Πυρκαγιές: Πολύ μεγάλο το κόστος για την οικονομία – Στάχτη 1,2 δισ. ευρώ

Facebook Twitter Viber Messenger WhatsApp E-mail

Εκτός από τις απώλειες ανθρωπίνων ζωών και ζώων, έχουν επηρεαστεί – σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης για δασικές πυρκαγιές (EFFIS) – περισσότερα από 1.500.000 στρέμματα και αυτό συνεπάγεται ένα κόστος τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ.

Το νούμερο αυτό βασίζεται σε εκθέσεις ευρωπαϊκών οργανισμών, στις οποίες ανέτρεξε ο καθηγητής ΕΜΠ, δρ. Χάρης Δούκας, μιλώντας στη«Ναυτεμπορική», σύμφωνα με τις οποίες την περίοδο 2000-2017 κάηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση 85 εκατ. στρέμματα και οι ζημιές υπολογίστηκαν στα 54 δισ. ευρώ.

Τα νούμερα αυτά συνεπάγονται ένα μέσο κόστος λόγω πυρκαγιών περίπου 650 ευρώ ανά στρέμμα με τιμές του 2017. Αν υπολογίσουμε και τη σωρευτική επιβάρυνση του πληθωρισμού το κόστος διαμορφώνεται στο 1,2 δισ. ευρώ.

Στο κόστος αυτό, σύμφωνα με τον Χάρη Δούκα, δεν περιλαμβάνεται το κόστος από τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα λόγω των πυρκαγιών.

Όπως εξήγησε, στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχει σε λειτουργία το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, και σύμφωνα με αυτό το κόστος για έναν τόνο είναι περίπου 90 ευρώ. Αυτό σημαίνει άλλα 1.000 ευρώ δυνητικό κόστος ανά στρέμμα λόγω του διοξειδίου του άνθρακα που εκλύεται από τις πυρκαγιές.

Μέχρι στιγμής η έκταση της χώρας που έχει επηρεαστεί από τις φετινές φωτιές είναι η δεύτερη μεγαλύτερη της τελευταίας 20ετίας (βάσει των καταγραφών του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης για δασικές πυρκαγιές).

Το 2007 με (μεταξύ άλλων) τη μεγάλη φωτιά στην Ηλεία, κάηκαν 2.690.000 στρέμματα γης, 63 συνάνθρωποί μας, περισσότερες από 1.500 κατοικίες, 4,5 εκατ. ελαιόδεντρα, καθώς και 60.000 αιγοπρόβατα.

Βάσει της μελέτης της Τράπεζας της Ελλάδας (Ιούνιος 2011) υπό τον τίτλο «Οικονομικές και φυσικές επιπτώσεις της κλιματικής μεταβολής στα δάση και τα δασικά οικοσυστήματα της Ελλάδας», η συνολική άμεση υλική ζημιά προσέγγισε τότε το 1 δισ. ευρώ. Αν συνυπολογίσουμε τον πληθωρισμό τα χρόνια που μεσολάβησαν, ο υπολογισμός αυτός προσεγγίζει τον προαναφερόμενο για τις φετινές χρονιές.

Η ίδια μελέτη εκτιμούσε επίσης το συνολικό κόστος κατάσβεσης και ζημιών από πυρκαγιές (το 2011 πάντα) σε περισσότερο από 400 εκατ. ετησίως και σημείωνε ότι με την αναμενόμενη κλιματική μεταβολή θα αυξηθεί έως και 80 εκατ. ευρώ. Τα νούμερα αυτά προφανώς έχουν ξεπεραστεί και αναφέρονται ενδεικτικά, ελλείψει άλλων διαθέσιμων στοιχείων.

Η αποτυχία σε αριθμούς: Λιγότερες φωτιές, περισσότερα καμένα, αστείρευτες δικαιολογίες

«Οργανωμένο σχέδιο», «αλητήριοι εμπρηστές», υπόνοιες για «τούρκους πράκτορες» και άλλα παρόμοια σενάρια διακινήθηκαν τις τελευταίες ημέρες από κυβερνητικά χείλη μπροστά στις καταστροφικές φωτιές που έκαψαν σχεδόν 1,3 εκατ. στρέμματα τη φετινή αντιπυρική περίοδο.

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη καταστροφή των τελευταίων 16 ετών, όπως πλέον καταγράφονται στα στατιστικά στοιχεία. Και οι φωτιές δεν έχουν σβήσει ακόμη.

Η χώρα εμφανίζεται «γυμνή» απέναντι στις φυσικές καταστροφές και η σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες το αποδεικνύει. Με τη γλώσσα των αριθμών, φέτος είχαμε στην Ελλάδα 52% λιγότερες μεγάλες δασικές πυρκαγιές, αλλά ταυτόχρονα καταγράφηκε αύξηση των καμένων εκτάσεων κατά… 195%!

Με λίγα λόγια, ο σχεδιασμός της κυβέρνησης κατέρρευσε παταγωδώς, ενώ οι διαβεβαιώσεις περί «ετοιμότητας» διαψεύστηκαν από την ίδια την πραγματικότητα.

Μάλιστα, όπως φαίνεται από τα στατιστικά στοιχεία, όπως αυτά προκύπτουν από την ανάλυση των δεδομένων του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης για Δασικές Πυρκαγιές (https://effis.jrc.ec.europa.eu) που επεξεργάστηκε η Πυρομετεωρολογική Ομάδα FLAME της μονάδας ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ), στη χώρα μας το φετινό καλοκαίρι η μέση καμένη έκταση ανά μεγάλη δασική πυρκαγιά, από την αρχή του έτους έως και την Πέμπτη 24.08.2023, σημειώνει αύξηση +517% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μέσο όρο της περιόδου 2002 – 2022.

Θλιβερή πρωτιά της Ελλάδας σε καμένες εκτάσεις ανάμεσα σε 20 μεσογειακές χώρες

Η αθροιστικά καμένη έκταση στην Ελλάδα, από την αρχή του έτους έως και την Πέμπτη 24.08.2023, καταγράφει αύξηση +195% σε σύγκριση με την έκταση που κατά μέσο όρο (2002 – 2022) καίγεται ετησίως στη χώρα μας.

Καταγράφοντας 281.480 στρέμματα καμένων εκτάσεων έως την Πέμπτη 24.08.2023, η Ελλάδα κατατάσσεται πρώτη μεταξύ 20 Μεσογειακών χωρών. Δεύτερη έρχεται η Ισπανία με 824.640 στρέμματα και τρίτη η Ιταλία με 595.330 στρέμματα. Αύξηση των καμένων εκτάσεων καταγράφουν επίσης η Γαλλία (+66%) και το Μαρόκο (+30%), ενώ μείωση καταγράφεται στις υπόλοιπες χώρες.

Ο αθροιστικός αριθμός των μεγάλων δασικών πυρκαγιών (>300 στρέμματα) στην Ελλάδα, από την αρχή του έτους έως και την Πέμπτη 24.08.2023, καταγράφει μείωση -52% σε σύγκριση με τον αριθμό μεγάλων δασικών πυρκαγιών που κατά μέσο όρο (2002 – 2022) εκδηλώνονται στη χώρα μας σε ετήσια κλίμακα. Αύξηση του αριθμού των δασικών πυρκαγιών καταγράφεται σε Ισπανία (+78%), Γαλλία (+194%), Μαρόκο (+51%), Κύπρο (+2%), Λιβύη (+3%) και Σλοβενία (+14%).

Καταγράφοντας 27 μεγάλες δασικές πυρκαγιές (>300 στρέμματα) έως την Πέμπτη 24.08.2023, η Ελλάδα κατατάσσεται έβδομη μεταξύ 20 Μεσογειακών χωρών. Στην πρώτη θέση βρίσκεται η Ισπανία με 340 δασικές πυρκαγιές κατά τη διάρκεια του 2023.

Η μέση καμένη έκταση ανά μεγάλη δασική πυρκαγιά στην Ελλάδα, από την αρχή του έτους έως και την Πέμπτη 24.08.2023, σημειώνει αύξηση +517% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μέσο όρο της περιόδου 2002 – 2022.

Καταγράφοντας, κατά μέσο όρο, 462 στρέμματα ανά δασική πυρκαγιά έως την Πέμπτη 24.08.2023, η Ελλάδα κατατάσσεται πρώτη μεταξύ 20 Μεσογειακών χωρών, με τεράστια μάλιστα διαφορά. Δεύτερη έρχεται η Αλγερία με μέσο όρο 10.517 ανά δασική πυρκαγιά και τρίτη η Συρία με μέσο όρο 6.053 στρέμματα ανά δασική πυρκαγιά. Αυξήσεις καταγράφονται επίσης σε Τυνησία (+1%) και Ιταλία (+35%), με τις υπόλοιπες χώρες να παρουσιάζουν μείωση στον μέσο όρο των στρεμμάτων ανά δασική πυρκαγιά.

Έβρος: Η μεγαλύτερη δασική πυρκαγιά των τελευταίων 20 ετών στην Ελλάδα

Νεότερα δορυφορικά δεδομένα που έγιναν διαθέσιμα από την Υπηρεσία Ταχείας Χαρτογράφησης Copernicus της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναδεικνύουν τη δασική πυρκαγιά στον Έβρο ως την μεγαλύτερη δασική πυρκαγιά των τελευταίων πάρα πολλών ετών σε ευρωπαϊκό έδαφος. Όπως προκύπτει από την ανάλυση των δορυφορικών δεδομένων, η συνολική έκταση που κατέκαψε η δασική πυρκαγιά του Έβρου, η οποία προέκυψε από τη συνένωση των πυρκαγιών σε Αλεξανδρούπολη και Δαδιά, ξεπερνά τα 720.000 στρέμματα (έως την 23.08.2023, 12:19 τοπική ώρα).

Υιοθετώντας τον ορισμό μιας μέγα-πυρκαγιάς ως μιας πυρκαγιάς που ξεπερνά σε έκταση τα 100.000 στρέμματα, η Πυρομετεωρολογική Ομάδα FLAME της μονάδας ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) παρουσιάζει στο χάρτη της Εικόνας 1 τις μέγα-πυρκαγιές που έπληξαν την Ελλάδα από το 2002 έως και το 2023. Πρόκειται για συνολικά 16 μέγα-πυρκαγιές, οι οποίες κατέκαψαν περισσότερα από 4.200.000 στρέμματα, ουσιαστικά από το 2007 και έπειτα. Μεταξύ αυτών, η δασική πυρκαγιά στον Έβρο αναγνωρίζεται πλέον ως η μεγαλύτερη σε έκταση μέγα-πυρκαγιά των τελευταίων 21 ετών στην Ελλάδα.

Τέλος, σημαντικό είναι να σημειωθεί πως το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών των μέγα-πυρκαγιών σημειώθηκαν την τριετία 2007-2009 (9 στο σύνολο), 1 το 2012 και 6 την τριετία 2021-2023.