Θεσσαλονίκη: Σε ιδιώτες παραχωρείται το μετρό

Ιδιώτες αναλαμβάνουν και επισήμως τη λειτουργία και συντήρηση του μετρό της Θεσσαλονίκης τόσο κατά την προπαρασκευαστική περίοδο όσο και κατά την περίοδο εμπορικής λειτουργίας για τα επόμενα 12 χρόνια έναντι 292 εκατομμυρίων ευρώ πλέον του ΦΠΑ. Η σύμβαση μεταξύ της Ελληνικό Μετρό και της εταιρίας ειδικού σκοπού Thema, «όχημα» της γαλλοϊταλικής κοινοπραξίας Egis Projects S.A.S.- AZIENDA TRANSPORTI MILANESI (ATM) S.p.A. θα υπογραφεί την προσεχή Τετάρτη 4 Οκτωβρίου στη Θεσσαλονίκη, παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.

Πρακτικά η λειτουργία του πολύπαθου έργου θα αναληφθεί από ιδιώτες σε απόλυτη αντίθεση με το μοντέλο του μετρό της Αθήνας, το οποίο λειτουργεί και συντηρείται από τη ΣΤΑΣΥ, εταιρία του Ελληνικού Δημοσίου. Μένει να φανεί εάν αυτό που θα δημιουργήσει το μοντέλο της Θεσσαλονίκης με τον ιδιώτη στο τιμόνι του μετρό, τον δημόσιο Οργανισμο Αστικών Συγκοινωνιών της πόλης (ΟΑΣΘ) που λειτουργεί τα λεωφορεία σε διαδικασία εκκαθάρισης από το 2017, την παραχώρηση συγκοινωνιακού έργου στα ΚΤΕΛ, τον Μητροπολιτικό Φορέα Συγκοινωνιών που έχει στα σκαριά το αρμόδιο υπουργείο για την πόλη, αλλά και την έναρξη κατασκευής του flyover θα προκαλέσουν στην πόλη συνθήκες κυκλοφοριακής Βαβέλ ή θα καταφέρουν να λειτουργήσουν.

Σύμφωνα με την ηγεσία του υπουργείου, το μετρό, το οποίο όπως επαναλήφθηκε θα λειτουργήσει εντός του 2024 χωρίς ωστόσο να γίνει σαφές το πότε ακριβώς και τα λεωφορεία, θα λειτουργούν υπό την ομπρέλα του υφιστάμενου ΟΣΕΘ.

Το μόνο βέβαιο είναι επίσης ότι όταν λειτουργήσει το μετρό το εισιτήριο θα είναι ενιαίο με αυτό των λεωφορείων στα πρότυπα της Αθήνας. Αυτό επεσήμανε ο υφυπουργός Υποδομών, Νίκος Ταχιάος στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου στη Βουλή, ο οποίος τόνισε ότι θα δίνεται δυνατότητα μετεπιβίβασης από μετρό σε λεωφορείο και το αντίστροφο με το ίδιο ενιαίο εισιτήριο, τη διαχείριση του οποίου δε θα έχει ο παραχωρησιούχος, αλλά ο ΟΣΕΘ, ο οποίος από τα έσοδα αυτά «θα απόπληρώνει και τη λειτουργία του μετρό, αλλά φυσικά και τη λειτουργία των λεωφορείων εφόσον αυτά θα συνεχίσουν να είναι δημόσια ή ακόμα κι αν ανατεθούν κατά το μέτρο που θα ανατεθούν σε ιδιώτη».

Η είσοδος για πρώτη φορά ιδιωτών στη λειτουργία του μετρό μαζί με το έντονο κυκλοφοριακό πρόβλημα της Θεσσαλονίκης σχεδόν μονοπώλησαν το περιεχόμενο των ερωτήσεων από την αντιπολίτευση κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της Επιτροπής. Τόσο ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Χρήστος Γιαννούλης όσο και ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Απόστολος Πάνας επεσήμαναν ότι η λειτουργία του μετρό Θεσσαλονίκης διαφοροποιείται από το μετρό της Αθήνας, το οποίο ακολουθεί μοντέλο διαχείρισης μέσω μία εταιρίας του Ελληνικού Δημοσίου με τον κ. Γιαννούλη να ρωτά ευθέως μάλιστα εάν η κυβέρνηση θεωρεί αυτό το μοντέλο αποτυχημένο.

Απαντώντας ο κ. Ταχιάος αφού επεσήμανε ότι η ιδιωτική εταιρία διαχείρισης μετρό δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο διεθνώς και «πρέπει να ξεπεράσουμε αυτόν τον φόβο», σημείωσε: «Το ότι επελέγη ιδιώτης δε σημαίνει ότι το σύστημα της Αθήνας είναι αποτυχημένο». Άφησε μάλιστα ανοιχτό το ενδεχόμενο την υπό κατασκευή Γραμμή 4 του μετρό που θα ενώνει το Γαλάτσι με το Γουδή, να την παραλάβει επίσης ιδιώτης αντί για τη ΣΤΑΣΥ. Αφού αναφέρθηκε στο κλειστό σύστημα, με το οποίο θα λειτουργεί το μετρό Θεσσαλονίκης, το οποίο – όπως είπε – «δεν μπορεί να το χακάρει κανένας», υπογράμμισε πως ήταν πολιτική επιλογή της κυβέρνησης να προχωρήσει με ΣΔΙΤ στη Θεσσαλονίκη.

Προσέθεσε πως θα είναι απολύτως ασφαλές στα πρότυπα του μετρό της Κοπεγχάγης, ενώ σημείωσε ότι οι πιθανότητες για αστοχίες να είναι ελάχιστες αναφερόμενος και στην υπό κατασκευή νέα γραμμής της πρωτεύουσας: «Η Αθήνα έπεται. Η Αθήνα θα έχει το ίδιο μοντέλο μετρό με το ίδιο σύστημα και με συρμούς όχι τόσο μεγάλους όσο υπάρχουν σήμερα στις Γραμμές 2 και 3 αλλά κάτι ανάμεσα σε αυτούς και τους συρμούς της Θεσσαλονίκης με τη Γραμμή 4 που θα έχει μικρότερους σταθμούς, εντελώς αυτόματο δίκτυο και η διαχείρισή του θα γίνεται κατά τον ίδιο τρόπο. Δεν μπορώ να δεσμεύσω την κυβέρνηση, η οποία θα παραλάβει το μετρό της Αθήνας αν θα είναι ιδιώτης ή η ΣΤΑΣΥ που θα το διαχειριστεί, αλλά θα είναι τεχνικά το ίδιο», ανέφερε.

Αναφορικά με τη λειτουργία του μετρό Θεσσαλονίκης, τόνισε ότι το Δημόσιο δε θα έχει την ανάγκη να κάνει προσλήψεις αφού «θα έρθει ο ιδιώτης και θα επιλέξει τους καλύτερους. Θα είναι τόσο εξειδικευμένο το μετρό που θα έχει σημασία οι άνθρωποι που θα δουλεύουν να μην είναι ρουσφέτι του Ταχιάου ή αποτέλεσμα διαγωνισμού που θα έχει αποκλειστικά κριτήρια κοινωνικά ώστε να μπορούν να κινήσουν με απόλυτη ασφάλεια μετρό», είπε χαρακτηριστικά.

Συμπλήρωσε ότι οι ευθύνες για τις όποιες αστοχίες δε θα χάνονται σε ένα απρόσωπο Δημόσιο, αλλά θα είναι εντελώς προσωποποιημένες.

Αναφορικά με τις μελλοντικές επεκτάσεις, είπε ότι θα προστεθούν γραμμές από τα μοντέλα και όχι επειδή η κυβέρνηση θέλει να ικανοποιήσει δημάρχους και τοπικές κοινωνίες. Αντίστοιχα και για το flyover ανέφερε ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για πολιτικά παιχνίδια. Από την πλευρά του ο κ. Σταϊκούρας τόνισε ότι το κυκλοφοριακό δεν αποτελεί ένα καινούριο πρόβλημα για τη Θεσσαλονίκη τονίζοντας ότι με την ολοκλήρωση του δρόμου, η πόλη θα έχει έναν οδικό άξονα στα πρότυπα της Αττικής Οδού και χωρίς διόδια.

Η σύμβαση λειτουργίας – συντήρησης του μετρό Θεσσαλονίκης

Σύμφωνα με την παρουσίαση της σύμβασης από τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστο Σταϊκούρα τόσο στο υπουργικό συμβούλιο όσο και στη συνέχεια στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής, η σύμβαση λειτουργίας και συντήρησης του μετρό της Θεσσαλονίκης προβλέπει τα εξής:

• Προπαρασκευαστική περίοδος (Περίοδος Α’): Εκπλήρωση εκατέρωθεν υποχρεώσεων για έναρξη περιόδου εμπορικής λειτουργίας του βασικού έργου (12-18 μήνες).
• Προπαρασκευαστική περίοδος (Περίοδος Β’): Εκπλήρωση εκατέρωθεν υποχρεώσεων για έναρξη λειτουργίας και επέκταση προς Καλαμαριά.
• Εμπορική λειτουργία (Περίοδος Α’): Εμπορική λειτουργία και συντήρηση του βασικού έργου ΣΔΙΤ.
• Εμπορική λειτουργία (Περίοδος Β’): Εμπορική λειτουργία του βασικού έργου και επέκταση προς Καλαμαριά.

Οι υποχρεώσεις του αναδόχου κατά την προπαρασκευαστική περίοδο περιλαμβάνουν:

• Την προμήθεια, εγκατάσταση και λειτουργία του πληροφοριακού συστήματος IT-ERP.
• Κάλυψη απαιτούμενων θέσεων προσωπικού.
• Πιστοποίηση – μέσω ανεξάρτητου αξιολογητή ασφαλείας – της διαδικασίας λειτουργίας και συντήρησης.
• Έκδοση αδειών και πιστοποιήσεων για έναρξη λειτουργίας του ΜΕΤΡΟ.

Ενώ κατά την περίοδο εμπορικής λειτουργίας περιλαμβάνουν:

• Ευθύνη καθημερινής λειτουργίας και συντήρησης παγίων, εξοπλισμού και ανταλλακτικών.
• Υπηρεσίες καθαρισμού, φύλαξης και διαχείρισης αυτόματου συστήματος συλλογής κομίστρου.
• Ενσωμάτωση των έργων σε δύο φάσεις (παρεχόμενα Η/Μ συστήματα και νέες γενιές τροχαίου υλικού).
• Παραλαβή και οργάνωση διαχείρισης ανταλλακτικών, αναλωσίμων και ειδικών εργαλείων.