζουν την απόκτησή της και από τους ίδιους και σκέπτομαι πόσο  ανεύθυνη και άκρως επικίνδυνη είναι μια τέτοια στάση, που ξεθάβει δράκους για να κάψουν με την πύρινη ανάσα τους την ανθρωπότητα. 

 

Η πυρηνική βόμβα ώθησε ανεπιστρεπτί τον κόσμο σε μια νέα εποχή. Σε αντίθεση με όλες τις εκφάνσεις του συμβατικού πολέμου, ο πυρηνικός πόλεμος στερεί το αύριο από την ανθρωπότητα και όσοι -εάν- επιβιώσουν, είναι καταδικασμένοι να ζήσουν σε μία νεοπρωτόγονη εποχή. Σχετικά ο Αϊνστάιν είχε πεί «δεν γνωρίζω με ποια όπλα θα γίνει ο Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος, αλλά ο Τέταρτος θα γίνει με ρόπαλα και πέτρες». Βέβαια, αυτό προϋποθέτει επιζήσαντες του Τρίτου, διότι αλλιώς ουδείς  γνωρίζει μετά βεβαιότητος πώς πολεμούν μεταξύ τους οι κατσαρίδες. Εάν ο πόλεμος είναι η επιτομή της ανθρώπινης βλακείας, ο πυρηνικός πόλεμος είναι η κορυφαία της έκφραση. Και δεν πρέπει να λησμονούμε ότι ένας πυρηνικός πόλεμος μπορεί να ξεκινήσει από ένα τραγικό λάθος!

 

Πολλοί ειδικοί υποστηρίζουν πως η κατάσταση είναι ελεγχόμενη, δεδομένου ότι υφίστανται, δικλείοδες ασφαλείας για την προστασία από λάθη. Ας μου επιτραπεί, όμως να τονίσω ότι δεν υπάρχει, ούτε μπορεί να υπάρξει απόλυτη προστασία από το λάθος, διότι το απόλυτο στην φύση δεν υπάρχει. Τα πράγματα, εξ άλλου, μπορούν να περιπλακούν πολύ περισσότερο με την εμφάνιση της Τεχνητής Νοημοσύνης, εάν γίνει κακή χρήση των δυνατοτήτων που αυτή προσφέρει. Ένα κυβερνητικό κύκλωμα, όσο πιο σύνθετο είναι, τόσο μεγαλώνουν οι πιθανότητες να παρουσιάσει βλάβη. Ο τεράστιος κίνδυνος , όμως, που ενεδρεύει για λανθασμένη χρήση πυρηνικών όπλων, παρά τα όποια προληπτικά συστήματα, αποδεικνύεται από την περίπτωση του Στανισλάβ Πετρόφ.

 

Τον Σεπτέμβριο 1983, η ατμόσφαιρα στις διεθνείς σχέσεις ήταν εξαιρετικά βαριά, λόγω της κατάρριψης κορεατικού Boeing 747 (πτήση KAL 007) από σοβιετικό αεροσκάφος αναχαίτισης επάνω από τη νήσο Σαχαλίνη την 1η Σεπτεμβρίου, διότι από λάθος πλοήγησης είχε εισέλθει στον σοβιετικό εναέριο χώρο. Σε αυτό το τραγικό συμβάν, έχασαν τη ζωή τους  και οι 269 επιβαίνοντες στο αεροσκάφος, μεταξύ των οποίων και ένας Αμερικανός βουλευτής. Τρεις εβδομάδες αργότερα (26 Σεπτεμβρίου)  ο Στανισλάβ Πετρόφ, Αντισυνταγματάρχης των Σοβιετικών Δυνάμεων  Αεράμυνας, είχε βάρδια στo Κέντρο Έγκαιρης Προειδοποίησης Πυρηνικής Απειλής. Ξαφνικά, στις οθόνες, άναψε ένα κόκκινο φωτάκι , με την ένδειξη «ΕΚΤΟΞΕΥΣΗ». O Πετρόφ, εμπιστευόμενος τη διαίσθησή του αντί για τους αλγορίθμους, έκρινε ότι δεν συνέτρεχε περίπτωση αμερικανικής πυρηνικής επίθεσης και ανέφερε στην ιεραρχία του ότι επρόκειτο για λανθασμένο συναγερμό. Το ίδιο έπραξε λίγο αργότερα, όταν περισσότερα φωτάκια άναψαν και εμφανίσθηκε η ένδειξη «ΠΥΡΑΥΛΙΚΗ ΕΠΙΘΕΣΗ». Αργότερα, είπε ότι τις στιγμές εκείνες, είχαν παραλύσει τα πόδια του και έτρεμε. 

 

Τα στοιχεία αυτά θα μπορούσαν να είχαν μεταδοθεί ηλεκτρονικά στα ανώτατα επίπεδα της σοβιετικής ιεραρχίας και τότε ο γέρος και ασθενής Γιούρι Αντρόποφ θα εκαλείτο να λάβει τη σημαντικότερη απόφαση όλων των εποχών, που θα οδηγούσε στην συντέλεια του κόσμου. 

 

Η ευθυκρισία του Στανισλάβ Πετρόφ και η γενναιότητά του, απέτρεψαν αυτό το ενδεχόμενο. Οιοσδήποτε άλλος ψοφοδεής υπεύθυνος, θα άφηνε να μεταδοθεί η πληροφορία στην ηγεσία του ΚΚΣΕ αυτούσια και τότε ο κόσμος των ανθρώπων θα έπαυε να υπάρχει, τουλάχιστον όπως τον γνωρίζουμε.  

 

Δεν θα ήταν υπερβολή εάν λέγαμε ότι ο Πετρόφ έσωσε τον κόσμο. Όμως, αντί για δόξα και τιμητικές διακρίσεις, εισέπραξε δυσμένεια και παραμερισμό! Ο λόγος: είχε αποκαλύψει τις εγγενείς αδυναμίες του συστήματος, πράγμα ασυγχώρητο. Το ότι έσωσε δισεκατομμύρια ζωές, δεν αναγνωρίσθηκε από την πατρίδα του. Ίσως θα έπρεπε να τιμηθεί από όλες τις χώρες του κόσμου. Εμείς υπάρχουμε επειδή υπήρξε ένας Πετρόφ. Δεν μπορούμε όμως πάντοτε να επαφιόμαστε στην Ειμαρμένη ή στη Θεία Πρόνοια!

 

Για τους λόγους αυτούς, καυχησιολογίες και απειλές για χρήση πυρηνικών όπλων , οποθενδήποτε προερχόμενες, είναι απαράδεκτες. Αντίθετα, οι πυρηνικές Δυνάμεις, με ευθύνη απέναντι σε όλη την ανθρωπότητα καλό θα ήταν να ασχοληθούν πολύ σοβαρά με τον πυρηνικό αφοπλισμό, ο οποίος πλέον έχει αντικατασταθεί με δηλώσεις για πυρηνικό επανεξοπλισμό. Και τούτο, διότι, όπως φέρεται να έχει πει ο Τρότσκι, «μπορεί να μην ενδιαφέρεστε για τον πόλεμο, αλλά εκείνος ενδιαφέρεται πολύ για εσάς».