Ηχηρή προειδοποίηση του ΔΝΤ στην Τουρκία

Facebook Twitter Viber Messenger WhatsApp E-mail

Καθώς η FED, η ομοσπονδιακή κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ, προετοιμάζεται για αλλεπάλληλες αυξήσεις επιτοκίων, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε «φυγή» κεφαλαίων από τις αναδυόμενες οικονομίες όπως η Τουρκία, το ΔΝΤ στέλνει ένα σαφές και ηχηρό μήνυμα στη χώρα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

«Οι αναδυόμενες οικονομίες πρέπει να προετοιμαστούν για πιθανά διαστήματα οικονομικής αναταραχής», επισημαίνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, σε έκθεση τριών στελεχών του που αφορά τις εξελίξεις που αναμένονται διεθνώς το 2022 στην οικονομική και νομισματική πολιτική, ειδικά στις αναδυόμενες οικονομίες.

Το ερώτημα είναι αν το «καμπανάκι» αυτό του ΔΝΤ μπορεί να κάνει τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να αλλάξει την οικονομική πολιτική. Αν δηλαδή θα συνειδητοποιήσει πως παρά τον «ανένδοτο» που έχει κηρύξει στους διεθνείς κερδοσκόπους, τους οίκους αξιολόγησης και τους υπονομευτές του… μεγαλείου της Τουρκίας, οδηγεί τη χώρα του στο γκρεμό.

Ο Ερντογάν δεν δείχνει διατεθειμένος να κάνει οποιαδήποτε στροφή και να εγκαταλείψει την πολιτική του. Εξακολουθεί να ισχυρίζεται πως έχει τη δύναμη να αντιστρέψει τους νόμους των αγορών και να τους πάει κόντρα, αλλά παράλληλα διατυμπανίζει ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να είναι πιστή στο μοντέλο των αγορών και τον καπιταλισμό.

Αν και το ΔΝΤ δεν αναφέρεται ονομαστικά στην Τουρκία ή τη λίρα, στέλνει σαφέστατα μηνύματα στην Άγκυρα, πως στο πλαίσιο της παγκοσμιοποιημένης αγοράς, οι εξελίξεις σε κάθε χώρα και ειδικά σε εκείνες που συγκαταλέγονται στις «αναδυόμενες», εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το διεθνές περιβάλλον.

Σε αυτό το φόντο, το σενάριο μιας πιο απότομης σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής εκ μέρους των μεγάλων κεντρικών τραπεζών, κυρίως της αμερικανικής Fed και της ΕΚΤ, ενδέχεται να έχει καταστροφικές συνέπειες για τις συγκεκριμένες οικονομίες. Ειδικά εκείνες που έχουν εκτεθεί περισσότερο, έχουν «κάψει» τα καλά χαρτιά τους και έχουν δει τη φερεγγυότητά τους να περιορίζεται δραστικά – όπως ακριβώς συμβαίνει αυτή την περίοδο στην Τουρκία.

«Ταχύτερες αυξήσεις επιτοκίων από τη Fed (…) θα μπορούσαν να κλονίσουν τις χρηματοπιστωτικές αγορές και να οδηγήσουν σε σύσφιξη των συνθηκών σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτές οι εξελίξεις θα μπορούσαν να έχουν ως συνέπεια τη μείωση της ζήτησης και του εμπορίου εκ μέρους των ΗΠΑ και ενδέχεται να οδηγήσουν σε εκροές κεφαλαίων και υποτιμήσεις νομισμάτων στις αναδυόμενες αγορές», σημειώνει χαρακτηριστικά το ΔΝΤ.

Η τουρκική λίρα

Κάτι τέτοιο μπορεί να αποτελέσει τη… χαριστική βολή για την τουρκική λίρα. Εξάλλου, μετά το αρχικό «ριμπάουντ» που προκάλεσαν οι εξαγγελίες Ερντογάν, η διολίσθηση έναντι ευρώ και δολαρίου συνεχίζεται, αργά και βασανιστικά. Ήδη, το τουρκικό νόμισμα έχει επιστρέψει στα επίπεδα που ήταν (13,8 λίρες έναντι του δολαρίου) λίγο προτού ξεκινήσει η απότομη «βουτιά» προς το αρνητικό ρεκόρ της 29ης Δεκεμβρίου…

Την ίδια στιγμή, ο πληθωρισμός τον Δεκέμβριο εκτινάχθηκε πάνω από το 35%, που είναι και το υψηλότερο ποσοστό στις δύο περίπου δεκαετίες του Ερντογάν και του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) στην εξουσία.

«Οι αναδυόμενες αγορές θα πρέπει να προσαρμόσουν την απάντησή τους με βάση τις συνθήκες που επικρατούν σε αυτές και τις αδυναμίες τους. Εκείνες που διαθέτουν πολιτική φερεγγυότητα όσον αφορά στον έλεγχο του πληθωρισμού μπορούν να συσφίξουν πιο σταδιακά τη νομισματική πολιτική, ενώ άλλες όπου οι πληθωριστικές πιέσεις είναι πιο έντονες ή διαθέτουν πιο αδύναμους θεσμούς οφείλουν να δράσουν ταχύτερα και πιο ολοκληρωμένα», σημειώνει επίσης το ΔΝΤ – συστήνοντας σε κάθε περίπτωση αυξήσεις επιτοκίων.

Και οι φήμες για εκλογές

Η Τουρκία δεν διαθέτει τέτοιου είδους φερεγγυότητα, ενώ ο πληθωρισμός μοιάζει εκτός ελέγχου. Σ’ αυτό το πλαίσιο, αν βρεθεί αντιμέτωπη και με «φυγή» ξένων κεφαλαίων, είναι αμφίβολο εάν ο Ερντογάν έχει οδό διαφυγής, παρά τη βοήθεια που του προσφέρουν οι Άραβες «φίλοι» του.

Και κάπως έτσι ίσως η εκτίμηση του ηγέτη της τουρκικής αντιπολίτευσης, Κεμάλ Κιλιντσντάρογλου πως τον Σεπτέμβριο του 2022 η Τουρκία θα οδηγηθεί σε πρόωρες εκλογές, ίσως να έχει κάποια βάση.