Facebook Twitter Viber Messenger WhatsApp E-mail |
Βασιλόπιτα, κατά το ελληνικό έθιμο, ονομάζεται η πίτα που παρασκευάζεται παραμονή της Πρωτοχρονιάς, περιέχει ένα χρυσό φλουρί (νόμισμα) που σύμφωνα με την παράδοση θα φέρει καλή τύχη σε αυτόν που θα το βρει και κόβεται και μοιράζεται σε οικογενειακή συγκέντρωση αμέσως με τον ερχομό του νέου έτους.
Η Βασιλόπιτα μπαίνει πάνω στο τραπέζι όπου ο νοικοκύρης αφού την σταυρώσει με το μαχαίρι τρεις φορές αρχίζει να την κόβει με πρώτο κομμάτι του Σπιτιού, του Χριστού, της Παναγίας, του Σπιτονοικοκύρη, της Σπιτονοικοκυράς, του Φτωχούς, του Άι-Βασίλη κ.ά.
Στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και σε άλλα μέρη όπου εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες από την Πόλη και τη Μικρά Ασία συνηθίζεται η λεγόμενη «πολίτικη» ή «σμυρνέικη» Βασιλόπιτα η οποία παρασκευάζεται κυρίως από αλεύρι, αυγά, ζάχαρη και γάλα, και είναι γλυκιά. Σε άλλα μέρη επικρατούν άλλοι τρόποι παρασκευής. Στη δυτική Μακεδονία συχνά η βασιλόπιτα είναι τυρόπιτα ή πρασόπιτα. Βασικό όμως κοινό γνώρισμα είναι ότι στο εσωτερικό όλων τοποθετείται νόμισμα, συνήθως κοινό όμως σε ορισμένες περιπτώσεις χρυσό (κωσταντινάτο) ή ασημένιο.
Στην ελληνική επαρχία, ανάλογα με το έθιμο, τοποθετείται στο εσωτερικό της βασιλόπιτας μικρό κομμάτι άχυρου, κληματόβεργας ή ελιάς ή, σε κτηνοτροφικές περιοχές, ένα μικρό κομμάτι τυρί, για να φέρουν καλή τύχη στην παραγωγή. Σε άλλα μέρη, αντί αυτού κατασκευάζουν μικρό στεφάνι από κληματόβεργες που όποιος το βρει στα χωράφια θα είναι τυχερός στα σπαρτά, ή στην ελαιοπαραγωγή ή στο κρασί κλπ.
Το έθιμο της βασιλόπιτας είναι πολύ παλιό, προέρχεται από την αρχαία ελληνική γιορτή των «Κρονίων» (και αργότερα των ρωμαϊκών «Σατουρναλίων»). Από τον Μέγα Βασίλειο προήλθε η συνήθεια της τοποθέτησης νομίσματος μέσα στη πίτα.
Κατά τη θρησκευτική παράδοση, κάποτε στην Καισαρεία της Καππαδοκίας, στη Μικρά Ασία, που επίσκοπος ήταν ο Μέγας Βασίλειος ήλθε να τη καταλάβει ο έπαρχος της Καππαδοκίας με πρόθεση να τη λεηλατήσει. Τότε ο Μέγας Βασίλειος ζήτησε από τους πλούσιους της πόλης του να μαζέψουν ό,τι χρυσαφικά μπορούσαν προκειμένου να τα παραδώσει ως “λύτρα” στον επερχόμενο κατακτητή. Πράγματι συγκεντρώθηκαν πολλά τιμαλφή. Κατά την παράδοση όμως είτε επειδή μετάνιωσε ο έπαρχος, είτε (κατ΄ άλλους) εκ θαύματος ο Άγιος Μερκούριος με πλήθος Αγγέλων απομάκρυνε το στρατό του, ο έπαρχος απάλλαξε την πόλη από επικείμενη καταστροφή.
Ο Μέγας Βασίλειος σύμφωνα με την παράδοση για να επιστρέψει τα τιμαλφή στους δικαιούχους, μη γνωρίζοντας σε ποιον ανήκει τι, έδωσε εντολή να παρασκευαστούν μικροί άρτοι εντός των οποίων τοποθέτησε ανά ένα των νομισμάτων ή τιμαλφών και τα διένειμε στους κατοίκους την επομένη του εκκλησιασμού.
Κατά άλλο έθιμο, αντί νομίσματος, έβαζαν φασόλι και αυτόν που το έβρισκε τον αποκαλούσαν “φασουλοβασιλιά”.
Πληροφορίες από wikipedia
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
Εορταστικό ωράριο – Πάσχα 2024: Πότε κλείνουν σούπερ μάρκετ και καταστήματα
Έγκλημα στη Γάζα/ ΗΠΑ: Συνεχίζονται οι κινητοποιήσεις στα πανεπιστήμια κατά του Ισραήλ -Τουλάχιστον 34.596 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί – Νύχτα έντασης – Ξεπέρασαν τις 300 οι συλλήψεις
TikTok: Πόσο κινδυνεύει να απαγορευτεί στην Ελλάδα και στην Ευρώπη
Στην Ψέριμο ο Δένδιας: Το μήνυμά του από το Φαρμακονήσι
Χρυσή Αυγή: Aποφυλακίζεται ο Νίκος Μιχαλολιάκος
Φρίκη/ΗΠΑ: Πα-τέρας ανάγκαζε εξάχρονο να τρέχει σε διαδρόμου γιατί ήταν «χοντρός»- Το παιδάκι πέθανε
Κρήτη: Ξάδερφος “γάζωσε” ξάδερφο για μία γυναίκα
Ολες οι Ειδήσεις
- Εορταστικό ωράριο – Πάσχα 2024: Πότε κλείνουν σούπερ μάρκετ και καταστήματα
- Έγκλημα στη Γάζα/ ΗΠΑ: Συνεχίζονται οι κινητοποιήσεις στα πανεπιστήμια κατά του Ισραήλ -Τουλάχιστον 34.596 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί – Νύχτα έντασης – Ξεπέρασαν τις 300 οι συλλήψεις
- TikTok: Πόσο κινδυνεύει να απαγορευτεί στην Ελλάδα και στην Ευρώπη
- Στην Ψέριμο ο Δένδιας: Το μήνυμά του από το Φαρμακονήσι
- Χρυσή Αυγή: Aποφυλακίζεται ο Νίκος Μιχαλολιάκος
- Φρίκη/ΗΠΑ: Πα-τέρας ανάγκαζε εξάχρονο να τρέχει σε διαδρόμου γιατί ήταν «χοντρός»- Το παιδάκι πέθανε
- Κρήτη: Ξάδερφος “γάζωσε” ξάδερφο για μία γυναίκα
- Miss Universe: 60χρονη στέφθηκε Miss Buenos Aires και θα διαγωνιστεί για τον τίτλο Μις Υφήλιος
- Πάσχα – Καιρός: Πού θα βρέξει την Κυριακή – Με βροχές ο Επιτάφιος, με… κρύο η Ανάσταση
- Ουκρανία: Νέα επίθεση της Ρωσίας στην Οδησσό με 15 τραυματίες