Eretiki κριτική της ταινίας “Αντιγόνη” (2019)

Facebook Twitter Viber Messenger WhatsApp E-mail

Από τον Eretiko κριτικό Γιάννη Κρουσίνσκυ

Ο Σοφοκλής έχει κατακτήσει τη διαχρονικότητα, ενώ η Σοφί Ντεράσπ (σκηνοθεσία-διασκευή σεναρίου) διεκδικεί αποκλειστικά την εξέταση ενός διαμαρτυρόμενου παρόντος.

Υπάρχει μεν καλλιτεχνικό ενδιαφέρον σε επιμέρους στοιχεία αυτής της διασκευασμένης ταινίας, αλλά τα μειονεκτήματά της είναι περισσότερα. Αξίζει να παρακολουθηθεί πάντως.

Η πρωταγωνιστική ερμηνεία της Ναχίμα Ρίτσι ήταν αναντικατάστατη. Η σκηνοθεσία, το μοντάζ & η διεύθυνση φωτογραφίας από την Σοφί Ντεράσπ έσωσαν κάπως την απομονωμένη εξέλιξη στην καλλιτεχνική διαδρομή αυτής της ταινίας.

Υπόθεση

Σε αυτή τη σύγχρονη μεταφορά του έργου του Σοφοκλή στον 21ο αιώνα, παρακολουθούμε μια οικογένεια μεταναστών στον Καναδά. Η καταγωγή τους είναι βορειοαφρικανική από την Αλγερία, μα με τις ιδιαίτερες, αραβικές θρησκευτικές καταβολές.

Οι γονείς των παιδιών είχαν σκοτωθεί, προτού αυτά μεταναστεύσουν. Τα νεαρά παιδιά Αντιγόνη, Ισμήνη, Ετεοκλής και Πολυνείκης ζουν τώρα σε ένα μικρό σπίτι στο Κεμπέκ με ηθική καθοδηγήτρια τη γιαγιά τους, Μενοισέ (σαν θηλυκή εκδοχή του Μενοικέως). Ωστόσο, το ενοίκιο του σπιτιού πληρώνεται από τον Ετεοκλή, που παίζει ποδόσφαιρο ή τουλάχιστον έτσι θέλει να πιστεύει η Αντιγόνη.

Η Αντιγόνη λοιπόν πηγαίνει σχολείο, έχοντας άριστες επιδόσεις. Η Ισμήνη είναι κομμώτρια, ο Ετεοκλής ποδοσφαιριστής, μα ο Πολυνείκης έχει μπλέξει με κακοποιά στοιχεία. Και μάλιστα για τα καλά, σε συμμορίες των Χαμπίμπι. Μια μέρα ο Πολυνείκης έπαιζε ζάρια σε εξωτερικό χώρο και η αστυνομία επενέβη. Ο Ετεοκλής προσπάθησε να τον υπερασπιστεί και αναίτια η αστυνομία τον πυροβόλησε. Τον σκότωσαν. Επιπλέον, ο Πολυνείκης συνελήφθη μετά από το τραγικό συμβάν.

Η Αντιγόνη μην αντέχοντας την αδικία, ορμώμενη από μια ξαφνική αγάπη για τη διάσωση της εναπομείνασας οικογένειας, θα προσπαθήσει να βοηθήσει τον αδερφό της. Το σχέδιό της περιλαμβάνει ριψοκίνδυνη δράση με αυτοθυσία. Πρόκειται, μιμούμενη την εμφάνιση του αδερφού της να κόψει τα μαλλιά της, να χρησιμοποιήσει ψεύτικα τατουάζ και σε επισκεπτήριο μέσα στη φυλακή να τον αντικαταστήσει. Ώστε εκείνος να αποδράσει κάτω από τη μύτη των φρουρών.

Η Αντιγόνη θα τα καταφέρει. Μα θα πληρώσει το τίμημα από τη δικαστική και νομοθετική εξουσία. Σταθερός σύμμαχος της Αντιγόνης είναι ο Αίμων. Αλλά η πράξη της Αντιγόνης θα αντιμετωπιστεί θετικά εν εξελίξει της υπόθεσής της και από την κοινή γνώμη…

Ανάλυση

Γενικώς…

Πρόκειται για μια αξιοπρεπή ταινία με λανθασμένες και σωστές επιλογές. Εν πρώτοις, μας φαίνεται ασυνήθιστο, το γεγονός ότι διαλέγει η δημιουργός της σύγχρονης διασκευής, σαν χώρα εξέλιξης και αδικίας το αποδεδειγμένα προοδευτικό κράτος του Καναδά. Εάν εξετάσουμε όμως την πηγή έμπνευσής της, θα κατανοήσουμε πολύ πιο εύκολα, πώς η ίδια συσχέτισε αυτό το κράτος με μια σύγχρονη, διαφοροποιημένη και συνάμα ομοιάζουσα, εκδοχή της διαχρονικά επαναστατικής μορφής της Αντιγόνης.

Ως πηγή έμπνευσης για την ανήσυχη δημιουργό Σοφί Ντεράσπ υπήρξε ένα πραγματικό, τραγικό περιστατικό. Δηλαδή, η αναίτια δολοφονία ενός νεαρού ανθρώπου από την αστυνομία στο Μόντρεαλ! Καθώς και η επερχόμενη απέλαση του αδερφού του. Η δε μισητή αντίδραση της κοινής γνώμης, που απλώθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, έκανε τη δημιουργό Σοφί Ντεράσπ να προβληματιστεί έντονα. Επιπλέον, αγαπημένη ηρωίδα της ίδιας υπήρξε ανέκαθεν η δυναμική μορφή της γενναίας Αντιγόνης (πηγή: Νεανικό Πλάνο)…Έτσι η σεναριογράφος-σκηνοθέτρια-διευθύντρια φωτογραφίας-μοντέζ αναρωτήθηκε, πώς θα αντιδρούσε το εμπνευσμένο πρόσωπο της Αντιγόνης σε μια τέτοια αδικία του σύγχρονου κόσμου…

Τώρα πλέον, μπορούμε να αντιληφθούμε καλύτερα τον αρχικό ενδιαφέροντα τρόπο σκέψης της δημιουργού. Βεβαίως, εν εξελίξει η μοντέρνα αυτή διασκευή φέρει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα στην κινηματογραφική σύνθεσή της. Διότι δεν επαρκεί απλώς το αρχικό σκεπτικό της θεματικής, αλλά χρειάζεται η κατάλληλη υλοποίησή του. Σε γενικές γραμμές λοιπόν, αυτή η “Αντιγόνη” (2019) θα κερδίσει ένα πιο νεανικό κοινό με εναρμονισμένο καλλιτεχνικό-προοδευτικό σκεπτικό των αρχών του 21ου αιώνα, παρά τους ανθρώπους που έχουν γαλουχηθεί, μελετώντας τις Τέχνες στα τέλη του 20ου. Αυτό είναι σχεδόν βέβαιο για το ελληνικό κοινό.

Αλλά επειδή πάντοτε υπάρχουν υγιείς εξαιρέσεις, όπου η ατομικότητα μαθαίνει να έχει κριτική ικανότητα, άνευ επιρροών από γενιές και ηλικίες, ας πάμε με πιο ουσιαστική μελέτη στον πυρήνα της νόησης του κοινού. Δηλαδή, οι συντηρητικοί άνθρωποι με δασκαλίστικο ύφος δεν νομίζω να απολαύσουν αυτό το έργο. Απεναντίας, οι πιο προοδευτικοί θα αντιληφθούν προσεκτικά τα λανθασμένα και σωστά μέρη του. Ωστόσο, το εκπληκτικό είναι, πώς τούτο το έργο έχει την ικανότητα να φέρει σε ποιοτική συζήτηση γοητευτικών διαφωνιών αυτές τις δύο αντικρουόμενες περιπτώσεις θεατών.

Για αυτό το λόγο και αξίζει να παρακολουθηθεί. Πιο πρακτικό, για αυτή την κριτική, θα ήταν λοιπόν να επισημάνουμε κατευθείαν, ποιες είναι οι διαφοροποιήσεις της μοντέρνας διασκευής από το έργο του Σοφοκλή και τι προσφέρουν (όπου αυτό συμβαίνει). Φυσικά, εδώ αυτό εξαρτάται, κατά κύριο λόγο, από το σενάριο της διασκευής. Το βασικό ερώτημα είναι, εάν οφείλουμε να ανακαλύψουμε, κατά πόσο σέβεται η ταινία της Ντεράσπ το έργο του Σοφοκλή ή μήπως είναι πιο σωστό τελικά να την κρίνουμε σαν ανεξάρτητο έργο; Δηλαδή, σαν ταινία με ακλόνητες επιρροές έμπνευσης και κάποιες ωραία υλοποιημένες προσωπικές ιδέες, σε σχέση με τη μοντέρνα εποχή μας.

Εκτιμώ, ότι η Ντεράσπ είχε οπωσδήποτε ανάγκη τις ακλόνητες βάσεις έμπνευσης από τον σπουδαίο Σοφοκλή, παρά τις ξεκάθαρες, τεράστιες διαφοροποιήσεις της. Αλλιώς δεν θα είχαν τέτοια βαρύτητα τα πρόσωπα αυτά, ώστε να μεταβληθούν έντονα οι δράσεις τους. Είτε έχουν επιτυχία οι εν λόγω μεταβολές, είτε όχι. Πάντως ξεκάθαρα, δεν ανταποκρίνεται στην ανεκτίμητη ποιότητα της “Αντιγόνης” του Σοφοκλή η τωρινή αυτή ταινία. Ούτε κατά διάνοια! Δεν περιμέναμε άλλωστε τόσο εύκολα να ξεπεράσει κάποιος/κάποια το έργο αυτό, έτσι και αλλιώς. Ο Σοφοκλής έχει κατακτήσει τη διαχρονικότητα, ενώ η Ντεράσπ διεκδικεί αποκλειστικά την εξέταση ενός διαμαρτυρόμενου παρόντος.

Πάντως ακόμη και έτσι απομονωμένα, η Σοφί Ντεράσπ έκανε μεν ένα συμπαθητικά διασκευασμένο έργο, το οποίο όμως δυστυχώς στη σύστασή του φάσκει και αντιφάσκει. Τα μειονεκτήματα είναι περισσότερα. Η εξαιρετική πρωταγωνιστική ερμηνεία της Ναχίμα Ρίτσι (Αντιγόνη) ήταν αναντικατάστατη! Η σκηνοθεσία, το μοντάζ (μαζί με Geoffrey Boulange) και η διεύθυνση φωτογραφίας από την Σοφί Ντεράσπ έσωσαν κάπως την απομονωμένη εξέλιξη στην καλλιτεχνική διαδρομή αυτής της ταινίας.

Σκεπτικό…

Σκηνοθεσία

Α) Θα μας κερδίσουν οι επίπονες, τρομακτικές αναμνήσεις της Αντιγόνης για τα αδέρφια της. Η ίδια είχε αντιληφθεί, ότι υπήρχε εγκληματική δράση από τους δύο αδερφούς της. Μα δεν ήθελε να το παραδεχτεί. Η σύμπλευση με το μοντάζ σε αυτά τα σημεία είναι ιδιαίτερη. Και μοιάζει να πετά μακριά, με κομψότητα, ένα πέπλο ωραιοποίησης, που είχε χρησιμοποιήσει παλιότερα για τα αγαπημένα της πρόσωπα η Αντιγόνη.

Β) Η στιγμή, όπου Αντιγόνη και Αίμων κάνουν έρωτα, είναι ιδιαίτερη. Έχουν γίνει ένα με την αρμονία στη φύση. Και αυτό προκύπτει, διότι πάλι τα σκηνοθετικά πλάνα μαζί με το μοντάζ είχαν φροντίσει στη διάρκεια της ταινίας να μας επεξηγήσουν οπτικά, ότι οι ερωτευμένοι είχαν γνωριστεί/φλερτάρει και πρωτύτερα στη φύση. Ώστε ήρθε πια η κατάλληλη στιγμή, προκειμένου να ερωτοτροπήσουν. Γοητευτική άποψη, μα *αυστηρώς σαν καλλιτεχνικό ύφος αισθητικής.

Γ) Η παρουσία της άτυπης θηλυκής εκδοχής του μάντη Τειρεσία (με τη μορφή τυφλής ψυχιάτρου από την υπέροχη ερμηνεύτρια Λιζέλ Καστονγκουέι) στο υποσυνείδητο της Αντιγόνης, τολμώ να πω, ότι είχε κάποια δόση αρετής! Ο θεατής αναρωτιέται και ξεπερνά γοργά το μυστήριο επεξήγησης, χωρίς να του το πει καν το σενάριο. Αλλά αντιθέτως, το κάνει η ίδια η θέαση της σκηνοθεσίας, σε συνδυασμό με προσωπικές γνώσεις (περί ρόλου του μάντη Τειρεσία στο έργο του Σοφοκλή ή γενικότερα περί μετατροπών φύλου του Τειρεσία από τον ίδιο το μύθο του). Και μάλιστα, αυτή η αισθαντική επεξήγηση πραγματοποιείται σε κατάλληλο χρονικό διάστημα, μόνο μέσα σε αυτή τη μικρή ενότητα.

Δ) Η αποτυπωμένη τραγικότητα της Αντιγόνης μέσα στο Δικαστήριο, μετά το αδικαιολόγητο σφάλμα του Πολυνείκη, έχει ενδιαφέρον!

Ε) Εδώ η κοινή γνώμη λειτούργησε αντίθετα σε σχέση με τα πραγματικά ρατσιστικά έκτροπα των γεγονότων του Μόντρεαλ. Η καλλιτεχνική αντεκδίκηση, που πήρε σκηνοθετικά η Σοφί Ντεράσπ, έχει σημασία. Έδειξε μια ωραία, υγιή αντίδραση με μετουσίωση (από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης) προς τη θέαση στη δια ζώσης υποστηρικτική αγάπη των πολιτών, για την υπερβατική πράξη της Αντιγόνης.

Σενάριο

Αντικειμενικές παρατηρήσεις

Η Αντιγόνη εδώ έχει σαν αγαπημένο αδερφό τον Ετεοκλή. Δεν επικοινωνούσε καλά με τον Πολυνείκη, πριν γίνει η δολοφονία του Ετεοκλή. Παρόλα αυτά, αμέσως μετά τη δολοφονία του Ετεοκλή και τη φυλάκιση του Πολυνείκη, η ίδια αισθάνεται ένα ακατάπαυστο καθήκον, ένα άγραφο χρέος, να υπερασπιστεί τον δεύτερο με μαγνητική αυταπάρνηση. Θα τον αντικαταστήσει!

Εδώ το διακύβευμα δεν είναι η ταφή, μα η απέλαση του Πολυνείκη πίσω στη χώρα καταγωγής του. Ακόμη, σε αυτό το διασκευασμένο σενάριο, Ετεοκλής και Πολυνείκης δεν συγκρούονται ποτέ μεταξύ τους. Τα δύο αδέρφια δεν έφταιγαν κατά τη σύγκρουση με την αστυνομία. Ωστόσο, είχαν παρελθόν εγκληματικό.

Δεν υπάρχει παρουσία Χορού στο έργο! Παρατηρείται όμως υπόνοια Χορού με την υποστήριξη των πολιτών (εντός και εκτός του Δικαστηρίου). Και ίσως συμπληρωματικά, με το παραδοσιακό μοιρολόι της γιαγιάς Μενοισέ (υποτίθεται, ότι αφορά θηλυκή εκδοχή του Μενοικέως), το οποίο βρίσκει ανταπόκριση σε πλήθος πολιτών.

Πιο Αναλυτικά…

Πλεονεκτήματα Σεναρίου

1) Η αποκλειστικώς θηλυκή εκδοχή του Τειρεσία στην ταινία (σύμφωνα με το μύθο του, ο ίδιος μετετράπη σε γυναίκα και μετά πάλι σε άντρα) ως ψυχιάτρου, υποδηλώνει μια μοναδική ισορροπία. Ανάμεσα σε νόμους του κράτους και σε άγραφους νόμους, κατά τη σημερινή μας εποχή.

2) Γοητευτικό στοιχείο εδώ είναι η καλλιτεχνική, κοινωνική διαμαρτυρία, εξετάζοντας τη δολοφονία του Ετεοκλή από την αστυνομία. Μα και τα ακόλουθα “στραβά μάτια” από τη δικαστική εξουσία.

3) Παρατηρείται απουσία του Κρέοντος, με την περσόνα Κρίστιαν να βρίσκεται στη θέση του (πατέρας του Αίμονα). Έχει ενδιαφέρον η ονομασία “Κρίστιαν.” Διότι δεν μπορούμε, παρά να σκεφτούμε, ότι ο πολιτικός “Κρίστιαν” παίζει στο σενάριο έναν ρόλο συγκεχυμένης εκτελεστικής εξουσίας. Με συντηρητικό υπόβαθρο μιας παγιωμένης θρησκευτικής νοοτροπίας (χριστιανισμός-Κρίστιαν) γενικώς στο επηρεασμένο πολιτικό σήμερα της Δύσης. Ίσως, κάπως έτσι να έχει αντικαταστήσει τον Κρέοντα η δημιουργός Ντεράσπ.

4) Εδώ ο πατέρας του Αίμονα (Κρίστιαν) προσφέρεται τελικώς με συμβιβαστικό σκεπτικό να υιοθετήσει την Αντιγόνη. Εκείνη διστάζει, εξαιτίας της υποταγής του Κρίστιαν στη δικαστική και νομοθετική εξουσία. Στον αντίποδα, πολύ πιο γρήγορα ο Αίμων συσπειρώνει τους πολίτες και γίνεται η πρωτοστατούσα φωνή τους, βοηθώντας τη διαμαρτυρόμενη προσπάθεια της Αντιγόνης στη δίκη.

5) Προάγεται το Ηθικό Δίκαιο έναντι της νομιμοφροσύνης από την Αντιγόνη. Με την αφοσίωση από καρδιάς στην οικογένειά της. Αλλά για κάτι πολύ συγκεκριμένο! Όχι για κάθε αδικημένο άνθρωπο. Για να είμαστε πιο ακριβείς, προσπαθεί συγκεκριμένα, αυτή η Αντιγόνη, να διασώσει το εγκληματικό παρελθόν της οικογένειάς της (Ετεοκλής, Πολυνείκης). Με την αγάπη της και τη θυσία της αντικατάστασης.

Μειονεκτήματα Σεναρίου

1) Θα μπορούσε κάλλιστα να λέγεται το έργο “Αντιγόνη 21ου αιώνα” ή κάπως έτσι. Ο αυτούσιος τίτλος από το έργο του Σοφοκλή, δεν με βρίσκει καθόλου σύμφωνο. Είναι άστοχος και θα κάνει κακό στη Ντεράσπ.

2) Εάν είναι απόπειρα συσχέτισης με την ύπαρξη του Χορού, η εκμοντερνισμένη παρουσία όμοιων ήχων από κινητά τηλέφωνα, αυτό αποτελεί ξεκάθαρα σφάλμα. Ακόμα και αν από τα κινητά τηλέφωνα παράγεται ένας ενιαίος αγνός ήχος, με αγνό εγχείρημα υπεράσπισης από τον Αίμονα προς την Αντιγόνη. Εδώ έχει χαθεί ο στόχος. Η τεχνολογία δεν θα γίνει ασπίδα της Ηθικής. Όχι σε ταινία με μια τόσο βαριά εμπνευσμένη κληρονομιά, όπως το έργο του Σοφοκλή. Εδώ πρέπει να κάνεις κάτι αληθινά υπερβατικό.

3) Η *χρησιμοποίηση του Αίμονα από την Αντιγόνη σαν ενός κηφήνα αναιρεί οποιαδήποτε φεμινιστική οντότητα. Δεν μπορεί δηλαδή ο ευαίσθητος, υποστηρικτικός Αίμων να αισθάνεται, ότι έχει “το προνόμιο” της αναπαραγωγικής διαλογής από την Αντιγόνη! Ότι δηλαδή αυτή η “ιερή” διαλογή περιλαμβάνει μόνο το σπόρο του. Και τίποτα άλλο. Όχι! Είναι τουλάχιστον προσβλητικό προς το αντρικό φύλο. Και εκπέμπεται επίσης μια αύρα πουριτανισμού και για την ίδια τη γυναίκα. Με ενοχές για την καθαυτή ερωτική πράξη. Λάθος.

4) Εάν κάποιος δεν ξέρει το αληθινό περιστατικό έμπνευσης της ταινίας (γεγονότα Μόντρεαλ) δεν μπορεί να καταλάβει, γιατί η δημιουργός Ντεράσπ επιτίθεται στο κράτος του Καναδά. Όπως έχουμε πει και άλλες φορές, ο θεατής δεν υποχρεούται να γνωρίζει εξωτερικές πληροφορίες μιας ταινίας. Σημασία έχει το “in the box.” Τι γίνεται εντός της δημιουργίας…Αλλά και εκεί “η μικρή ζωή που προσφέρει ο Καναδάς”, δεν είναι καθόλου μικρή. Διότι αντιστρόφως, σε αραβικές χώρες ή σε αφρικανικά κράτη με αραβικές καταβολές η απελευθερωμένη αυτή ζωή του Καναδά είναι απλώς αδιανόητη.

Άρα, η καλλιτεχνική κριτική οφείλει να γίνεται, όχι επάνω στην ελευθερία εκτάσεων του πλανήτη της γης (όπου όλοι μπορούμε να σκεφτούμε, πόσο παράλογο είναι να αδικούνται άνθρωποι, εν συγκρίσει με την πληρότητα του χώρου που προσφέρεται). Αλλά στον τρόπο Αντίληψης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα από τα σύγχρονα κράτη. Σε μια προοδευτική, καναδική αντίληψη όπου όλα (εν συγκρίσει με άλλες χώρες) λειτουργούν ρολόι, αντικειμενικά, θα υπάρξουν και άθλια περιστατικά. Τα οποία σαφέστατα και πρέπει να εξαλειφθούν. Πράγματι, δεν μπορούν να αδικούνται με προκατάληψη οι μετανάστες πουθενά. Ούτε και να εξετάζονται για το ποιόν τους, βάσει της καταγωγής τους. Αλλά μην φτάνουμε και στην περιφρόνηση σε ένα κράτος, που έχει προσφέρει τόσα πολλά.

Δηλαδή, σε σχέση με τον Καναδά, στην Αλγερία είναι καλύτερα τα πράγματα; Τροφή για σκέψη…Χώρια ότι έγινε παραδοχή για ένα εγκληματικό πρόσφατο παρελθόν των Ετεοκλή και Πολυνείκη στον Καναδά…Αυτό δεν σημαίνει φυσικά, ότι εκείνοι έπρεπε να αδικηθούν εκδικητικά από ένα κράτος. Άλλο πράγμα λέω. Ότι έτσι (με την παραδοχή του εγκληματικού παρελθόντος) δεν μιλάμε πλέον για κάθε μετανάστη. Μπαίνουμε, έτσι πια, σε μια ειδική κατηγορία μεταναστών, μόνο με εγκληματικό παρελθόν…Και συνεπώς, σε μια άλλη συζήτηση. Αδικούνται οι υπόλοιποι φιλειρηνικοί μετανάστες. Βγήκε από τον αρχικό εμπνευσμένο στόχο του το σενάριο!

5) Το διακύβευμα του Πολυνείκη σε αυτή τη διασκευή είναι η απέλασή του πίσω σε ένα χωριό της βορεινής Αλγερίας. Ωστόσο, η Αντιγόνη δεν έχει πρόβλημα να περάσει εκείνος τα σύνορα του Καναδά και να καταλήξει στις Η.Π.Α. Θέλω να πω, ότι από τη μια πλευρά εκείνη βρίζει τον Καναδά, περιφρονώντας τη διατήρηση προνομιακής προοδευτικότητας του Δυτικού Πολιτισμού, μα από την άλλη φοβάται την επιστροφή του αδερφού της στο χωριό τους στην Αλγερία. Δεν βγάζουν νόημα όλα αυτά…

6) Απλώς και μόνο οι θηλυκές εκδοχές χαρακτήρων δεν λένε τίποτα. Ενδιαφέρον έχει να εξηγείται με νόημα ο λόγος της μετατροπής ενός προσώπου σε θηλυκό γένος, ώστε να αναδεικνύεται η Ισότητα των δύο φύλων. Η διακριτική θηλυκή εκδοχή του Τειρεσία έχει όντως ενδιαφέρον. Μα η διασκευασμένη μεταστροφή του Μενοικέως (κανονικά, πατέρας του Κρέοντος) σε γιαγιά “Μενοισέ” δεν προσφέρει κάτι ουσιώδες. Μόνο για την έννοια μιας διπλής θυσίας μπορούμε να κάνουμε εικασίες συγκρίσεων (και αυτές, μελετώντας άλλες εξωτερικές παραμέτρους, αφορούν τον εγγονό Μενοικέα, που προσφέρθηκε αυτοβούλως να θυσιαστεί για το καλό της Θήβας).

Μια διανομή από το Νεανικό Πλάνο

Συντελεστές

Σενάριο: Έμπνευση από την Τραγωδία του Σοφοκλή “Αντιγόνη”, Sophie Deraspe (διασκευή). Σκηνοθεσία: Sophie Deraspe. Μοντάζ: Geoffrey Boulangé, Sophie Deraspe. Διεύθυνση Φωτογραφίας: Sophie Deraspe. Πρωταγωνιστούν/Συμμετέχουν: Nahéma Ricci, Antoine DesRochers, Lise Castonguay, Paul Doucet, Jean-Sébastien Courchesne, Rachida Oussaada, Rawad El-Zein, Nour Belkhiria, Hakim Brahimi κ.α. Σχεδιασμός Κοστουμιών: Caroline Bodson. Ήχος: Stan Sakellaropoulos, Gaël Poisson Lemay, François B. Senneville.