Η μεγάλη παρακμή της Δύσης

Facebook Twitter Viber Messenger WhatsApp E-mail

«Το παράδοξο είναι ότι η πλούσια Δύση είναι ελκυστική αλλά δεν έχει αρκετή επιρροή, τόσο σε διεθνές όσο και σε τοπικό επίπεδο». Αυτό το μεγάλο παράδοξο αναλύει o Georgi Gotev  του Euractiv, αποκαλύπτοντας ταυτοχρόνως την παρακμή της Δύσης, η οποία είναι στον κόσμο μειοψηφία και διαρκώς φθίνει σε επίπεδο επιρροής.

Ολόκληρο το πολύ ενδιαφέρον άρθρο.

Συχνά μιλάμε για τη «συλλογική Δύση» ως το προπύργιο της δημοκρατίας, των ατομικών δικαιωμάτων, της οικονομίας της ελεύθερης αγοράς και του κράτους δικαίου. Υποθέτουμε ότι η ένωση στην οποία ανήκουμε δεν είναι μόνο μεγάλη και ισχυρή, αλλά και με επιρροή.

Αλλά με μια πιο προσεχτική ματιά φαίνεται ότι οι χώρες που συμμετέχουν στην ένωση δεν είναι και τόσο πολλές, ενώ λίγες χώρες εκτός ένωσης συμμετέχουν σε πρωτοβουλίες της.

Δύο πρόσφατες «κοινές δηλώσεις» της Δύσης στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών αποτελούν καλό παράδειγμα.

Στις 11 Ιουλίου, μια ομάδα χωρών-μελών του ΟΗΕ απηύθυνε κοινή έκκληση ζητώντας από τη Ρωσία να σταματήσει τις εχθρικές εκστρατείες παραπληροφόρησης κατά της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένης της παραποίησης της ιστορίας και της προώθησης ψευδών ειδήσεων, όπως το να χαρακτηρίζει άλλους ως «νεοφασίστες» ή «νεοναζί».

Δύο ημέρες αργότερα, η ίδια ομάδα χωρών δήλωσε ότι υποστηρίζει τη διαδικασία της Ουκρανίας ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου, με την οποία επιδιώκεται «να διαπιστωθεί ότι η Ρωσία δεν έχει καμία νόμιμη βάση για να αναλάβει στρατιωτική δράση στην Ουκρανία βασιζόμενη σε αβάσιμους ισχυρισμούς περί γενοκτονίας».

Αυτό σχετίζεται με την αιτιολόγηση της Ρωσίας που ξεδιπλώθηκε νωρίς στον πόλεμο ότι εισέβαλε για να σταματήσει αυτό που αποκάλεσε γενοκτονία στις φιλορωσικές περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας.

Τώρα είναι ενδιαφέρον να δούμε ποιες χώρες υπέγραψαν αυτές τις πρωτοβουλίες. Φυσικά, οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Νορβηγία, η Ισλανδία, ο Καναδάς, η Ιαπωνία, η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία και όλα τα μέλη της ΕΕ-27, συμπεριλαμβανομένης της ΕΕ ως συλλογικής οντότητας. Τι γίνεται όμως με τις υπόλοιπες;

Οι άλλοι υπογράφοντες είναι η Αλβανία, η Ανδόρα, οι Νήσοι Μάρσαλ, η Μολδαβία, το Μονακό, το Μαυροβούνιο, η Βόρεια Μακεδονία, το Παλάου και ο Άγιος Μαρίνος.

Όχι μόνο είναι λίγες σε αριθμό, αλλά οι περισσότερες είναι μικρές χώρες που πολλοί θα δυσκολεύονταν να βρουν σε έναν χάρτη.

Ανάμεσά τους βλέπουμε τις ελπιδοφόρες για την ΕΕ χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, την Αλβανία, το Μαυροβούνιο και τη Βόρεια Μακεδονία, αλλά απουσιάζουν η Σερβία και η Βοσνία-Ερζεγοβίνη.

Βλέπουμε επίσης τη Μολδαβία, μια χώρα που προσφάτως εντάχθηκε στην ομάδα των υποψηφίων για ένταξη στην ΕΕ χωρών, με τη Γεωργία να υπογράφει λίγο αργότερα, παρά το γεγονός ότι δεν έγινε δεκτή στην «αίθουσα αναμονής» της ένωσης.

Οι δύο πρωτοβουλίες του ΟΗΕ πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο μιας διπλωματικής πρακτικής που εισήγαγε το 1992 ο Αργεντινός διπλωμάτης Ντιέγκο Άρια, η οποία επιτρέπει μεγαλύτερη ευελιξία στην σήμανση συναγερμού από το Συμβούλιο Ασφαλείας για θέματα διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας.

Προφανώς, όταν επρόκειτο για την Ουκρανία, η Δύση στον ΟΗΕ πήρε τους ομοϊδεάτες της, με τη λίστα να είναι ενδεχομένως επιλεκτική για λόγους αποτελεσματικότητας.

Αλλά και πάλι, ο κατάλογος των υπογραφόντων είναι απογοητευτικά μικρός, και η απουσία δημοκρατιών από άλλες ηπείρους, όπως η Νότια Κορέα, η Αργεντινή και η Κένυα (ο κατάλογος θα μπορούσε να είναι πολύ μεγαλύτερος), σίγουρα δεν αποτελεί επιτυχία για τη Δύση.

Ακόμη και στο πλαίσιο του πολέμου του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία, ο κόσμος του δεν είναι τόσο μικρός.

Στον ΟΗΕ των 193 εθνών, μπορεί ακόμη να υπολογίζει στη διεθνή υποστήριξη -ή τουλάχιστον στην ουδετερότητα- δεκάδων χωρών, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων από τις πιο πολυπληθείς χώρες του κόσμου, όπως η Ινδία, η Βραζιλία, η Νότια Αφρική ή το Μεξικό.

Ενδεικτικά, ο κατάλογος των χωρών που απείχαν ή ψήφισαν κατά της αναστολής της συμμετοχής της Ρωσίας στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών τον Απρίλιο αριθμούσε περισσότερες από 80 χώρες.

Η ΕΕ παραμένει ελκυστική για το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου για το βιοτικό της επίπεδο, αλλά λιγότερο για τις δημοκρατικές της αξίες και τις αξίες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Το παράδοξο είναι ότι η πλούσια Δύση είναι ελκυστική αλλά δεν έχει αρκετή επιρροή, τόσο σε διεθνές όσο και σε τοπικό επίπεδο. Και την ίδια στιγμή, η απόρριψη των δυτικών αξιών γίνεται μια όλο και πιο ισχυρή ιδεολογία που μοιράζονται δισεκατομμύρια άνθρωποι.

Το άρθρο έγραψε ο  Georgi Gotev του Euractiv