Γιατί ο χρόνος περνά γρηγορότερα καθώς μεγαλώνουμε;

Facebook Twitter Viber Messenger WhatsApp E-mail

Παλιότερα οι καλοκαιρινές διακοπές κρατούσαν για πάντα. Όμως όσο μεγαλώνουμε, τόσο πιο γρήγορα φαίνεται να περνάει ο καιρός. Ισχύει αυτό; Στην παιδική ηλικία, μια μέρα διαρκούσε κάποιες φορές για πάντα. Οι έξι εβδομάδες των καλοκαιρινών διακοπών ήταν μια αιωνιότητα. Όμως όσο μεγαλώνουμε, τόσο πιο γρήγορα φαίνεται να περνάει ο χρόνος. Ημέρες, εβδομάδες, χρόνια περνούν βιαστικά καθώς διεκπεραιώνουμε τις καθημερινές μας υποχρεώσεις. Και ξαφνικά είναι πάλι Χριστούγεννα. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Μια μελέτη του Πανεπιστημίου Duke των Ηνωμένων Πολιτειών λέει: Αυτό οφείλεται στον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλός μας επεξεργάζεται εικόνες. Ένα πράγμα είναι ξεκάθαρο: Ο χρόνος του ρολογιού δεν αντιστοιχεί πάντα στον τρόπο με τον οποίο εμείς οι άνθρωποι αντιλαμβανόμαστε το πέρασμα του χρόνου. Ο εσωτερικός, βιωμένος χρόνος μας επηρεάζεται από αισθητηριακές εντυπώσεις, όπως αλληλουχίες εικόνων, που επηρεάζουν τον εγκέφαλό μας.

•“Οι μέρες φαίνονταν να διαρκούν περισσότερο στην εφηβεία, επειδή ο εγκέφαλος επεξεργαζόταν περισσότερες εικόνες την ημέρα.” Adrian Bejan, συγγραφέας μελέτης

Σύμφωνα με τη μελέτη, όσο μεγαλώνουμε, τόσο πιο αργά οι εικόνες καταγράφονται και υποβάλλονται σε επεξεργασία από τον εγκέφαλο. Από τη μία πλευρά, αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα δίκτυα νευρώνων και νεύρων γίνονται πιο ώριμα, μεγαλύτερα και πιο περίπλοκα – γεγονός που οδηγεί σε μεγαλύτερες διαδρομές και μεγαλύτερους χρόνους επεξεργασίας. Από την άλλη πλευρά, αυτά τα δίκτυα επίσης γερνούν, γι’ αυτό τα ηλεκτρικά σήματα θα πρέπει να ξεπεράσουν περισσότερη αντίσταση με την πάροδο του χρόνου.

Συμπερασματικά, λιγότερες εικόνες επεξεργάζονται στον ίδιο χρόνο, έτσι λιγότερες εμπειρίες γεμίζουν τον εγκέφαλο – και ο χρόνος περνά γρηγορότερα. Περισσότερες εικόνες, από την άλλη πλευρά, οδηγούν σε περισσότερες βιωμένες εμπειρίες και ο αισθητός χρόνος περνά πιο αργά.

«Οι μέρες φαίνοταν να διαρκούν περισσότερο στη νεότητα, επειδή ο εγκέφαλος επεξεργάζεται περισσότερες εικόνες την ημέρα», εξηγεί ο συγγραφέας της μελέτης, καθηγητής Adrian Bejan. “Δεν είναι ότι οι εμπειρίες είχαν περισσότερο νόημα ή καταγράφηκαν εντονότερα, απλώς υποβλήθηκαν σε πιο γρήγορη επεξεργασία”.

Ποιος είναι ο Βιωμένος χρόνος;

Ο ψυχολόγος και βιολόγος από το Freiburg  Dr. Marc Wittmann ασχολείται με το θέμα του χρόνου και της αντίληψής του εδώ και χρόνια και έχει γράψει ένα βιβλίο γι’ αυτό.

Ο Marc Wittmann και η συνάδελφός του Sandra Lehnhoff σε μια μελέτη, στην οποία συμμετείχαν περίπου 500 άτομα ηλικίας μεταξύ 14 και 94 ετών διαπίστωσαν πως: όσο μεγαλύτεροι ηλικιακά ήταν οι ερωτηθέντες, τόσο πιθανότερο ήταν να απαντήσουν ότι ο χρόνος για αυτούς περνούσε πιο γρήγορα.

•“Όσο περισσότερα πράγματα βιώνουμε και μπορούμε να θυμόμαστε, τόσο μακρύτερο φαίνεται το πέρασμα του χρόνου.”

Εκτός από την ταχύτητα επεξεργασίας εικόνας στον εγκέφαλο, υπάρχουν ακόμα τρεις αλληλένδετοι λόγοι: μνήμη, συνήθεια, ρύθμιση συναισθημάτων.

Η μνήμη

Πώς νιώθουμε το χρόνο, όταν κοιτάμε πίσω σε συγκεκριμένες φάσεις και στιγμές της ζωής; «Όσο περισσότερες αναμνήσεις έχουμε για ένα χρονικό διάστημα, τόσο μεγαλύτερο μας φαίνεται αυτό αναδρομικά», λέει ο Marc Wittmann.

Όσο πληρέστερος από πληροφορίες είναι ο εγκέφαλος, όσα περισσότερα συμβάντα έχουν καταγραφεί – τόσο περισσότερο χρόνο υπολογίζει. Ομοίως και η μνήμη. Ένα σαββατοκύριακο που απλώς κανείς ξαπλώνει και βλέπει netflix, για παράδειγμα, φαίνεται πολύ συντομότερο από ένα ταξίδι δυο ημερών σε μια άγνωστη πόλη. Αν και ήταν 48 ώρες και στις δύο περιπτώσεις.

Επιπλέον, ασχολούμαστε πιο συνειδητά με τις νέες εμπειρίες, είμαστε πιο παρόντες και πιο ανοιχτοί. Αυτό, σύμφωνα με τον Δρ. Wittmann αυξάνει και τις ικανότητες της μνήμης. Έτσι, όχι μόνο θυμόμαστε περισσότερα, αλλά και καλύτερα. Η λειτουργία αυτή επηρεάζει επίσης την αντίληψή μας και για το χρόνο κοιτώντας προς τα πίσω.

Η παιδική ηλικία και η εφηβεία είναι γεμάτες νέες εμπειρίες, αισθητηριακές εντυπώσεις και πρώτες φορές. Ένας επιπλέον λόγος για τον οποίο οι καλοκαιρινές διακοπές φαίνονται τόσο μεγάλες στις αναμνήσεις μας.

•“Όσο μεγαλώνουμε, τόσο λιγότερο σημαντικές εμπειρίες συμβαίνουν και αποθηκεύονται στη μνήμη.” Marc Wittmann, ψυχολόγος και βιολόγος

Η συνήθεια

Εάν το καινούργιο γίνει σταδιακά μια συνήθεια κατά τη διάρκεια της ζωής,  η επίδρασή του περιορίζεται. Θυμόμαστε λιγότερο καλά ό,τι έχουμε κάνει ρουτίνα ή έχουμε ήδη βιώσει αρκετές φορές.

Η ρύθμιση συναισθημάτων

Η ρύθμιση συναισθημάτων παίζει έναν περαιτέρω ρόλο στην υποκειμενική αντίληψη του χρόνου. Σύμφωνα με μια άλλη μελέτη του Marc Wittmann και άλλων, οι ερωτηθέντες με υψηλότερη ικανότητα να ρυθμίζουν τα συναισθήματα τους όχι μόνο ένιωθαν πιο χαλαροί, λιγότερο καταθλιπτικοί και αγχωμένοι – αλλά γι’ αυτούς ο χρόνος περνούσε λίγο πιο αργά.

Αυτό έχει να κάνει με τη μνήμη. Οι άνθρωποι με μεγαλύτερη συνειδητότητα των συναισθημάτων τους αντιλαμβάνονται το περιβάλλον τους πιο συνειδητά και ως εκ τούτου αποθηκεύουν περισσότερες εμπειρίες στη μακρόχρονη μνήμη τους. Με τη σειρά του αυτό εξασφαλίζει περισσότερες εμπειρίες και συνεπώς μεγαλύτερη αντίληψη του χρόνου που περνά.

Αιώνιες καλοκαιρινές διακοπές; Σχεδόν ναι!

Όσον αφορά στη μείωση της ταχύτητας με την οποία ο εγκέφαλός μας επεξεργάζεται τις αισθητηριακές εντυπώσεις, όπως είναι οι εικόνες, και επομένως μας φαίνεται ότι ο χρόνος συνεχώς γίνεται συντομότερος, δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά. Είναι αποτέλεσμα της γήρανσης.

 Μπορούμε ωστόσο να φροντίσουμε να βιώνουμε λιγότερη ρουτίνα και περισσότερες νέες εμπειρίες εστιάζοντας σε αυτές όλη μας την προσοχή. Αυτό δεν μας προσφέρει ξανά την αίσθηση των αιώνιων καλοκαιρινών διακοπών, αλλά τουλάχιστον επιτρέπει στον βιωμένο χρόνο λίγο να διαστέλλεται. Όσο για τις τηγανητές πατάτες, δεν είναι ποτέ κανείς πολύ μεγάλος.

πηγή: fragilemag.gr  ze.tt