Ιωάννα Γκανέτσα: Δεν είναι όλοι έτοιμοι για έναν μεγάλο έρωτα

Facebook Twitter Viber Messenger WhatsApp E-mail

Ιωάννα Γκανέτσα, ο ήρωας του νέου βιβλίου σου «Το μουσείο των ραγισμένων σχέσεων» (Εκδόσεις ΝΙΚΑΣ), ο Στέφανος, έφευγε πάντα από τις σχέσεις του πριν πληγωθεί. Διαβάζοντας την ιστορία του, παίρνουμε απαντήσεις;

Η αλήθεια είναι ότι στα βιβλία μου μού αρέσει να εμβαθύνω, να βάζω στο μικροσκόπιο τα αίτια της συμπεριφοράς των ηρώων, τους παράγοντες που τους ώθησαν να πάρουν κάποιες αποφάσεις, τους λόγους που προηγήθηκαν των πράξεων, τις σκέψεις που επηρεάζουν τις κινήσεις τους. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι υιοθετώ τον ρόλο του ψυχολόγου ή του κριτή. Εγώ αφηγούμαι την ιστορία και οι αναγνώστες παίρνουν κατά την ανάγνωση της ό,τι έχουν ανάγκη: κάποιοι διασκέδαση, κάποιοι απαντήσεις, κάποιοι έναυσμα να επαναπροσδιορίσουν κάτι στη ζωή τους. Αυτή θέλω να είναι και η μαγεία ανάμεσα σε εμένα και τον αναγνώστη –και θα ήμουν πολύ ευτυχής αν παγιωθεί με τον καιρό- να επικοινωνούμε, να νιώθει ότι τον καταλαβαίνω, ότι συνεννοούμαστε χωρίς να χρειάζεται να πούμε τίποτα: να τα λένε όλα οι λέξεις μου.

Ποια συμπεριφορά δείχνει, κατά τη γνώμη σου, ότι πράγματι «εδώ υπάρχει ένας έρωτας μεγάλος;»

Ο τρόπος που μιλάς γι’ αυτόν όταν δεν είναι μπροστά ο Άλλος και ο τρόπος που μιλάς στον Άλλο όταν είναι μπροστά. Ο πραγματικός έρωτας δημιουργεί ένα αίσθημα ασφάλειας, σιγουριάς, τύπου «είμαι εδώ που ανήκω». Δεν το προκαλούν όλοι οι έρωτες αυτό, γι’ αυτό και διαφέρουν μεταξύ τους. Γι’ αυτό και ο μεγάλος έρωτας δεν έρχεται συχνά στη ζωή μας. Ένας έρωτας που σέβεται παίζει το παιχνίδι τίμια, ειλικρινά, με τόλμη. Δεν τολμούν όλοι. Δεν είναι όλοι έτοιμοι για έναν μεγάλο έρωτα.

Κι αν σε κάποιον δεν αρέσει να μιλά για τον έρωτά του;

Σε ποιον αλήθεια δεν αρέσει να μιλά με κάποιο τρόπο για την ευτυχία του; Οι ευτυχισμένοι άνθρωποι φαίνονται. Οι ερωτευμένοι, επίσης. Όταν βεβαίως βιώνει κανείς έναν τέτοιο έρωτα, αμφίδρομο, βουτηγμένο στην επιθυμία του μαζί όσο μπορούμε περισσότερο. Μιλούν τα μάτια, τα χαμόγελα, η διάθεση, η αλλαγή πολλές φορές στην όψη. Όλα μιλούν, ακόμη και η σιωπή. Οι λόγοι που αποτρέπουν ή απαγορεύουν στους ανθρώπους να άνθρωποι μιλούν γι’ αυτό είναι μια άλλη ιστορία. Κι εκεί, πιστέψτε με, οι άνθρωποι –οι οποίοι ίσως είναι και πλειοψηφία στις μέρες μας- δεν είναι ευτυχισμένοι άνθρωποι.

Η Μάρα, η ηρωίδα σου, είναι μια δυνατή γυναίκα κι αυτό φαίνεται σε όλη τη διάρκεια του βιβλίου. «Την πατάνε» στον έρωτα οι δυνατοί;

Ο έρωτας δεν κάνει εξαιρέσεις. Απλώς, οι δυνατοί άνθρωποι συνέρχονται πιο εύκολα μετά από έναν έρωτα. Μαζεύουν πιο συνειδητά τα κομμάτια τους, αποκτούν την αυτοκυριαρχία τους και –φυσικά- ρίχνονται ξανά στην αρένα του έρωτα, ελπίζοντας ότι θα είναι αρκετά τυχεροί ώστε να τον ξανασυναντήσουν. Γιατί –ας μη γελιόμαστε- οι ωραίοι έρωτες, αυτοί που με κάποιο τρόπο σε αλλάζουν, που σε κάνουν στιγμές να ζεις για τις στιγμές και μόνο, είναι λίγοι. Τυχεροί όσοι τους έζησαν. Τυχεροί και οι ήρωες των δυο βιβλίων μου: «Το άνθος της ζωής» και «Το μουσείο ραγισμένων σχέσεων». Ό,τι κι αν συνέβη μετά, έζησαν όσα μπορούσαν, όσα άντεχαν.

Είναι σπάνια τα μεγάλη πάθη;

Πολύ σπάνια. Τόσο σπάνια όσο οι μεγάλες αρετές ή η πραγματική ευφυΐα. Γιατί τα πάθη χρειάζονται τόλμη. Να ρισκάρεις να αφεθείς, να αγαπήσεις, να διεκδικήσεις, ξέροντας μάλιστα ότι κάποια στιγμή είναι πολύ πιθανό να πληγωθείς -ή να πληγώσεις.

Έρωτας με ομαλή πορεία υπάρχει;

Αν υπάρχει, δεν είναι έρωτας. Ο έρωτας έχει σκαμπανεβάσματα. Είναι συναίσθημα των αντιθέσεων. Της μεγάλης ανύψωσης, της μεγάλης πτώσης. Της ταχύτητας. Γι’ αυτό, άλλωστε, είναι παροδικός. Πόσο να αντέξει μια καρδιά να δουλεύει στο μάξιμουμ; Κάποτε επιζητά την ηρεμία, την ομαλότητα. Τότε παύει ο έρωτας και ή αρχίζει η αγάπη ή καθένας παίρνει τον δρόμο του.

Η επιθυμία για «αιώνια» αναγνώριση αποτελεί κίνητρο σε ό,τι κάνεις;

Είναι νομίζω ένα από τα χαρακτηριστικά κάθε καλλιτέχνη. Κανείς δεν μπαίνει σε στον δύσκολο δρόμο της τέχνης -γιατί ας μη γελιόμαστε τίποτα στην τέχνη δεν είναι εύκολο, απαιτεί αφοσίωση, μελέτη, χρόνο- για να γίνει περαστικός. Η πιθανότητα να φανείς με κάποιο τρόπο χρήσιμος σε αυτές ή τις επόμενες γενιές, να αφήνεις κάτι που ίσως αντέξει στο χρόνο πέρα από το χρόνο που θα σου δοθεί σε αυτή τη ζωή, είναι δελεαστική. Είναι αυτή που ουσιαστικά σε ενεργοποιεί, σε κάνει να θέλεις να γίνεσαι καλύτερος, να προσφέρεις αυτό που έχεις. Αν τύχει κάποια στιγμή να βγάλεις χρήματα από αυτό ή να αποκτήσεις αναγνώριση είναι ευτύχημα. Δεν είναι ο αρχικός στόχος, ωστόσο, ούτε ο σκοπός. Ενός καλλιτέχνη πάντα, όχι κάποιου που είναι ή βρέθηκε κατά λάθος στον χώρο της τέχνης.

Πού θα ήθελες να δεις τα βιβλία σου να φτάνουν;

Σε όσους περισσότερους αναγνώστες είναι δυνατό. Δεν έχω κρύψει ποτέ ότι με ενδιαφέρει το κοινό, ο αναγνώστης. Γι’ αυτόν γράφω. Γιατί νιώθω ότι έχω πολλά να του πω. Πρέπει να απενοχοποιήσουμε τη φιλοδοξία. Δεν είναι κακό να ονειρεύεσαι και δεν είναι κακό να μιλάς για τα όνειρά σου, τα οποία βεβαίως παύουν να είναι όνειρα, όταν προσπαθείς και κάνεις σχέδια. Τότε γίνονται στόχοι.

Τα βιβλία που πραγματεύονται τον έρωτα αντιμετωπίζονται αρκετά συχνά με προκατάληψη, ειδικά όταν υπογράφονται από γυναίκες. Πώς ξεπερνά κανείς έναν τέτοιο σκόπελο;

Τα στερεότυπα είναι μια μάστιγα που συναντά κανείς σε όλους τους τομείς της ζωής και ο χώρος του βιβλίου δεν αποτελεί εξαίρεση. Χρειάζεται πείσμα, υπομονή και συνεχή παρουσία στον χώρο. Να έχεις τη δική σου φωνή, τη δική σου ταυτότητα, ακόμη κι αν κάποιοι δεν την εγκρίνουν ή τη σνομπάρουν. Δεν γράφεις γι’ αυτούς, άλλωστε και αυτό είναι κάτι που πρέπει όλοι να έχουμε στο μυαλό μας. Ό,τι κάνεις, σε όποιον χώρο – τομέα κι αν είσαι, δεν το κάνεις για όλους, δεν θα αρέσει σε όλους, δεν θα το εγκρίνουν όλοι. Ωστόσο, είναι απαραίτητο να αισθάνεσαι ο ίδιος καλά με αυτό που παραδίδεις στο κοινό για να μπορείς, να βρίσκεις το θάρρος, να το υποστηρίζεις.

Κλείνοντας, τι είναι τελικά «Το μουσείο των ραγισμένων σχέσεων»: έρωτας ή πόνος;

«Το μουσείο των ραγισμένων σχέσεων» δεν είναι παρά μια υπενθύμιση: να αφήνεις και να αφήνεσαι. Να νιώθεις τον έρωτα, να ζεις τη ζωή. Είναι βέβαιο ότι θα σε πονέσουν και τα δυο. Ας αξίζει τουλάχιστον ο πόνος.

https://www.youtube.com/watch?v=u1Kq_XWntvU

* Το “Museum of Broken Relationships” στο Ζάγκρεμπ της Κροατίας οδηγεί τον επισκέπτη σε ένα συναισθηματικό ταξίδι σε όλο τον κόσμο. Είναι ο τόπος όπου ζουν οι αναμνήσεις, ο χώρος όπου φυλάσσονται οι πολύτιμες στιγμές, το παράθυρο στην ψυχή εκείνων που ερωτεύτηκαν, αγάπησαν, πόνεσαν και προχώρησαν παρακάτω, χωρίς να ξεχνούν όσα έζησαν. Είναι ένα μουσείο για σένα, για εμάς, για τον τρόπο που κερδίζουμε και χάνουμε στον έρωτα, για τον τρόπο που διαχειριζόμαστε τις νίκες και τις ήττες μας στις ανθρώπινες σχέσεις. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

• Η  Ιωάννα Γκανέτσα  είναι αστυνομικός και συγγραφέας

Σόφη Αυγουστάτου