Θέατρο | Συνέντευξη – Γρηγόρης Χατζάκης (Ginger Creepers): Η Τέχνη άπαξ και διδάσκεται δεν είναι Τέχνη

Facebook Twitter Viber Messenger WhatsApp E-mail

Γιάννης Παναγόπουλος

Είναι σαν οι Ginger Creepers να αφήνουν την πόρτα τους πάντα ανοιχτή. Κάπως έτσι τους φαντάζομαι. Ο χώρος τους “Παρένθεση”, που πια φιλοξενεί τις παραστάσεις τους, δεν στέκεται στην τυπική – σχεδόν αυτοματοποιημένη – σχέση που έχουμε με το θέατρο. Με αφορμή τον Τελευταίο Λύκο, ένα πολυσύνθετο διήγημα του σπουδαίου Ούγγρου συγγραφέα Λάσλο Κρασναχορκάι (γνωστότερος στο κοινό από τα σενάριά του για τον σκηνοθέτη Μπέλα Ταρ), το ντουέτο των Χρήστου Καπενή και Γρηγόρη Χατζάκη εισάγουν την έννοια Exhibition Theater. Στήνουν και επιμελούνται μια έκθεση σύγχρονης τέχνης που λειτουργεί με θεατρικούς κώδικες. Μπαίνοντας στον χώρο, ο θεατής κινείται ανάμεσα στα έργα (μεταξύ των οποίων και μία “ζωντανή” εγκατάσταση με τους δύο δημιουργούς), όπως σε μία εικαστική έκθεση. Παράλληλα, η αφήγηση που “λούζει” ηχητικά τον χώρο, αποκωδικοποιεί σταδιακά τη λειτουργία των έργων, προσδίδοντάς τους διαφορετικές πτυχές και αναγνώσεις. Με άλλα λόγια, η στατικότητα του “πρωταγωνιστή” σκηνικού χώρου, αποκτά κίνηση μέσα από την εσωτερική μετατόπιση του θεατή. “Ο Τελευταίος Λύκος” αφηγείται το ταξίδι ενός καθηγητή φιλοσοφίας στην Εξτρεμαδούρα της Ισπανίας, με στόχο τη συγγραφή ενός άρθρου για την ανάπλαση της περιοχής. Αναζητώντας έμπνευση για το κείμενό του, πέφτει πάνω σε ένα άρθρο σε ένα επιστημονικό περιοδικό, όπου αναφέρεται πως εκεί ήταν που “αποδήμησε ο τελευταίος λύκος” της ευρύτερης περιοχής. Η φράση κεντρίζει το ενδιαφέρον του και στρέφει όλη του την προσοχή στην αναζήτηση της ιστορίας του τελευταίου εκείνου λύκου, ιστορία που μεταμορφώνει σιγά σιγά τα βαθύτερα κέντρα της ίδιας του της ύπαρξης. Ζητήσαμε από τον Γρηγόρη Χατζάκη να μας αποκρυπτογραφήσει το παρόν της τέχνης αλλά και τους “κώδικες” της παράστασης που οι Ginger Creepers παρουσιάζουν στον χώρο τους.

-Πώς συναντηθήκατε με το έργο του Λάσλο Κρασναχορκάι;

Έχουμε εμμονή με το συγκεκριμένο κείμενο εδώ και πολλά χρόνια. Μάλιστα, είχαμε στα σκαριά μία τελείως διαφορετική προσέγγιση που απέτρεψε η πανδημία και το λοκντάουν. Ο χρόνος αυτός όμως της προσωπικής όσο και οικουμενικής ανακατάταξης, άλλαξε σε καθοριστικό βαθμό την οπτική μας σε πολλά πράγματα. Ένα από αυτά ήταν κι ο τρόπος που θα ξαναμπαίναμε στη δημιουργική διαδικασία. Αποφασίσαμε πως έπρεπε να κάνουμε δύο βασικές επανατοποθετήσεις. Η μία ήταν να αντιστρέψουμε την πυξίδα από το “τι θέλουμε να κάνουμε” στο “τι θα θέλαμε να δούμε”. Η άλλη ήταν – αφότου καταλήξαμε πως θα δουλεύαμε και πάλι στο ίδιο κείμενο – να μηδενίσουμε. Να πετάξουμε την αρχική μας ιδέα, όσο εντυπωσιακή και δελεαστική κι αν ήταν, να κάτσουμε με το κείμενο και να δούμε πού μας πάει από κει και πέρα.
Το κείμενο του Κρασναχορκάι περιστρέφεται γύρω από την ανάπλαση – το gentrification – της Εξτρεμαδούρα, μιας περιοχής της Ισπανίας. Η αλλαγή λοιπόν ήταν ένα σημείο αναφοράς για να ξεκινήσουμε. Η κατακτητική τάση του ανθρώπου και η πλήρης αδιαφορία για τον κόσμο, το απαραίτητο αυτό σύστημα που τον περιβάλλει, προς χάριν του επιφανειακού οφέλους, ήταν μία καλή αφορμή για να εξετάσουμε τις ποιότητες της ανθρώπινης, σωματικά και πνευματικά, φύσης. Κι εκεί οδηγούμαστε στην ανάγνωση του έργου με τη μορφή αυτής της “θεατρικής έκθεσης”. Θέλαμε η διαδικασία να γίνει όσο πιο προσωπικά/ενδοσκοπικά στον κάθε θεατή, να μπορεί ο καθένας να έρθει σε επαφή με τις δικές του ποιότητες, χωρίς να τον κατευθύνουμε μέσω του τρόπου που “φωτίζουμε” τις προθέσεις σε μία σκηνή. Να κινηθεί στον χώρο, να συλλέξει πληροφορίες, να ακούσει ένα αφήγημα, να ενώσει τα κομμάτια, να βρει την προσωπική ερώτηση που τον αφορά…

διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου στο: fragilemag.gr