Eurogroup: Παράθυρο για συνέχιση της δημοσιονομικής ευελιξίας το 2023

Facebook Twitter Viber Messenger WhatsApp E-mail

Παράθυρο για συνέχιση της δημοσιονομικής ευελιξίας στις χώρες της Ευρωζώνης άνοιξαν σήμερα οι υπουργοί Οικονομικών κατά τη συνεδρίαση του Eurogroup. Στο ανακοινωθέν αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι «οι δημοσιονομικές μας πολιτικές πρέπει να παραμείνουν ευέλικτες» και σημειώνεται ότι «είμαστε έτοιμοι να προσαρμόσουμε την πολιτική μας στις μεταβαλλόμενες συνθήκες όπως απαιτείται».

Οι ΥΠΟΙΚ, μάλιστα, ξεκαθαρίζουν πως θα προχωρήσουν σε συγκεκριμένα μέτρα για να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που δημιουργούν σε νοικοκυριά κι επιχειρήσεις οι δυσθεώρητα υψηλές τιμές ενέργειας. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο ανακοινωθέν: «Παράλληλα, θα εξετάσουμε επειγόντως συγκεκριμένες επιλογές, βασιζόμενοι στην ανακοίνωση της Επιτροπής της 8ης Μαρτίου 2022 για την αντιμετώπιση του αντίκτυπου των αυξημένων τιμών της ενέργειας στους πολίτες και τις επιχειρήσεις μας, ιδιαίτερα τους ευάλωτους πολίτες και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις μας».

Υπενθυμίζεται ότι ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Green Deal Φρανς Τίμερμανς και η Επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον είχαν ανακοινώσει πιθανά μέτρα για την αντιμετώπιση του ενεργειακού κόστους που θα μπορούν να υιοθετήσουν τα κράτη μέλη. Μεταξύ άλλων είχαν προτείνει την ρύθμιση των τιμών για την ηλεκτρική ενέργεια και τη φορολόγηση των λεγόμενων «ουρανοκατέβατων κερδών» παραγωγών ενέργειας.

Ειδικότερα, η σχετική αναφορά της ανακοίνωσης της 8ης Μαρτίου ανέφερε: «Για να αντιμετωπίσει την εκτίναξη των τιμών της ενέργειας, η Επιτροπή θα εξετάσει όλες τις πιθανές επιλογές, μεταξύ άλλων, έκτακτα μέτρα για τον περιορισμό της μεταδοτικής επίδρασης των τιμών του φυσικού αερίου στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, όπως προσωρινά όρια τιμών. Θα αξιολογήσει επίσης επιλογές για τη βελτιστοποίηση του σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας λαμβάνοντας υπόψη την τελική έκθεση του Οργανισμού της ΕΕ για τη Συνεργασία των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας (ACER) και άλλες συνεισφορές σχετικά με τα οφέλη και τα μειονεκτήματα των εναλλακτικών μηχανισμών τιμολόγησης για να διατηρηθεί η ηλεκτρική ενέργεια προσιτή, χωρίς διακοπή του εφοδιασμού και περαιτέρω επενδύσεις στην πράσινη μετάβαση».

Η αβεβαιότητα έχει αυξηθεί σημαντικά

Η αβεβαιότητα έχει αυξηθεί σημαντικά, επισημαίνουν οι ΥΠΟΙΚ. Ο οικονομικός αντίκτυπος του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας δεν έχει ακόμη προσδιοριστεί και προσθέτει στους κινδύνους που απορρέουν από τα συνεχιζόμενα προβλήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας, τις υψηλότερες τιμές ενέργειας και τον πληθωρισμό που παραμένει υψηλός για περισσότερο από ό,τι αναμενόταν, συνεχίζει το κοινό ανακοινωθέν του Eurogroup. «Συνεχίζουμε τον ισχυρό συντονισμό της δημοσιονομικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ για να αντιμετωπίσουμε τους αυξημένους κινδύνους και αβεβαιότητες, καθώς και τον αντίκτυπο στην οικονομία μας».

Καμπανάκι για τις χώρες με υψηλό χρέος

Με το ίδιο ανακοινωθέν, ωστόσο, οι ΥΠΟΙΚ της Ευρωζώνης υπογραμμίζουν ότι υπό το φως της τρέχουσας αξιολόγησης της οικονομικής κατάστασης, απαιτείται διαφοροποίηση των δημοσιονομικών στρατηγικών μεταξύ των κρατών μελών. Αυτό θα συμβάλει στην επίτευξη μιας ισορροπημένης συνολικής δημοσιονομικής θέσης στη ζώνη του ευρώ.

Η φράση αυτή θυμίζει την πρόταση που είχε καταθέσει στο δημόσιο διάλογο ο Επίτροπος Οικονομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Πάολο Τζεντιλόνι, τον περασμένο Δεκέμβριο στο πλαίσιο μιας προτεινόμενης μεταρρύθμισης του Συμφώνου Σταθερότητας της ΕΕ, υπέρ της θέσπισης ορίων χρέους σε ξεχωριστή βάση ανά κράτος. Τότε ο κ. Τζεντιλόνι μιλώντας στην γερμανική εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung, είχε υπογραμμίσει πως «δεν μπορούμε να βάλουμε όλες τις χώρες στο ίδιο καλάθι», υπογραμμίζοντας παράλληλα πως «οι διαφορές στα υφιστάμενα ποσοστά χρέους είναι πολύ μεγάλες για κάτι τέτοιο».

Ο Ιταλός Επίτροπος είχε από τότε τονίσει πως η μεταρρύθμιση που συζητείται θα θέσει ξεχωριστούς στόχους για το χρέος κάθε χώρας, ενώ υπογράμμισε πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να λάβει πιο αποτελεσματικά μέσα για την επιβολή των δημοσιονομικών κανόνων.

Σήμερα οι ΥΠΟΙΚ τονίζουν στο κοινό ανακοινωθέν τους πως οι όποιες διαφοροποιήσεις στους δημοσιονομικούς κανόνες ανά χώρα θα πρέπει να έχουν στο επίκεντρό τους τη διατήρηση της βιωσιμότητας του χρέους σε κράτη μέλη με υψηλό δημόσιο χρέος.

Υπογραμμίζουν, μάλιστα, ότι η έναρξη μιας σταδιακής δημοσιονομικής προσαρμογής για τη μείωση του δημόσιου χρέους τους είναι σκόπιμη, εφόσον – όμως – το επιτρέπουν οι συνθήκες. Αφήνουν δηλαδή ένα παράθυρο ακόμη και σε αυτή την υποχρέωση λόγω της αβεβαιότητας που επικρατεί ελέω του πολέμου στην Ουκρανία.

Αναλυτικά το κοινό ανακοινωθέν αναφέρει:

«Υπό το φως της τρέχουσας αξιολόγησης της οικονομικής κατάστασης, απαιτείται διαφοροποίηση των δημοσιονομικών στρατηγικών μεταξύ των κρατών μελών. Αυτό θα συμβάλει επίσης στην επίτευξη μιας ισορροπημένης συνολικής δημοσιονομικής θέσης στη ζώνη του ευρώ. Πιο συγκεκριμένα, με σκοπό τη διατήρηση της βιωσιμότητας του χρέους, σε κράτη μέλη με υψηλό δημόσιο χρέος, συμφωνούμε ότι η έναρξη μιας σταδιακής δημοσιονομικής προσαρμογής για τη μείωση του δημόσιου χρέους τους είναι σκόπιμο, εφόσον το επιτρέπουν οι συνθήκες.

Αυτή η προσαρμογή θα πρέπει να ενσωματωθεί σε μια αξιόπιστη μεσοπρόθεσμη στρατηγική που συνεχίζει να προωθεί τις επενδύσεις και τις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για τη δίδυμη μετάβαση και τη βελτίωση της σύνθεσης των δημόσιων οικονομικών. Από την άλλη πλευρά, τα κράτη μέλη με χαμηλά και μεσαία επίπεδα χρέους θα πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στην επέκταση των δημοσίων επενδύσεων όπου είναι απαραίτητο. Όλα αυτά θα συνέβαλαν στην επίτευξη μιας κατάλληλης συνολικής πολιτικής. Ως εκ τούτου, όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει να αυξήσουν την ανθεκτικότητα των οικονομιών τους και να προωθήσουν και να προστατεύσουν υψηλής ποιότητας εθνικά χρηματοδοτούμενες επενδύσεις για να θέσουν τα θεμέλια για υψηλή βιώσιμη ανάπτυξη και να επιτύχουν τους διπλούς στόχους μετάβασης».

Αυτή η προσαρμογή θα πρέπει να ενσωματωθεί σε μια αξιόπιστη μεσοπρόθεσμη στρατηγική που συνεχίζει να προωθεί τις επενδύσεις και τις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για τη δίδυμη μετάβαση και τη βελτίωση της σύνθεσης των δημόσιων οικονομικών.

Η επέκταση της δημοσιονομικής ευελιξίας και το 2023 αποτελεί αίτημα πολλών χωρών της Ευρωζώνης, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, με τις συνέπειες της πανδημίας να είναι ακόμα σε εξέλιξη και με τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας να αλλάζει άρδην το σκηνικό και να απειλεί την ευρωπαϊκή και παγκόσμια οικονομία, την ώρα που η ενεργειακή κρίση τινάζει στον αέρα προϋπολογισμούς κρατών, επιχειρήσεων και νοικοκυριών.