“Άκου, Ανθρωπάκο”. Η μαρτυρία του Ψυχίατρου – Ψυχαναλυτή Βίλχελμ Ράιχ που παραμένει επίκαιρη

Facebook Twitter Viber Messenger WhatsApp E-mail

Το “Άκου, Ανθρωπάκο” του Ψυχίατρου – Ψυχαναλυτή Βίλχελμ Ράιχ είναι ένα δοκίμιο του 1945 που εκδόθηκε το 1948. Σκιαγραφεί την ελευθεριακή σοσιαλιστική πολιτική φιλοσοφία του Ράιχ, ιδίως τις απόψεις του για την άμεση δράση ως το μόνο μέσο για την απελευθέρωση της εργατικής τάξης. Ένα βιβλίο που παραμένει πάντα επίκαιρο, καθώς γράφτηκε για τον φασισμό που ποτέ δεν εκριζώθηκε οριστικά από τις κοινωνίες των ανθρώπων, αλλά που βρίσκει πάντα τροφή για να ξαναζωντανεύει και να σπρώχνει τον άνθρωπο στην πιο βίαιη αλλοτρίωση και στη βαθύτερη αποξένωση από την ίδια του την ανθρώπινη φύση. Παραθέτουμε επιλεγμένα αποσπάσματα του βιβλίου. Είναι σαν το 1945 (έτος που εκδόθηκε το δοκίμιο) να είναι 2020.

-“Σε φωνάζουν Ανθρωπάκο, Κοινό Άνθρωπο. Λένε πως χάραξε η εποχή σου, η «Εποχή του Κοινού Ανθρώπου». Μα δεν είσαι συ που το λες, ανθρωπάκο. To λένε εκείνοι, οι αντιπρόεδροι των μεγάλων εθνών, οι εργατοπατέρες, οι μετανιωμένοι γιοι των αστών, οι πολιτικοί και οι φιλόσοφοι. Σου προσφέρουν το μέλλον, μα δε ρωτούν για το παρελθόν σου. Κι όμως, είσαι κληρονόμος ενός τρομερού παρελθόντος. Τούτη η κληρονομιά καίει στη χούφτα σου σα διαμάντι φλεγόμενο. Εγώ αυτό έχω να σου πω.”

-“Άκου αυτό που κανένας από τους ηγέτες και τους αντιπροσώπους σου δεν τολμά να σου πει: Είσαι «άνθρωπος μικρός, κοινός». Συλλογίσου τη διπλή έννοια που έχουν τούτες οι λέξεις, «μικρός» και «κοινός»…”

-“Σε φοβάμαι, ανθρωπάκο. Σε τρέμω, επειδή από σένα εξαρτάται το μέλλον της ανθρωπότητας. Σε φοβάμαι, επειδή το κυριότερο μέλημά σου στη ζωή είναι να δραπετεύεις από τον εαυτό σου. Είσαι άρρωστος, ανθρωπάκο, άρρωστος βαριά.”

-«Δε σ’ αγαπούν ανθρωπάκο, σε περιφρονούν, επειδή περιφρονείς τον εαυτό του. Σε ξέρουν απ’ έξω κι ανακατωτά. Γνωρίζουν τις χειρότερες αδυναμίες σου, όπως θα έπρεπε να τις γνωρίζεις εσύ. Σε θυσίασαν σ’ ένα σύμβολο κι εσύ τους έδωσες τη δύναμη να σ’ εξουσιάζουν. Εσύ ο ίδιος τους αναγόρευσες αφεντικά σου και συνεχίζεις να τους στηρίζεις, παρόλο που πέταξαν τις μάσκες τους. Στο είπαν κατάμουτρα: “Είσαι και θα είσαι πάντα κατώτερος, ανίκανος να αναλάβεις την παραμικρή ευθύνη”. Κι εσύ τους αποκαλείς καθοδηγητές και σωτήρες και φωνάζεις “ζήτω, ζήτω”.»

-“Είσαι δεσμώτης του εαυτού σου. Ο μόνος υπεύθυνος για τη σκλαβιά σου είσαι εσύ ο ίδιος. Μόνον εσύ και κανένας άλλος, άκου που σου λέω! Δεν το ‘χεις ξανακούσει αυτό, έτσι; Οι ελευθερωτές σου λένε πως ο Κάιζερ, ο Τσάρος, ο Πάπας Γρηγόριος ο ΚΖ’, ο Μόργκαν, ο Κρουπ κι ο Φορντ, αυτοί είναι οι δυνάστες σου. Και ποιοι είναι οι ελευθερωτές σου; Ο Μουσολίνι, ο Ναπολέων, ο Χίτλερ και ο Στάλιν.”

-“Η «Πατρίδα των Προλετάριων» δεν είναι φυσικά η μόνη χώρα όπου εκείνη η δυσοίωνη λέξη, η «δικτατορία», καμπάνισε στα αυτιά σου. Σε άλλα μέρη την έντυσες με μεγαλόπρεπες στολές και γέννησες μέσα από τις τάξεις σου τον σεξουαλικά ανίκανο, μυστικοπαθή, σαδιστή μπογιατζή που σε οδήγησε στο Τρίτο Ράιχ κι έστειλε εξήντα εκατομμύρια δικούς σου στον τάφο. Κι εσύ απτόητος συνέχισες να φωνάζεις: «Ζήτω! Ζήτω! Ζήτω!» Έτσι είσαι, ανθρωπάκο. Αλλά κανένας δεν τολμάει να στο πει. Επειδή σε φοβούνται, σε θέλουν μικρό. Καταβροχθίζεις την ευτυχία σου.”

•Ο Βίλχελμ Ράιχ (Wilhelm Reich, 24 Μαρτίου 1897 – 3 Νοεμβρίου 1957) ήταν Αυστριακός ψυχαναλυτής, μέλος της δεύτερης γενιάς ψυχαναλυτών μετά τον Σίγκμουντ Φρόυντ και μία από τις πιο ριζοσπαστικές προσωπικότητες στην ιστορία της ψυχιατρικής. Το “Άκου, Ανθρωπάκο” είναι ένα δοκίμιο του 1945, το οποίο σκιαγραφεί την ελευθεριακή σοσιαλιστική πολιτική φιλοσοφία του Ράιχ, ιδίως τις απόψεις του για την άμεση δράση ως το μόνο μέσο για την απελευθέρωση της εργατικής τάξης.

διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου στο: fragilemag.gr