Το κύκλωμα διακινητών μεταναστών του Τομπρούκ διαφημίζει στο ίντερνετ λαθραία ταξίδια την Ιταλία

Facebook Twitter Viber Messenger WhatsApp E-mail

Τα νέα ντοκουμέντα που έρχονται στο φως αποκαλύπτουν ότι στις 8 Ιουνίου 2023 ένα από τα κυκλώματα με έδρα το Τομπρούκ είχε αναρτήσει οπτικό υλικό στα social media, προαναγγέλλοντας ότι όλα είναι έτοιμα για το μεγάλο ταξίδι προς τη Λιβύη. «Έτοιμοι για νέο παιχνίδι. 8 Ιουνίου 2023. Από το Τομπρούκ στην Ιταλία», έγραφε η ανάρτηση. Το οπτικό υλικό γυρίστηκε μέσα σε λιμάνι, με φόντο πολλά πανομοιότυπα μπλε αλιευτικά σκάφη, γεγονός που φανερώνει ότι υπάρχουν περιοχές στη Λιβύη όπου η διακίνηση προσφύγων και μεταναστών γίνεται «σε κοινή θέα».

Αρμόδιες πηγές που είδαν τη συγκεκριμένη ανάρτηση της 8ης Ιουνίου 2023 ανέφεραν ότι κανείς δε μπορεί να γνωρίζει εάν πρόκειται για το μοιραίο αλιευτικό σκάφος που ξεκίνησε από τη Λιβύη στις 9 Ιουνίου και τελικά βυθίστηκε στην Πύλο, καθώς τα σκάφη αυτά είναι ακριβώς ίδια. Κανείς πάντως δε μπορεί και να αποκλείσει ένα τέτοιο ενδεχόμενο, καθώς φαίνεται ότι το υλικό γυρίστηκε (εάν αληθεύει η αναγραφόμενη ημερομηνία) λίγες μόλις ώρες πριν την αναχώρηση του μοιραίου σκάφους.

Σε άλλη φωτογραφία απεικονίζονται τρεις διακινητές -κατά τη διάρκεια ταξιδιού- στην καμπίνα του καπετάνιου. Είναι εμφανές ότι δεν υπάρχουν τα απαραίτητα όργανα για ασφαλή πλοήγηση και μάλιστα για ένα τόσο μακρινό ταξίδι που διαρκεί από τέσσερις έως πέντε ημέρες. Χαρακτηριστική είναι η εικόνα διακινητή που κρατάει ένα μαχαίρι και μία μικρή πυξίδα, με την οποία προσανατολίζονται. Πηγές με γνώση των δρομολογίων αναφέρουν ότι οι καπετάνιοι που «προσλαμβάνονται» από τα κυκλώματα είναι ως επί το πλείστον Αιγύπτιοι ψαράδες, οι οποίοι θεωρούνται από τους πιο καλούς χειριστές αλιευτικών σκαφών στον κόσμο.

Σε άλλα φωτογραφικά-ντοκουμέντα που δημοσιεύει το iEidiseis φαίνονται τα επονομαζόμενα «safe house», δηλαδή οι προσωρινοί χώροι διαμονής, όπου φιλοξενούνται οι πρόσφυγες και μετανάστες, έως ότου πάρουν το δρόμο για το λιμάνι αναχώρησης στη Λιβύη. Χαρακτηριστικό είναι το απόσπασμα από κατάθεση Πακιστανού που βρίσκεται ανάμεσα στους διασωθέντες του ναυαγίου στην Πύλο:

«Με αυτοκίνητα μας μετέφεραν σε ένα σπίτι όπου μείναμε εκεί με άλλα 150 άτομα, το οποίο ήταν σε απόσταση μισή ώρα με το αυτοκίνητο. Εκεί μείναμε πέντε ημέρες και μετά ο Α. μας πήγε σε ένα διαμέρισμα όπου μέσα βρίσκονταν περίπου 200 άτομα. Εκεί μείναμε ένα βράδυ και την επόμενη ημέρα μας πήγαν με 12 περίπου αυτοκίνητα σε ένα διαμέρισμα στην πόλη Τομπρούκ της Λιβύης. Μείναμε εκεί κάποιες ημέρες και τα ξημερώματα της 9ης Ιουνίου 2023 με φορτηγά μας πήγαν σε μία παραλία της Λιβύης, η οποία ήταν απόσταση μισή ώρα με το αυτοκίνητο. Στη θάλασσα υπήρχε ένα μεγάλο αλιευτικό σκάφος περίπου 20 μέτρων, που ήταν παλιό και ήταν χρώματος μπλε. Με μικρότερα σκάφη μας μετέφεραν στο αλιευτικό που βρισκόταν πιο μακριά».

Σε άλλες εικόνες φαίνεται το πλήθος χαρτονομισμάτων που προέρχονται από τα κέρδη των διακινητών, όπως και οι αποθήκες στις οποίες επισκευάζουν τις μηχανές των μικρότερων σκαφών με τα οποία μεταφέρουν τους πρόσφυγες και μετανάστες στα μεγάλα αλιευτικά.

Τι έδειξε η έρευνα

Λιμενικοί και στελέχη της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών μίλησαν με πολλούς από τους διασωθέντες αλλά και με τους ίδιους τους Αιγύπτιους που τελικά συνελήφθησαν ως διακινητές, εξάγοντας πολύτιμα συμπεράσματα για το πως τα κυκλώματα οργανώνουν τα δρομολόγια-θανάτου με προορισμό τις ιταλικές ακτές.

Οι διακινητές σχεδόν πάντα γνωρίζουν μπάνιο και γι’ αυτό έχουν περισσότερες πιθανότητες επιβίωσης σε περίπτωση ναυαγίου. Το iEidiseis αποκαλύπτει άγνωστα στοιχεία της έρευνας για τους Αιγύπτιους που συνελήφθησαν μετά το ναυάγιο της Πύλου αλλά και για τα εγκληματικά δίκτυα δουλεμπόρων με έδρα τη Λιβύη.

Οι περισσότεροι πρόσφυγες που επιβιβάστηκαν στο σκάφος είχαν δώσει προκαταβολή στο κύκλωμα και η εξόφληση θα γινόταν μετά την ολοκλήρωση του ταξιδιού. Οι υπήκοοι Πακιστάν ακολούθησαν την εξής διαδρομή, κατόπιν «οδηγιών» που έλαβαν. Από το Πακιστάν, ταξίδεψαν στο Ντουμπάι (πριν από περίπου ένα μήνα), στη συνέχεια από το Ντουμπάι ταξίδεψαν στην Αίγυπτο και από εκεί στη Λιβύη.

Στη Λιβύη βρέθηκαν υπήκοοι και άλλων χωρών μία εβδομάδα πριν την έναρξη του ταξιδιού με το μοιραία αλιευτικό σκάφος. Για περίπου πέντε-εφτά ημέρες όλοι οι πρόσφυγες και μετανάστες έμειναν στα επονομαζόμενα «safe house» των κυκλωμάτων, δηλαδή σε χώρους προσωρινής διαμονής μέχρι να φτάσει η ημέρα της αναχώρησης. Χρησιμοποιήθηκαν περίπου τρία «safe house» (στο καθένα διέμεναν από περίπου 200 άνθρωποι) στην ευρύτερη περιοχή του Τομπρούκ, ενώ υπήρχαν και πρόσφυγες που διανυκτέρευσαν σε δύο τέτοιους χώρους (έναν πιο μακριά από το Τομπρούκ και έναν πιο κοντά).

Στις 9 Ιουνίου 2023 οι διακινητές μετέφεραν με φορτηγά τους πρόσφυγες σε παραλία της Λιβύης (περιοχή Τομπρούκ). Εκεί τους περίμεναν μικρά σκάφη που τους μετέφεραν κατά δεκάδες και εικοσάδες στο μπλε αλιευτικό σκάφος, με το οποίο θα ξεκινούσε το μεγάλο ταξίδι για την Ιταλία.

Στο μοιραίο «σαπιοκάραβο» τους περίμεναν δύο άτομα που έκαναν «κουμάντο». Ήταν τα άτομα που τους έλεγαν που θα κάτσουν. Εκεί υπήρξαν οι πρώτες διαφωνίες, καθώς υπήρχαν κάποιοι που διαφωνούσαν να μπουν στα αμπάρια. Οι «κουμανταδόροι» δεν δέχονταν αντιρρήσεις, ενώ έδιναν εντολή οι λιγοστές γυναίκες και παιδιά να μπουν στα αμπάρια και όχι στο κατάστρωμα. Υπήρξαν πρόσφυγες που σήμερα ζουν και βρίσκονται στη Μαλακάσα, γιατί αρνήθηκαν να μπουν στα αμπάρια και έτσι σώθηκαν.

Κατά την άφιξη του κόσμου στην παραλία και κατά την επιβίβαση στο μπλε αλιευτικό, οι πρόσφυγες κατάλαβαν ότι οι δουλέμπορου τους έχουν πει ψέματα για τον αριθμό των επιβαινόντων. Η αρχική αναφορά ότι θα επιβαίνουν 400 άτομα δεν ήταν παρά ένα ψέμα. Ήταν σε όλους σαφές ότι είναι σίγουρα 700. Το δεύτερο πράγμα που αντιλήφθηκαν ήταν ότι δεν υπήρχαν σωσίβια. Μόνο ένας πρόσφυγας είχε πάνω του σωσίβιο γιατί το είχε φέρει ο ίδιος.

Επίσης, παρότι φαινόταν κατά την έναρξη του ταξιδιού ότι υπάρχουν προμήθειες (νερό και τροφή), αυτές μετά την τρίτη ημέρα εξαντλήθηκαν. Τότε ήταν που, σύμφωνα με μαρτυρίες διασωθέντων, οι Αιγύπτιοι «κουμανταδόροι» άρχισαν τις «διακρίσεις». Οι ίδιοι έπιναν νερό, ενώ οι πρόσφυγες κρατούσαν άδεια πλαστικά μπουκάλια. Η έντονη αντίδραση του κόσμου είχε ως αποτέλεσμα οι χειριστές του αλιευτικού να αναγκαστούν να πάρουν νερό από παραπλέον πλοίο.

Σύμφωνα με την έρευνα των Αρχών, υπήρχε πάνω στο σκάφος ένας Αιγύπτιος, ο οποίος έκανε «κουμάντο» σε ό,τι αφορούσε στη διανομή του νερού, ενώ φαίνεται ότι υπήρχε ακόμα και «διάκριση» για το ποιος θα πιει καθαρό και ποιος βρώμικο νερό.

Επίσης, υπάρχει μαρτυρία για άτομο που έδινε τροφή μόνο εάν του έδιναν λεφτά. Πρόκειται για άντρα που -σύμφωνα με τις μαρτυρίες- μιλούσε διαρκώς με τον καπετάνιο. Από την έρευνα προκύπτει επίσης ότι ένας από τους καπετάνιους βρίσκεται ανάμεσα στους αγνοούμενους, καθώς δεν αναγνωρίστηκε από τους διασωθέντες στις φωτογραφίες με τους υπόπτους.

Επίσης, από την πρώτη ημέρα έγινε σαφές σε όλους τους επιβαίνοντες ότι υπήρχε ανάμεσά τους άντρας, ο οποίος ήταν ο μηχανικός του σκάφους. Το κύκλωμα γνώριζε ότι η κατάσταση της μηχανής του αλιευτικού είναι κάκιστη. Από την τρίτη ημέρα ταξιδιού η μηχανή άρχισε να σβήνει, με τον μηχανικό να αναλαμβάνει να τη φτιάξει για να συνεχίσουν. Ωστόσο, η μηχανή συνέχιζε να σβήνει ανά κάποιες ώρες.

Υπενθυμίζεται ότι οι λιμενικές Αρχές συνέλαβαν εννιά Αιγύπτιους, ηλικίας 26, 21, 40, 36, 32, 26, 22, 29 και 20 ετών, ως πλήρωμα του πλοίου που φέρονται να είχαν διακριτούς ρόλους στη μεταφορά των υπολοίπων.

Κατηγορούνται για παράνομη είσοδο στη χώρα, παράνομη διακίνηση αλλοδαπών, κατά παράβαση του Ν. 3386/2005 και του Ν. 4251/2014 και για σειρά αδικημάτων το Ποινικού Κώδικα που αφορούν στη σύσταση και συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση, πρόκληση ναυαγίου, ανθρωποκτονία από αμέλεια και έκθεση ζωής σε κίνδυνο.

Οδηγήθηκαν στον εισαγγελέα Καλαμάτας, όπου τους απαγγέλθηκαν οι κατηγορίες και έλαβαν προθεσμία να απολογηθούν τη Δευτέρα. Οχτώ από αυτούς κρατούνται στο αστυνομικό τμήματα Καλαμάτας, ενώ ο ένας νοσηλεύεται φρουρούμενος στο νοσοκομείο.

Πηγή: ieidiseis.gr