Τα 5 ατού του Τσίπρα που θα κρίνουν και τις εκλογές

Facebook Twitter Viber Messenger WhatsApp E-mail

Οι τράπουλα έχει τέσσερις άσσους. Ομως, οι άσσοι που θα κρίνουν τις πολιτικές εξελίξεις, συνεπώς και τις επόμενες εκλογές είναι πέντε. Αυτούς θα έπρεπε σε πολύ μεγάλο βαθμό να υπηρετήσει και η κυβέρνηση που προέκυψε από τον ανασχηματισμό, αν ο Αλέξης Τσίπρας θέλει να δημιουργήσει προοπτικές να είναι ο επόμενος πρωθυπουργός ή να κλείσει το δρόμο στον Κυριάκο Μητσοτάκη στερώντας του τη δυνατότητα σχηματίσει αυτοδύναμη ή συμμαχική κυβέρνηση.

Αν δεν καταφέρει να ανταποκριθεί η νέα κυβέρνηση στις προκλήσεις που δημιουργούν οι 5 άσσοι, τότε ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα μπορέσει να δημιουργήσει ακόμα και αυτοδύναμη κυβέρνηση.

Από τους πέντε άσσους και προπαντός την υλοποίηση αυτών, θα εξαρτηθεί στο μεγαλύτερο βαθμό η συσπείρωση των ψηφοφόρων  του 2015 του ΣΥΡΙΖΑ και ενδεχομένως η επιστροφή κάποιων δυσαρεστημένων.

Το ερώτημα είναι αν το κυβερνητικό σχήμα που προέκυψε από τον ανασχηματισμό  επιτρέπει στον Αλέξη Τσίπρα να βγάλει αποτελεσματικά και πόσο τους πέντε άσσους από το μανίκι.

Οι πέντε άσσοι (χωρίς αξιολογική κατάταξη) είναι η αύξηση των μισθών και η επέκταση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, το ασφαλιστικό και οι συντάξεις, οι φοροελαφρύνσεις και οι αλλαγές στο φορολογικό σύστημα, οι ρυθμίσεις των οφειλών των πολιτών προς την εφορία, τα ταμεία και τις τράπεζες και βεβαίως η καθημερινότητα του πολίτη.

Θα μπορούσε κάποιος να συμπεριλάβει και την ανεργία. Ομως, η δημιουργία θέσεων εργασίας δεν είναι ζήτημα μιας απόφασης και γρήγορης διαχείρισης και ούτε είναι δυνατόν να δημιουργηθούν τόσες πολλές θέσεις εργασίας ως τις επόμενες εκλογές, ώστε να μπορεί να χαρακτηριστεί άσσος.

Ας πάρουμε τα ατού ένα-ένα.

Αύξηση μισθών και συλλογικές συμβάσεις: Με την αύξηση του υποκατώτατου και του κατώτατου μισθού εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι, περίπου 25% του συνόλου, θα δουν να βελτιώνονται οι αμοιβές άμεσα. Θα μπει χρήμα στην τσέπη τους. Το ίδιο θα συμβεί και με την επέκταση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, αφού εκατοντάδες χιλιάδες μισθωτοί θα αμείβονται με τη συλλογική σύμβαση και όχι με τον κατώτατο μισθό. Στο σημείο αυτό να υπογραμμιστεί ότι θα χρειαστούν φορολογικές και ασφαλιστικές ελαφρύνσεις στις επιχειρήσεις για να ανταποκριθούν στο νέο μισθολογικό κόστος. Επίσης, επισήμως οι έμποροι τουλάχιστον, μέσω της ΕΣΕΕ τάσσονται υπέρ των αυξήσεων.

Ασφαλιστικό και συντάξεις: Η ελάφρυνση ορισμένων ασφαλιστικών κατηγοριών των ελευθέρων επαγγελματιών (να υπενθυμίσουμε ότι πρόκειται για το 8 με 9% του συνόλου, αφού το υπόλοιπο 82%, σύμφωνα με έρευνα και της ΕΣΕΕ πληρώνει λιγότερες ασφαλιστικές εισφορές σε σύγκριση με το παρελθόν και το 9 με 10% τις ίδιες) είναι πράξη δικαιοσύνης, αλλά εκλογικά δεν θα έχει μεγάλα οφέλη, όπως και το κόστος για τον ΕΦΚΑ δεν θα είναι σημαντικό.

Ομως, παρά την μικρή αριθμητικά εμβέλεια σε επίπεδο συμβολισμού η επίδραση θα είναι σημαντική, αφού θα στέλνει χειροπιαστό μήνυμα διόρθωσης αδικιών.

Αντιθέτως η αποτροπή της μείωσης των συντάξεων θα λειτουργήσει καταλυτικά, αφού 1.200.000 συνταξιούχοι θα γλιτώσουν τις περικοπές. Ομως, το μέτρο συναισθηματικά θα τους ανακουφίσει όλους από τη στιγμή που κανένας ακόμα δεν γνωρίζει αν η σύνταξή του θα περικοπεί ή όχι.

Τους δύο αυτούς άσσους θα τους χειριστεί η ίδια ομάδα (κυρίως Εφη Αχτσιόγλου και Τάσος Πετρόπουλος) και η μέχρι τώρα πορεία τους δείχνει ότι έχουν την ικανότητα τόσο  πολιτικά όσο και επικοινωνιακά να χειριστούν σωστά και αποδοτικά τα ζητήματα.

Φοροελαφρύνσεις και φορολογικές αλλαγές: Είναι από τα μεγάλα ατού στην κυβερνητική φαρέτρα. Ιδίως αν μειωθεί σε κάποιο ποσοστό ο ΕΝΦΙΑ. Οι στοχευμένες αλλαγές σε στρώματα που έχουν επιβαρυνθεί υπέρμετρα (π.χ. με την προκαταβολή φόρου 100%), τυχόν μείωση του πρώτου συντελεστή από το 22% στο 21%, του φορολογικού συντελεστή των επιχειρήσεων στο 26% από 29% και μείωση του ΦΠΑ σε είδη ευρείας κατανάλωσης, θα δημιουργήσουν ευνοϊκό κλίμα στην οικονομία, καθώς και στο πολιτικό και επικοινωνιακό πεδίο για την κυβέρνηση. Αν δε με κάποιο τρόπο αναληφθεί πειστική δέσμευση για αποτροπή της μείωσης του αφορολογήτου το 2020, τότε η εμβέλεια των φορολογικών μέτρων θα είναι πολύ μεγάλη.

Ομως, υπάρχει ένα πρόβλημα που δεν έλυσε ο ανασχηματισμός. Ποιος από τους τρεις πολιτικούς επικεφαλής (Τσακαλώτος, Χουλιαράκης, Παπανάτσιου) μπορεί να σηκώσει το επικοινωνιακό βάρος; Η μέχρι τώρα εμπειρία λέει κανείς.  Και ο ανασχηματισμός δεν κάλυψε αυτό το έλλειμμα στο χώρο του υπουργείου Οικονομικών.

Εδώ, το μεγάλο ζητούμενο οικονομικά, ταμειακά, πολιτικά και επικοινωνιακά είναι η πάταξη της τεράστιας φοροδιαφυγής. Μόνο 2 δισ. να μπουν στα δημόσια από τα 7 ως 8 δισ. που χάνονται από το ΦΠΑ, γίνεται αντιληπτό ότι όλα αλλάζουν δραστικά.

Ρυθμίσεις οφειλών πολιτών προς την εφορία, τα ταμεία και τις τράπεζες: Πρόκειται για τεράστιο ζήτημα το οποίο έχει πρωτίστως οικονομικά οφέλη. Θα βοηθήσεις πολίτες και επιχειρήσεις να πάρουν ανάσα και να κάνουν επανεκκίνηση και μαζί τους να δοθεί ώθηση και στην ανάπτυξη.

Μία ρύθμιση παρόμοια με εκείνη που είχε ψηφίσει η Νάντια Βαλαβάνη (έστω με εισοδηματικά κριτήρια για τον αριθμό των δόσεων), χωρίς γραφειοκρατία και με σβήσιμο όλων των προστίμων και των προσαυξήσεων, δηλαδή σεισάχθεια για όλα τα υπόλοιπα εκτός της βασικής οφειλής, θα ανακούφιζε εκατομμύρια πολίτες, θα λειτουργούσε καταλυτικά σε επίπεδο πολιτικό και εκλογικό. Εκτός από τα χειροπιαστά οφέλη, θα αναιρούσε και ένα μέρος των κατηγοριών ότι ο Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ψεύτες, τουλάχιστον σε ένα τμήμα των πολιτών που θα επωφεληθούν από τα μέτρα.

Επίσης, δεν έχει οικονομικό κόστος. Αντιθέτως θα εισρεύσουν χρήματα στα ταμεία και θα καλυφθούν τυχόν “τρύπες”  από άλλα μέτρα.

Ο eretikos.gr γνωρίζει ότι σχεδιάζονται μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση, καθώς και ότι οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι θα μπορούν να ρυθμίσουν ως 120 δόσεις τις οφειλές τους στην εφορία, πράγμα που είχε απαγορεύσει το ΔΝΤ στο παρελθόν.

Αν δε, υπάρξει επέκταση της προστασίας της πρώτης κατοικίας, ρύθμιση για τους εγγυητές των κόκκινων στεγαστικών δανείων και ρυθμίσεις που θα διευκολύνουν τους δανειολήπτες των στεγαστικών δανείων (για παράδειγμα μέσω της απαίτησης για εξόφληση του δανείου στο ύψος της εμπορικής αξίας του ακινήτου, όπως ισχύει στις ΗΠΑ), τότε όπως γίνεται αντιληπτό η αγρίως πολιορκούμενοι εγγυητές και δανειολήπτες θα έπαιρναν πολύ βαθιά ανάσα και η κυβέρνηση θα κέρδιζε πολιτικούς πόντους.

Στον τομέα αυτό η παρουσία του Γιάννη Δραγασάκη και το έργο του Φώτη Κουρμούση επιτρέπουν στην κυβέρνηση να προσδοκά και πολιτικά οφέλη.

Καθημερινότητα του πολίτη: Ο eretikos.gr γνωρίζει πολύ καλά ότι στο υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης, η Ολγα Γεροβασίλη είχε σχεδιάσει να αρχίσει να εφαρμόζει σταδιακά διάφορες παρεμβάσεις, που θα ανακούφιζαν τον πολίτη από τη γραφειοκρατία. Ηταν ώριμες μεταρρυθμίσεις οι οποίες θα απάλλασσαν πολίτες και επιχειρήσεις από ένα καθημερινό βάρος και ταλαιπωρία και για πρώτη φορά θα δινόταν η εικόνα ότι το Δημόσιο αλλάζει.

Ομως, η αλλαγή υπουργού και η τοποθέτηση της Μαριλίζας Ξενογιαννακοπούλου δεν εγγυάται ότι αυτό μπορεί να συμβεί έγκαιρα. Ο πρώτος λόγος (λιγότερο σημαντικός) είναι πως θα χρειαστεί να ενημερωθεί. Ο δεύτερος και πιο σοβαρός θα προκύψει, αν θελήσει να κάνει αλλαγές και να βάλει τη δική της σφραγίδα. Οπότε αν αυτό συμβεί, ως τις εκλογές δεν πρόκειται να υπάρξει ουσιαστική βελτίωση, όχι μόνο σε ολόκληρη την καθημερινότητα του πολίτη, αλλά ούτε σε πλευρές αυτής. Η μετακίνηση της Ολγας Γεροβασίλη ήταν μία αστοχία του ανασχηματισμού που ενδεχομένως θα κοστίσει.

Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι πως ο Αλέξης Τσίπρας έχει στο μανίκι του άσσους και μάλιστα ισχυρούς. Μπορούν, όμως, να μετατραπούν σε μπούμερανγκ αν οι προσδοκίες που καλλιεργήθηκαν και καλλιεργούνται για την μεταμνημονιακή δυνατότητα λήψης αποφάσεων διαψευστεί. Τότε η ευθύνη θα ανήκει εξ΄ ολοκλήρου στην κυβέρνηση και όχι σε κάποια τρόικα ή σε κάποιους θεσμούς.

Γιατί η έξοδος από τα μνημόνια δίνει μεγάλους βαθμούς πολιτικής και διαχειριστικής ελευθερίας στην ελληνική κυβέρνηση, όμως αφαιρεί και οποιοδήποτε επιχείρημα του τύπου “εμείς θέλουμε αλλά δεν μας αφήνουν οι δανειστές”.

 

Θανάσης Λυρτσογιάννης